20 درصد از پرسنل ناوگان دریایی ایران، خارجی هستند/تعیین تکلیف سهم دریانوردان ایرانی از بازار جهانی

به گزارش ایلنا، "انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران" نهادی کارگری - صنفی‌ست که در سال 1385 طبق قوانین جاری کشور در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به ثبت رسید و در سال 2012 میلادی با اخذ تاییدیه فدارسیون جهانی کارگران حمل و نقل (ITF) به عنوان نماینده این فدراسیون در ایران، نسبت به عقد پیمان جمعی مطابق با استانداردهای بین‌المللی معیشتی دریانوردان روی شناورهای تجاری و براساس قوانین جاری کشور با شرکت‌های کشتیرانی و تامین نیرو در ایران و نظارت بر حسن اجرای مفاد پیمان اقدام کرد.

انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران در راستای حمایت از حقوق کارگران این صنف و برطرف کردن موانع و چالش‌هایی که ملوانان و دریانوردان تجاری ایران با آن روبه‌رو هستند، تلاش می‌کند. اما اینکه امروز ملوانان و دریانوردان تجاری ایران با چه مشکلاتی مواجه هستند، سوالی است که در گفتگو با کاپیتان حسن تیمورتاش (دبیر انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران) به پاسخ آن می‌رسیم.

کاپیتان تیمورتاش ابتدا با یادآوری اینکه انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران، نماینده سازمان ITF و همچنین عضو وزارت تعاون،‌ کار و رفاه اجتماعی است و مسائل و مشکلات کارگران دریانورد تجاری را بررسی می‌کند، می‌گوید: در دو بخش مسائل و مشکلات کارگری دریانوردان تجاری را بررسی و پشتیبانی می‌کنیم که یک بخش شکایت‌هایی را دربرمی‌گیرد که دریانوردان با مالکان دارند و مستقیم آن را با انجمن صنفی کارگری دریانوردی تجاری ایران در میان می‌گذارند. بخش دوم شکایت‌هایی که رسیدگی می‌کنیم نیز شکایت‌هایی‌ست که از طرف ITF دریافت کرده‌ایم.

رسیدگی به 122 فقره شکایت کارگران دریانورد تجاری در سال 96

دبیر انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران، پس از ارائه این توضیحات، گریزی به آمار شکایت‌های دریافتی در سال 96 می‌زند و تصریح می‌کند:‌ در سال گذشته، 90 فقره شکایت را به‌طور مستقیم از دریانوردان و 32 فقره شکایت نیز از طرف ITF دریافت کردیم که به همه آنها رسیدگی شد.

کاپیتان تیمورتاش با بیان اینکه این شکایت‌ها مربوط به دریانوردانی می‌شود که روی شرکت‌های تجاری و کشتیرانی تجاری کار می‌کردند، اظهار داشت: بیشتر شکایت‌ها از شرکت‌های ایرانی همچون نفتکش، کشتیرانی و بخش خصوصی بوده است.

وی، بیشتر شکایت‌های کارگران دریانورد تجاری در بخش خصوصی را شامل پرداخت نشدن حقوق بیان می‌کند و می‌گوید: شکایت‌ها در بخش شرکت‌های ملزم نیز درباره بحث شورلیف است یعنی زمانی که بناست کروچنج انجام شود و دریانوردان و پرسنل ایرانی هنگام ورود به کشورهای اروپایی جابه‌جا و تعویض شوند که در این حوزه مشکل ویزا داریم.

کاپیتان تیمورتاش برای روشن شدن مسئله به ارائه این توضیح می‌پردازد که:‌ برای مثال وقتی یکی از کشتی‌های ایران به انگلیس یا کانادا می‌رود و قصد دارد که در سواحل آنها تعدادی از پرنسل کشتی را پیاده و یکسری دیگر از پرسنل را سوار کند، برای انجام این کار به دلیل اینکه نیاز به صدور ویزا داریم، با مشکلاتی روبه‌رو می‌شویم.

ملوانان تجاری نیز باید کارت جهانی SID را داشته باشند

وی با اشاره به صدور کارت جهانی SID، توضیح می‌دهد: اکنون سازمان بنادر و کشتیرانی در حال اجرای آن است و فکر می‌کنم اگر دریانوردان ما نیز این کارت را داشته باشند حداقل وقتی به بنادر خارجی می‌روند، با داشتن این کارت می‌توانند در شهر گشتی بزنند و بازگردند.

کاپیتان تیمورتاش با بیان اینکه به دریانوردان ایرانی در برخی از بنادر اجازه ورود داده نمی‌شود، می‌گوید: برخی بنادر اروپایی و تعدادی از کشورهای عربی، به ایرانی‌ها اجازه ورود نمی‌دهند که بتوانند یک روز در شهر بگردند که این مسئله نیز به بحث‌های تحریم و سیاسی بازمی‌گردد.

البته وی به جلسه‌ای که به تازگی در کنفرانس ژنو با حضور نمایندگانی از سازمان بنادر و دریانوردی و انجمن دریانوردان تشکیل شد، اشاره و تصریح می‌کند: در این جلسه توانستند تا حدودی این مسائل را حل کنند و برای مسئله اجازه ورود به ساحل، کارگروهی ایجاد کرده‌اند تا مشکل دریانوردان برای ورود به برخی از بنادر را حل کنند.

20 درصد از پرسنل ناوگان دریایی ایران، خارجی هستند

اما مشکل در تعویض پرسنل ایرانی شناورهای تجاری ایران فقط به همین‌جا محدود نمی‌ماند و زمینه بروز مشکل دیگری را فراهم می‌کند که به نوعی اجحاف مضاعفی بر دریانوردان ایرانی به شمار می‌رود: به دلیل داشتن مشکل در تعویض پرنسل ایرانی در سواحل کشورهای دیگر،‌ به ناچار مجبور می‌شویم از پرسنل خارجی در کشتی‌های ایرانی استفاده کنیم تا جایی که اکنون حدود 20 درصد از پرسنل ناوگان دریایی ایران، خارجی هستند که رقم زیادی است.

البته کاپیتان تیمورتاش به جلسه‌ای که به تازگی با وزیر راه داشته‌اند گریز می‌زند و می‌گوید: همه این مسائل را در آن جلسه مطرح کردیم حتی درباره سختی کار دریانوردان در بخش دریا، نداشتن تسهیلات دریانوردان در بنادر همچون محل‌های استراحت و... نیز بحث‌هایی انجام شد چراکه از نکات مهمی به شمار می‌رود که باید حتما مدنظر قرار بگیرد.

وی یادآور می‌شود: بحث سختی کار دریانوردان در بخشی از ناوگان برخی از شرکت‌های کشتیرانی اعمال شده و در بخش دیگری از ناوگان هنوز اعمال نشده که نیازمند توجه و رسیدگی است.

حقوق دلاری دریانوردان با رقم 4هزار و 200 تومان تبدیل می‌شود

دبیر انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران همچنین به مسئله مهم دیگری اشاره می‌کند که جزو مشکلات و دغدغه‌های اساسی دریانوردان شده است. وی این مشکل اساسی را در حوزه پرداخت دستمزد دریانوردان بیان می‌کند و می‌گوید:‌ از مشکلات کنونی دریانوردان پرداخت دلاری حقوق به آنهاست زیرا بخشی از حقوق دریانوردان به صورت دلار پرداخت می‌شود که بر این اساس یا باید دلار به دریانودران بدهند یا اینکه معادل آن را از بانک به آنها بپردازند. اما مشکل این است که قیمت دلار اعلامی دولت 4 هزار و 200 تومان و در بازار چیز دیگری‌ست.

تعیین تکلیف سهم دریانوردان ایرانی از بازار جهانی

نکته دیگری که دبیر انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران به آن اشاره می‌کند، مسئله تعیین تکلیف سهم دریانوردان ایرانی از بازار جهانی است:‌ باید متناسب با میزانی که دریانوردان خارجی می‌توانند روی کشتی‌های ایرانی کار کنند، دریانوردان ایرانی نیز بتوانند در کشتی‌های خارجی کار کنند چون ما با برخی از کشورها تفاهم‌نامه داریم و اگر بخواهیم این تفاهم‌نامه اجرا شود باید همان عملکردی که ایران در قبال دریانوردان خارجی دارد، آنها هم در قبال دریانوردان ایرانی داشته باشند و این هم مسئله دیگری است که نیاز به رسیدگی دارد.

وی همچنین بحث آموزش دریانوردان ایرانی را از دیگر نکات مهم که نیاز به توجه و رسیدگی دارد، عنوان می‌کند و توضیح می‌دهد: پیش از این از دانشگاه چابهار دریانوردان فارغ‌التحصیل می‌شدند اما اکنون دانشگاه دریایی کشور شاخه شاخه شده است و تعدادی در نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران آموزش می‌بینند، عده‌ای در ناوگان دریایی ازجمله کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و... آموزش دریافت می‌کنند.

کاپیتان تیمورتاش درعین حال تاکید کرد: باید کیفیت آموزش دریانوردان با توجه به حوادث دریایی که اتفاق می‌افتد، افزایش یابد.

گفتگو: ندا علیزاده