آموزش و پرورش از پرورش غافل است

نورا حق‌پرست، نویسنده و مدیر کانون پرورش فکری کودک و نوجوان نسبت به وضعیت ادبیات کودک اظهار امیدواری کرد و گفت: درحال حاضر توجه به ادبیات کودک نسبت به گذشته، هم توسط مخاطبین و هم توسط ناشران بیشتر شده. اما از لحاظ کیفیت آثار هنوز به سطح قابل قبولی نرسیدیم.

مدیر کانون پرورش فکری کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار ایلنا، گفت: ما به عنوان بزرگترین ناشر کتاب کودک کارهای اجرایی مستقل انجام می‌دهیم و در اجرای کار خیلی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مرتبط نیستیم. اما نمی‌توان درباره توجه وزارت ارشاد به ادبیات کودک در دولت جدید خیلی اظهارنظر کرد، چراکه این دولت هنوز نوپا است. اما در دولت‌های قبل وزارت ارشاد خیلی فعال نبوده.

حق‌پرست ادامه داد: در دولت‌های قبل با شرایط خوبی مواجه نبودیم. با ارتباطات و اطلاعاتی که توسط رسانه‌ها و مطبوعات می‌بینیم، توجه بیشتری به ادبیات کودک و نوجوان می‌شود. توجه به مؤلف و ناشر، برگزاری جشنواره‌ها و اهداء جوایز، ازجمله مواردی است که بر ادبیات کودک بسیار تأثیرگذار است.

او در پاسخ به این سوال که وزارت آموزش و پروش چقدر درجهت کتابخوانی کودکان، جز کتاب‌های آموزشی و کمک آموزشی تلاش می‌کند؛ گفت: آموزش و پرورش در طی این سال‌ها خیلی به سمت آموزش رفته و از بحثدوم که پرورش است غافل مانده. این پرورش است که در فراگیری آموزش تأثیر بیشتری می‌گذارد. چیزی که آموزش و پرورش ارائه می‌کند آموزشی است یا نهایتاً معرفی کتاب‌های کمک آموزشی است. شکل ارائه، آموزش را به سمتی نمی‌برد که پرورش پیدا کند.

حق‌پرست افزود: با خواندن کتاب‌های آموزشی ممکن است کودک به دانسته‌های علمی دست پیدا کند اما در پرورش خلاقیت او تأثیری نخواهد داشت و حتی‌ می‌توان گفت تأثیر عکس دارد و منجر به رکود خلاقیت می‌شود.

او ادامه داد: مدیریت کلان کانون پرورش فکری کودک و نوجوان بر این است که در تعامل با آموزش و پرورش، نحوه ارائه صحیح «پرورش» را که رسالت اصلی آموزش پرورش است را ارائه دهد. خوشبختانه در حال حاضر آموزش و پرورش در کتاب‌هایشان به خصوص در کتاب‌های فارسی، از داستان‌های کوتاه نویسندگان در زمینه‌های اخلاقی، اجتماعی و دینی استفاده می‌کنند. این قدم‌های ابتدایی است که در این راه برداشته می‌شود. این قدم‌ها نه کامل است نه برآورنده‌ی سطح کیفی مطلبوب.

حق‌پرست در پاسخ به این سوال که در هجوم تکنولوژی و بازی‌های رایانه‌ای چطور می‌توان کودک را به کتاب علاقه‌مند کرد؛ اظهار داشت: نکته‌ جالب این است که کشورهای غربی خیلی جلوتر از ما به این تکنولوژی‌ها و بازی‌ها دسترسی پیدا کردند و درحال حاضر از ما خیلی جلوتر هستند. اما آنها به این نتیجه رسیدند که هیچ‌چیز جای کتاب را نمی‌گیرد.

او افزود: اگر بخواهیم توجه کودک را کتاب جذب کنیم، ارائه کتاب‌های جذاب با تصویرگری مناسب، در دسترس بودن کتاب‌ها، ارائه ویترین‌های جذاب و گسترش‌ کتابخانه‌های در دسترس ازجمله مواردی است که باید به آن‌ها توجه کرد. کانون پرورش فکری کودک و نوجوان در حد توان خود به تجهیز کتابخانه‌های مدارس کمک می‌کند.

حق‌پرست با بیان اینکه هدف ما کتابخان کردن بچه‌هاست؛ گفت: کتاب‌های الکترونیک را به شکل بازی‌های کامپیوتری طراحی کردیم که برای کودک جذاب‌تر باشد. او بازی می‌کند و ضمن بازی داستان هم می‌خواند. اینها که بازی‌هایی است با برداشت از کتاب‌های جذاب برای نمایشگاه کتاب عرضه می‌شوند.

وی با بیان اینکه در کانون، اولویت‌ها را به تألیفات داده‌ایم؛ بیان کرد: اگر به عنوان مثال ۱۵۰ عنوان کتاب چاپ اول داریم، نهایتاً بین ۱۵ تا ۲۰ درصد کتاب‌های ترجمه است و بقیه تألیفی است. چون درصد کتاب‌های ترجمه محدود است پس بهترین‌ کتاب‌ها ترجمه می‌شوند.

مدیر کانون در پایان با بیان اینکه باید بین کتاب‌های داستانی و کتاب‌های آموزشی تعادلی برقرار باشد؛ گفت: نمی‌توان فقط برای کودک داستان درنظر گرفت. کودکان علاقه‌مند هستند که مسائل علمی و مهارت‌های زندگی را بدانند. کتاب‌های علمی باید به روز باشند و همچنین استفاده از تصویرهای خوب علاقه کودک را به خواندن آن بالا می‌برد.