آغاز علنی جنگ نفتی ایران و اعراب

دوران ماه عسل کشورهای نفتی به پایان رسیده است بعد از یک دوره نسبتا طولانی که قیمت نفت به بالا‌ترین سطح خود رسیده بود و مدت زمان زیادی بازار نفت ۱۰۰ دلاری را به خود می‌دید حالا آن دوران به سر آمده است و قیمت‌ها رو به سقوط.
اما اکنون در بین کشورهای نفتی این ضرب المثل جیک جیک مستون و فکر زمستون بودن نماد عینی پیدا کرده است. در آن زمان که مدیران دولت نهم و دهم سر مست از درآمد نفتی فکر بریز و بپاش بودند و به دنبال ثبت رکورد در سفرهای استانی، و برای نبود‌‌ همان نظارت نیم بند سازمان برنامه بودجه را حذف کردند شیوخ عرب منطقه در حال سرمایه گذاری در طرح های میان مدت و طولانی مدت اقتصادی بودند.

حال که ایران، ونزوئلا و روسیه از این روند قیمت‌ها شاکی هستند و اقتصاد خود را در خطر می‌بینند. به طوریکه وزیر اقتصاد روسیه درگفتگو با رویترز گفته است که اگر قیمت نفت زیر ۱۰۰ دلار ۳ ماه ثابت بماند اقتصاد روسیه دچار رکود می‌شود شیوخ عربستان، امارات و کویت به طور علنی از قیمت موجود ابراز رضایت می‌کنند تا بدان جا که عربستان حاضر شده است به مشتریان آسیایی خود تخفیف یک دلاری هم بدهد.

اما تا کی قرار است این سقوط قیمت ادامه داشته باشد و یا اینطور بهتر است بگوییم که عربهای خلیج فارس راضی به چه قیمتی هستند. در سال ۱۹۸۶ که سال آخر جنگ ایران با عراق بود عربستان به دستور آمریکا تولید نفت خود را بالا برد و سبب شد قیمت نفت به شدت پایین بیاید هدف آمریکا این بود که با پایین آوردن قیمت نفت ایران را مجبور به پذیرش قطعنامه کند و هم به قذافی رئیس جمهور لیبی فشار وارد کند امری که تا حدود ی جواب داد.

این بار نیز به نظر می‌رسد‌‌ همان بازی در حال تکرار شدن است درست مدت کوتاهی بعد از ملاقات سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان با جان کری وزیر خارجه آمریکا بود که قیمت‌ها سیر نزولی به خود گرفت در ابتدا این آمریکا بود که اعلام کرد میزان برداشت خود را از نفت ماسه‌ای در ایالت کلرادو افزایش داده و دیگر نیازی به وارد کردن نفت از دیگر کشور‌ها ندارد و اکنون این کشور توان تامین کردن بخشی از نفت کانادا را نیز دارا است.

در هفته اخیر نیز ممنوعیت صادرات مواد هیدرو کربوی که از صنایع پایین دستی نفت است نیز برداشته شد و تاجران آمریکایی می‌توانند محصولات پالایشگاهی خود را به تمام دنیا صادر کنند اما از این سو نیز کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس در یک اقدام هماهنگ سعی در اشباع بازار نفت گرفتند. در حالیکه عراق در گیر داعش بود و پیش بینی می‌شد بازار نفت تحت تاثیر این درگیری دچار شوک شود کویت اعلام کرد که ظرفیت خود را بالا برده است. امارات نیز خبر از نفت فجیره داد و عربستان نیز پیشنهاد کاهش تولید را رد کرد و اعلام کرد به مشتریان آسیایی خود ۱ دلار و به مشتریان اروپایی و آمریکایی ۴۷ سنت تخفیف می‌دهد.

تمام این تحولات به لحاظ تاریخی متقارن است با اوج گرفت بحران اوکراین و رودرو گرفتن غرب و آمریکا با روسیه و همچنین دور آخر مذاکرات هسته‌ای ایران کشورهایی که شدیدا به درآمد نفت خود وابسته هستند و هیچ پشتیبانی هم در بین دیگر کشور‌ها ندارند. شاید این طور بتوان گفت که قیمت نفت اکنون بسته به سیاست ایران و روسیه است. و باید دید در این جنگ نفتی صورت گرفته بین اعراب و ایران کدامیک بر دیگری برتری پیدا خواهد کرد.

بسیم لاله