قبادشیوا در رونمایی از پوستر نمایش جلال تهرانی:
بیشتر گرافیستها طراحی بلد نیستند
قباد شیوا میگوید: در نسل فعلی با وجود كامپیوتر حرمت كار هنری از میان رفته و دچار تغییر شده است.
ایلنا، نشست رونمایی از پوستر نمایش به صدای زمین گوش كن، به نویسندگی و كارگردانی جلال تهرانی؛ روز گذشته(6 شهریور) در محل موسسه مكتب تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، قباد شیوا طراح پوستر جدیدترین اثر جلال تهرانی درخصوص عناصری كه یك پوستر تئاتر باید داشته باشد تا مخاطب را به سوی خود جلب كند، گفت: مسئله مهم در طراحی پوستر این است كه بیننده برای فهم آن نیاز به صرف زمان زیادی نداشته باشد و به سرعت مخاطب را به سوی خود جلب كند.
وی ادامه داد: شاید نوشتههای روی پوستر به زبان ژاپنی باشد اما بیننده نباید برای فهم موضوع قصه نیاز به ترجمه متن پیدا كند.
این گرافیست با بیان اینكه پوستر یك اثر تئاتر باید گرفیك اكسپوز داشته باشد، اضافه كرد: به دلیل اینكه خود تئاتر هنری اكسپوز است،در تئاتر شما با انسان، گوشت و پوست طرف هستید در نتیجه اجرای پوستر هم اینگونه و خیلی رك باشد.
وی با اشاره به اینكه شخصیت در طرح نكته مهمی است كه در طراحی پوستر آثار نمایشی مورد غفلت واقع میشود، بیان كرد: متاسفانه طراحی در كشور ما به این شكل است كه طراح میآید كار هنرمند تئاتر را نگاه میكند و میرود، وقتی كه كار خود را تحویل میدهد میبینید چیز دیگری میگوید و ارتباطی با اثر نمایشی ندارد، منتها من شخصا علاقهمند هستم در هركاری شخصیت مرتبط به آن اثر وارد كار شود و دیدگاه تئاتری كارگردان برای من بسیار اهمیت دارد.
طراح پوستر نمایش به صدای زمین گوش كن درخصوص اینكه چرا ارتباط میان هنرمندان عرصه تئاتر و گرافیك برای طراحی پوستر كمرنگ شده است، بیان كرد: این ارتباط نیاز به شعوری دارد كه اگر نباشد خیلی از اتفاقها روی نمیدهد، من اگر به جلال تهرانی اعتقاد نداشتم اصلا برای ایشان كار نمیكردم.
وی ادامه داد: مسئله دیگری كه در ایران وجود دارد و متاسفانه در طبقه روشنفكر هم دیده میشود این است كه شما نگاه میكنید میبینید طرف كارگردان بسیار خوبی است، اما سلیقه موسیقی دارد كه بسیارعقب افتاده است، یا اصلا از گرافیك سردر نمیآورد. از طرف دیگر شاعری میبینید كه از تئاتر چیزی نمیفهمد.
قباد شیوا با اشاره به طراحی پوستر آثار سینمایی، تصریح كرد: سینمای ما فقر گرافیك دارد و این از كوتاهی كارگردانان است، ما طراحان خوبی در كشور داریم اما پوسترهای سینمایی تنها به چهرههای زیبا و لب و لوچه تبدیل شده است، در این زمینه ما چوب افرادی كه انتخاب كننده و قاضی پوسترها هستند را هم میخوریم، ممكن است برای یك اثر چند پوستر خوب طراحی بشود اما فردی كه انتخاب كننده نهایی است بیسلیقی به خرج میدهد.
این هنرمند با اشاره به المانهای به كار رفته در پوستر نمایش به صدای زمین گوش كن، بیان كرد: من به عنوان یك گرافیست برای طراحی پوستر نیاز به اطلاعات كامل اثر نمایشی دارم، هنگام تمرین نمایش آقای تهرانی در محل حاضر شدم و اجرا را از نزدیك مشاهده كردم، كاستیهایی هم داشتم اما به هرحال هنرمند كسی است كه بتواند از پس كمبودها برآید. طرحی كه زدهام بیشتر به حروف و دیالوگهای نمایش وابسته است.
جلال تهرانی در همین خصوص، اضافه كرد: این طرح دقیقا منطبق بر خود اجرا است، به این دلیل كه نمایش هم از عنصر دیالوگ زیاد بهره میبرد.
وی افزود: متن اثر كاری بینامتنی از شعر، داستان و نمایشنامه است كه كم كم با یكدیگر تلفیق شده و طی یك كار كارگاهی به نمایش تبدیل شده است.
این هنرمند در بخش دیگری از صحبتهای خود به دلایل همكاری نكردن با هنرمندان تئاتر و سینما اشاره كرد و گفت: سن و سال به من به گونهای است كه اجازه نمی دهد دنبال گروهها راه بیفتم و بگویم پوستر فیلم یا تئاتر خود را بدهید برایتان طراحی كنم، اما اگر فردی احساس نیاز كرده و از من درخواست طراحی كرده است تمام سعی خود را به كار گرفتهام تا بهترین اثر را تحویل بدهم.
وی سپس به طراحی پوستر نمایشهایی كه در گذشته برعهده داشته است اشاره كرد و افزود: نخستین پوستری كه برای نمایش كار كردم تئاتری به كارگردانی خانم لیلی گلستان برای كودكان بود به نام خاله سوسكه، پوستر نمایش شهرقصه ساخته بهمن مفید از دیگر آثاری بود كه كار كردم، حدود سال 55-56 كه دكتر رفیعی تازه به ایران آمده بودند پوستر نخستین نمایش این هنرمند را نیز طراحی كردم و نكته جالب اینجا بود كه پوستر نمایش هم برای فروش ارائه شده بود كه توسط مردم استقبال زیادی شد.
گرافیست با تجربه در پاسخ به سوال جلال تهرانی مبنی براینكه آیا راهی برای فرهنگسازی وجود دارد، گفت: مهمترین شرط فرهنگسازی این است كه خود را فدا كنیم، در نسل فعلی با وجود كامپیوتر حرمت كار هنری از میان رفته و دچار تغییر شده است.
وی ادامه داد: افرادی كه مداد را نمیشناسند با استفاده از نرمافزارهای كامپیوتری خود را گرافیست قلمداد میكنند، درحالیكه كافی است برق برود، دیگر كاری از دستشان ساخته نیست.
سپس تهرانی درخصوص آسیبشناسی جریان طراحی پوسترهای تئاتر، بیان كرد: یكی از مهمترین آسیبشناسیهای پوسترهای نمایش این است كه داوری درستی در این حوزه وجود ندارد، تنها فردی به صرف اینكه نقاشی خوب میكشد داور بخش بخش پوستر جشنواره تئاترفجر میشود كه اصلا درست نیست.
وی افزود: گرافیك هم مانند بازیگری و شاعری به هنری تبدیل شده كه این روزها همه در آن ادعا دارند، گاهی دیدهام در یك گروه نمایشی طراحی پوستر را به عهده كسی میگذارند كه نقاشیاش از باقی اعضای گروه بهتر است. یكی دیگر از مشكلات این است كه در ضوابط تئاتری هزینهای برای طراحی پوستر درنظر گرفته نمیشود، قدیم تنها دویستهزارتومان برای چاپ پوستر درنظر گرفته میشد و طراح پوستر در این میان جایی نداشت.
مازیار تهرانی دیگر گرافیست حاضر در جمع با بیان اینكه یكی دیگر از مشكلات این است كه بعضی گرافیستها اصلا ششدانگ نیستند، گفت: یك طراح فارغ از اینكه پوستر را بشناسد باید درام و تئاتر را نیز بشناسد كه بسیار دارای اهمیت است.
قباد شیوا درپایان، افزود: آسیب بزرگ نرمافزارهای كامپیوتری این است كه افراد تنها محیط همین ابزار را خوب میشناسند كه كافی نیست، ما هركجا نگاه میكنیم متوجه میشویم خلاقیتهایی كه ابتدا روی دادهاند از طریق دست بوده و متاسفانه بیشتر گرافیستها امروز اصلا طراحی بلد نیستند.