نگاه یک مترجم و یک ناشر؛
سیستم توزیع در معرفی آثار تازه‌کارها خوب عمل نمی‌کند
توزیع نمی‌تواند در معرفی کتاب‌های نویسندگان و مترجمان تازه‌کار عملکرد خوبی داشته باشد. نویسنده‌ی شناخته شده نیازی به کار ویژه برای عرضه آثارش ندارد و نسل جوان ادبیات ماست که نیازمند یک برنامه‌ریزی اصولی برای عرضه و توزیع آثارش است.
مجلدهای دوم و سوم از کتاب‌های سه‌گانه‌ی «کالج وحشت» که توسط رامک فدائیان ترجمه شده و نشر افزار هم جلد اول آن به نام «هیولاهای چارلی» را منتشر کرده بود، علی‌رغم گذشت بیش از یک‌سال و نیم از صدور مجوز هنوز به بازار کتاب راه پیدا نکرده‌اند.
رامک فدائیان به خبرنگار ایلنا گفت: مجوز مجلدهای دوم و سوم از این سه‌گانه که در اصل داستانی فانتزی و در ژانر ویژه نوجوانان است؛ صادر شده و قرار است مثل جلد اول توسط نشر افزار منتشر شود. حدود دو سال است که کارهای مجوز انجام شده اما ناشر ترجیح می‌دهد به دلیل اینکه سیستم توزیع در عرضه جلد اول عملکرد ضعیفی داشته و کتابفروشی‌ها و شهرکتاب‌ها به‌صورت محدود به فروش این کتاب پرداختند؛ چاپ مجلدهای بعدی فعلا به تعویق بیفتد.
وی ادامه داد: این کتاب‌های سه‌گانه ژانری فانتری و تخیلی دارند و حتی می‌توان گفت در دسته‌بندی کتاب‌های وحشت قرار می‌گیرند. واقعا عجیب است که این ژانر درحالیکه قابلیت ساختن فیلم‌های سینمایی ار روی آثارش وجود دارد؛ در شرایط بد توزیع و فروش موفق نمی‌شود جای خود را در کتابخانه‌ها باز کند.
اعظم کیان‌افراز(مدیر نشر افراز) هم در رابطه با دلایل عدم انتشار مجلدهای دوم و سودم سه‌گانه «کالج وحشت» گفت: این کتاب‌ها در ژانری نوشته شده که معمولا در آمریکا و دیگر کشورهای جهان جزو پرفروش‌ترین داستان‌ها می‌شوند، اما متاسفانه انگار در کشور ما توزیع این کتاب‌ها به خوبی صورت نمی‌گیرد و حتی داستان‌های استیون کینگ و سوزان کالینز هم که از سرآمدان این ژانر هستند؛ به درستی برای مخاطبان معرفی و عرضه نمی‌شوند. درحالیکه این ژانر مخاطب خودش را دارد و در نمایشگاه‌های مختلفی که شرکت کرده‌ایم؛ سراغ اینگونه داستان‌ها را زیاد از ما می‌گیرند. اساسا به‌نظر می‌رسد سیستم توزیع ما معیوب است و در عرضه این ژانر خاص هم کمبودهای نواقص بیشتری دارد.
این ناشر در ادامه افزود: البته این دو کتاب که مجلدهای دوم و سوم یک سه‌گانه هستند با مسائلی روبرو بودند که باعثشد باوجود معرفی و تبلیغات ما فروش خوبی نداشته باشد و درصد بالایی از آن‌ها هنوز در انبار باقی بماند. ازجمله این موارد می‌توان به ناشناخته بودن نویسنده در ایران و تازه‌کار بودن مترجم در زمینه ترجمه کتاب‌های نوجوانان اشاره کرد. از کارهای سوزان کالینز فیلم ساخته شده و همین هم اقبال عمومی به خواندن کتاب‌هایش را بالا برده است. ما در حد امکانات و توانایی‌های خود برای این کتاب بازاریابی و تبلیغات کردیم اما توزیع آن به درستی انجام نشد.
افزار درباره‌ی نقص‌های سیستم توزیع کتاب کشور و در پاسخ به این سوال که آیا بازاریابی و مخاطب‌سنجی وظیفه شبکه توزیع است یا ناشر که باید قبل از تولید کتاب همه جوانب را بسنجد، گفت: یکی از معایب سیستم توزیع موجود این است که نمی‌تواند در معرفی کتاب‌های نویسندگان و مترجمان تازه‌کار عملکرد خوبی داشته باشد. نویسنده‌ای که شناخته شده است چه نیازی به کار ویژه برای عرضه آثارش دارد؟ مخاطب او را می‌شناسد و خودش پیگیر تهیه آثارش می‌شود. این نسل جوان ادبیات ماست که نیازمند یک برنامه‌ریزی اصولی برای عرضه و توزیع آثارش است.
وی به مشکلات دیگری که سیستم توزیع کتاب در کشور با آن‌ها درگیر است؛ اشاره کرد و افزود: دو مسئله دیگر هم وجود دارد که روی عملکرد شبکه توزیع کشور تاثیر منفی می‌گذارد: اول اینکه وقتی ژانر خاصی در کشور مورد استقبال واقع می‌شود ناشران در تولید کتاب‌های آن دسته‌بندی خاص آنقدر افراط می‌کنند که شبکه توزیع از کتاب‌های آن ژانر اشباع می‌شود. مورد دوم هم عدم تخصصی کار کردن فعالان نشر و موزعان کتاب است. علاوه بر این‌ها برگزاری جوایز ادبی ویژه‌ی ژانر فانتری و تخیلی نوجوانانه می‌تواند انگیزه‌ای شود برای عرضه بهتر کتب اینگونه داستان‌ها. در ضمن این جوایز می‌توانند اشتیاق نویسندگان ما را در خلق یک داستان تخیلی یا افسانه‌ای ایرانی تشویق کند. ما درحال حاضر تولید خاصی در این ژانر داستانی نداریم درحالیکه بستر داستانی و افسانه‌ای خوبی برای نوشتن یک داستان وطنی در ژانر وحشت یا تخیلی داریم.
