تعزیه هنری برخاسته از میان مردم

دهه محرم در کشور ما حال و هوای خاصی دارد و مراسم مختص این ماه در نمایش های آئینی، واقعیت های سال ۶۱ هجری را به تصویر می کشد. برخی از مناطق هرمزگان نیز برنامه های ویژه ای به این منظور در قالب تعزیه تدارک می بینند که علاقمندان زیادی را به خود جلب می کند.

به گزارش ایلنا، تعزیه نمایشی آیینی است که ریشه در تاریخ شیعه دارد. «تعزیه» بازسازی صحنه های اتفاقات محرم شصت و یک هجری است که در قالب نمایشی مردمی به اجرا در می آید. واژه «تعزیه» از ماده تعزیت به معنای " سوگواری " و " سر سلامتی دادن به صاحب عزا است ". «تعزیه» در هرمزگان هم قدمتی به فراخنائی حضور شیعیان در این دیار دارد. دوران طلائی شبیه خوانی در هرمزگان به عهد قاجاریه مربوط است و «میناب» به عنوان مرکز شیعیان از قدیم الایام محل اجرای این هنر مردمی بود.

حسینعلی قضائی(کذائی) شاعر آیینی و نسخه نویس دوران قاجار مشهور ترین نسخه نویس تعزیه در هرمزگان است.

انتساب برخی از نسخ بی نظیر که مشابهتی با دیگر نسخ موجود در ایران ندارد نشان دهنده ذوق سرشار کذائی در سرودن اشعار مربوط به تعزیه است. نسخی که قدمت آنها به حدود یکصد و پنجاه تا دویست سال قبل می رسد. روستاهای " نصیرائی " و " تیرور " مهمترین های آبادی های منطقه میناب هستند که تعزیه در آن اجرا می شود.

شبیه خوانی در بندرعباس هم سابقه ای به موازات میناب اما کمرنگ تر دارد. حضور شیعیان حیدری آبادی در بندرعباس از ناحیه دکن در جنوب شبه جزیره هند و حمایت مالی آنان سبب شد که تعزیه رونق خاصی بیابد. حافظه کوتاه مدت بندرعباس حکایت از آن دارد که مراسم تعزیه در منابر گپ، کرتی، برخورداری، پشت شهر و مُغ ناخا از رونق بیشتری برخوردار بودند. تعزیه در برخی از منابر ۱۰ شب و بعضی سراسر ماه محرم و صفر اجرا می شد. در روستاهای اطراف بندرعباس هم تعزیه روستای «نانگ» از ویژه گی خاص و اشتهار خوبی بهره مند بود. در این روستا هر خانواده مسوول بخشی از اجرای تعزیه بودند و به نوعی در به ثمر رسیدن آن نقش داشتند. امسال محرم نیز تعزیه خوانی جزو آیین های فراموش نشدنی این ایام است و امام خوانان و اشقیاخوانان فارغ از نقش های سپرده به آنان در فیض آن به یک اندازه سهم می برند. هنر تعزیه هنری به پا خاسته از کف اجتماع است به همین سبب است که در تمامی ادوار و حکومت ها توانسته است به حیاتش ادامه دهد.