مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس:
احدی در وزارت بهداشت برای کنترل جمعیت فعالیت نمی‌کند
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده، مدارس به ادعاها و شبهات مطرح شده از سوی منتقدین سیاستهای جمعیتی وزارت بهداشت که در برخی از رسانه‌ها منتشر شده است پاسخ داد.
به گزارش ایلنا به نقل از وبدا محمداسماعیل مطلق تصریح کرد: دفتر سلامت خانواده از انتقادات کارشناسان به مشکلات موجود در طراحی و اجرای تمام برنامه‌ها از جمله باروری سالم، استقبال می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: بعد از سیاستهای ابلاغی توسط مقام معظم رهبری و بعد از اجرایی کردن برنامه‌هایمان و برگزاری جلسات و مشخص کردن گروه‌های هدف و ابلاغ آن به دانشگاه‌ها، هیچ احدی با هدف کنترل جمعیت در وزارت بهداشت برنامه‌ریزی نمی‌کند.
مطلق تصریح کرد: همه برنامه‌ها و فعالیت‌های دفتر سلامت خانواده، جمعیت و مدارس در راستای سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری است و بعد از تشکیل کارگروه‌ها در این رابطه و برنامه عملیاتی که انجام شده و در حال انجام است، به تدریج اجرای سیاستهای کلی سلامت و برنامه‌های لازم در این خصوص کامل خواهد شد و اگر مواردی نیز در انتقاد به سیاستهای جمعیتی وزارت بهداشت عنوان می‌شود مربوط به قبل از ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری بوده است.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس تصریح کرد: وزارت بهداشت در تمام عرصه‌ها و دوره‌های مختلف انقلاب از جمله دوران 8 سال دفاع مقدس، ثابت کرده است که وفادار به انقلاب و ولایت است و در بحث جمعیت نیز با توجه به سیاستهای ابلاغی، پیرو ولایت و رهبری است.
اعلام تمام عوارض استفاده از روش‌های پیشگیری در مراکز بهداشتی
مطلق در پاسخ به اظهارات منتقدین سیاستهای جمعیتی وزارت بهداشت مبنی بر عدم اطلاع‌رسانی دقیق و علمی مضرات استفاده از روش‌های بارداری به دریافت‌کنندگان خدمت در مراکز بهداشتی درمانی گفت: برخلاف ادعاهای مطرح شده، براساس راهنماها و دستورالعمل‌های موجود در این زمینه، شرایط استفاده و در عین حال عوارض احتمالی و هشدارها و اقدامات لازم برای کاربرد هریک از روش‌های موقت و جراحی پیشگیری از بارداری از جمله استفاده از قرص فاصله گزاری بین بارداری، استفاده از آی یو دی، آمپول‌ها، کاندوم و ... ذکر شده است.
وی گفت: منتقدی که به روش ارایه خدمات در گذشته انتقاد دارد، در آن زمان، خود، یکی از معاونین دانشگاه علوم پزشکی مربوطه بوده است، وی گفت: جای تعجب است که اگر وی به کاربرد این روش اعتراض داشته است چرا درصدد اصلاح آن برنیامده است! و جالب است وقتی این فرد در آن زمان به عنوان یکی از معاونین وزارت بهداشت به ستاد مرکزی وارد شد، مسوول دانشگاهی که این روش ارایه خدمت در استان وی انجام می‌شد را به عنوان ارشدترین مدیر خود منصوب کرد!
مطلق گفت: به عنوان مثال در مورد قرص‌های فاصله گزاری بین بارداری، علاوه بر دستورالعمل‌های موجود، از تک تک مراجعه‌کنندگان خانم به مراکز بهداشتی درمانی، براساس تکمیل فرم‌هایی، عوارض احتمالی از جمله سردرد، تهوع، حساسیت پستان، لکه‌بینی، درد شدید، درد قفسه سینه، مشکلات چشمی، سردرد غیرمعمول و نیز رضایت گیرنده خدمت و ... در هر بار مراجعه سوال می‌شود و در فرم مربوطه تکمیل می‌شود، بنابراین این ادعا که عوارض استفاده از قرص‌های ضدباروری به مراجعه‌کنندگان مراکز بهداشتی درمانی اطلاع‌رسانی نمی‌شود نشان می‌دهد که منتقدین، بدلیل گرایش های تخصصی خود در سایر برنامه ها اطلاعات دقیق از این دستورالعمل‌ها و برنامه‌ها ندارند.
مطلق همچنین در پاسخ به دیگر ادعای مطرح شده مبنی بر عارضه بستن لوله‌ها و احتمال حاملگی خارج از رحم و عوارض آن گفت: این ادعا نیز به دور از اطلاعات کافی است چرا که احتمال حامله شدن در خانمی که لوله های خود را می‌بندد به کمتر از دو دهم درصد کاهش پیدا می کند. منتقد محترم باید اعلام می نمود که از مهم ترین عوامل حاملگی خارج از رحم مشکلاتی است که در لوله ها به دنبال عفونت های قابل انتقال از تماس جنسی رخ می دهد. میزان و احتمال رخ دادن بارداری خارج از رحم نیز به هیچ عنوان با ادعای نویسنده مربوطه مطابقت ندارد. بدیهی است در صورت شایع بودن چنین مشکلی حتما همه متخصصین محترم با موارد متعددی از این مشکل مواجه شده بودند که چنین ادعایی وجود ندارد.
انجام بستن لوله‌های رحمی تنها در صورت تایید خطر مرگ و میر مادر
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر و پس از ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت، بستن لوله‌های رحمی به ندرت و تنها در مواردی که خطر مرگ و میر مادر توسط کمیته های تخصصی نظارت تایید شده باشد، انجام می‌شود.
وی در پاسخ به انتقاد دیگری مبنی بر این که وزارت بهداشت در زمینه استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری همچنان از دستورالعمل کشوری که در سال 88 تهیه شده است، استفاده می‌کند، گفت: منابعی که کتاب‌ها از روی آن نوشته می‌شوند، دوره بازنگری دارند و از روی چندین رفرنس و مرجع بین‌المللی مورد استناد قرار می‌گیرند و تغییر این کتاب بدون توجه به زمان بازنگری خود رفرنس که مدت 7 تا 10 سال است، امری غیرعلمی محسوب می‌شود. بنابراین باید دوره‌های بازنگری با دوره های زمانی تغییر منابع علمی مربوطه انطباق داشته باشند.
وی گفت: بر همین اساس زمان بازنگری کتاب دستورالعمل پیشگیری از بارداری سال 1395 است و در عین حال دستورالعمل‌های موردی را در موارد لزوم در این زمینه صادر می‌کنیم.
این مقام بهداشتی تصریح کرد: بعد از ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت هیچ مورد وازکتومی در مراکز بهداشتی تحت پوشش وزارت بهداشت انجام نشده است.
حاملگی در سن کمتر از 18 سال و بیشتر از 35 سال
مدیرکل سلامت جمعیت، خانواده و مدارس در پاسخ به اظهارات یکی از مسوولین قبلی مبنی بر اینکه ادعای سالم بودن بارداری در فاصله سنی 35-18 سالگی از سوی وزارت بهداشت در گذشته بر گرفته از سیاست های غلط سازمان جهانی بهداشت و به خاطر کنترل جمعیت جمهوری اسلامی ایران بوده است را کاملا نادرست و غیر مرتبط با تخصص ایشان قلمداد نمود.
وی تصریح کرد: که همه این تصمیم گیری ها در کمیته های تخصصی وزارت بهداشت صورت می گیرد و از حیطه تصمیم گیری مسوول برنامه خارج است. البته در این تصمیم گیری ها از مراجع بین المللی علمی که مستندات سازمان جهانی بهداشت تنها یکی از این مجموعه مستندات علمی است بهره گیری به عمل می آید.
مطلق ادامه داد: تاکید بر این است که همه خانم ها در بهترین فاصله سنی برای سلامت خود و کودک خود فرزندآوری داشته باشند. بدیهی است که اگر هر خانمی در سنین کمتر از 18 سال یا بالاتر از 35 سال، با داشتن بیماری قلبی، داشتن بیماری های کلیوی، ابتلای به بیماری های تنفسی، داشتن مشکلات خونی، بیماری های عروقی ... و هر شرایط مخاطره آمیز دیگر باردار شود، مراقبت های ویژه به این افراد که با مراقبت های بارداری در حال عادی تفاوت دارد در سیستم ارایه خدمات بهداشتی کشور و به طور رایگان ارایه خواهد شد. این امر از گذشته نیز وجود داشته و در آینده نیز ادامه خواهد یافت.
مدیر کل دفتر سلامت جمعیت ، خانواده و مدارس از مدعیان و منتقدین این امر دعوت کرد که با مطالعه پرونده های موجود در واحدهای ارایه خدمت برای اینگونه زنان باردار، اطلاعات خود را در این ارتباط افزایش دهند.
مطلق در پاسخ به شبهه دیگری مبنی بر ورود وسیله جدید ممانعت از بارداری پرعوارض و خطرناکی به نام جدل (Jadelle) در سال 90 توسط مسئولین وقت اداره تنظیم خانواده و جمعیت ضمن رد خطرناک بودن و داشتن عوارض غیرمعمول این روش اظهار داشت: علت استفاده از این داروی فاصله گذاری بین بارداری برای دو منطقه محروم کشور به صورت آزمایشی و با هدف کاهش مرگ و میر بالای مادران باردار آن مناطق بوده است که خوشبختانه منجر به کاهش مرگ و میر مادران باردار شده است.
وی در عین حال خاطرنشان کرد: این دارو مجوز ورود و تاییدهای معاونت غذا و داروی وقت وزارتخانه و تمام مراحل تاییدیه و اخذ مجوز ورود را داشته است که کماکان نیز تاییدیه های مربوطه به قوت خود باقی است.
مطلق در پاسخ به ادعای دیگری از منتقدین سیاستهای جمعیتی مبنی بر عدم اطلاع رسانی کافی وزارت بهداشت از عوارض سقط جنین اظهار داشت: به همه ارایه دهندگان خدمات و مربیان مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور آموزش‌های لازم درخصوص عوارض جسمی و روانی سقط جنین آموزش های لازم داده شده است و این امر کماکان ادامه دارد. ضمن اینکه انتظار می رود همه دستگاه های فرهنگی کشور نیز با بهره گیری از تعالیم غنی دین اسلام در این زمینه اقدام نمایند.
ابلاغ دستورالعمل‌های مربوط به عوارض سقط به تمام دانشگاه‌ها
وی گفت: مربیان مراکز بهداشتی درمانی عوارض جسمی، عفونت‌های لگنی، احتمال سقط‌های مکرر، عوارض روانی و افزایش احتمال افسردگی، آگاهی‌ها و مشاوره‌های لازم را در پرهیز از سقط‌های عمدی و کاهش از سقط‌های خود به خودی به مراجعین مراکز بهداشتی درمانی ارائه می‌دهند و این امر به تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ابلاغ شده است.
مطلق با بیان این که سالانه یک میلیون و 750 هزار بارداری در کشور اتفاق می‌افتد که یک میلیون و 530 مورد از این بارداری‌ها منجر به فرزندآوری می‌شود، گفت: با توجه به عوارض جسمی و روانی ناشی از سقط، مسولین دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس برحسب رسالت کاری و وظیفه انسانی خود با سفرهای متعدد به استان‌های کشور و برگزاری جلسات و نشست‌های مختلف، مسئولین بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور را نسبت به عوارض و پیامدهای منفی جسمی و روحی سقط آگاه و حساس نموده‌اند و بی‌انصافی است که با مجموع اقدامات انجام شده، وزارت بهداشت را متهم به عدم اطلاع‌رسانی کافی از عوارض سقط می‌کنند!
وزارت بهداشت برای افزایش میزان باروری به 2.1 تلاش می‌کند
وی تأکید کرد: وزارت بهداشت تنها وزارتخانه‌ای که در رابطه با جمعیت و میزان باروری کلی به 2.1 تلاش می‌کند به خصوص بعد از سیاستهای ابلاغی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری، هیچ احدی در وزارت بهداشت در مورد کنترل جمعیت فعالیت نمی‌کند بلکه همه برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات در حال انجام در راستای افزایش جمعیت به میزان سطح جانشینی با سلامت مادر و کودک است.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس همچنین در پاسخ به انتقاد دیگری مبنی بر عدم اطلاع‌رسانی و آگاهی‌دهی وزارت بهداشت درخصوص مزایای ازدواج و بارداری و نیز شیردهی گفت: یکی از آموزش‌های مهم ما در حوزه بهداشت درخصوص مزایای بارداری است که به همه زوجین در آستانه ازدواج این را آموزش می‌دهیم. تنوع فعالیت های آموزشی و تبلیغی که در سطح ارایه دهندگان خدمت، گیرندگان خدمت، مدیران برنامه های سلامت خانواده، کادرهای تخصصی نوزادان و کودکان و زنان و زایمان و .... برای ترویج تغذیه با شیرمادر صورت می گیرد، شاهدی بسیار قوی بر این مدعا بوده و امیدواریم که کتمان این فعالیت ها ناشی از نا آگاهی باشد.
وی با بیان این که امسال برنامه کشوری شیر مادر «شیرمادر و فرزندپروری» است گفت: اداره‌ای به نام ترویج تغذیه با شیرمادر در اداره کودکان پیش‌بینی شده است که یکی از برنامه‌های این اداره تشویق شیردهی است و آمارهای فعلی نشان می‌دهد که شیردهی انحصاری با شیرمادر تا 6 ماه بالای 60 درصد و شیردهی تا دو سال بالای 80 درصد در کشور است.
در خواست صدا و سیما در همراهی با سیاستهای افزایش جمعیت
مطلق با اشاره به تقسیم کار ابلاغ شده از سوی معاون اول رییس جمهور در راستای تحقق سیاستهای جمعیتی بر لزوم همکاریهای فرابخشی و کمک همه دستگاهها به ویژه دستگاههای فرهنگی و صداو سیما در تحقق سیاستهای کلی جمعیت ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری تاکید کرد.
مطلق گفت: در حال حاضر علاوه بر اقدامات مراقبتی در بیش از سه هزار مرکز بهداشتی شهری، 2700 مرکز بهداشتی روستایی و بیش از 18 هزار خانه بهداشت، در مراکز بهداشتی درمانی شهری به مادران نحوه شیردهی به نوزادان آموزش داده می‌شود.
مطلق گفت: علاوه بر آن از سال 70 تاکنون برنامه بیمارستان‌های دوستدار کودک را اجرا کرده‌ایم که 528 بیمارستان به دلیل ده اقدام برای تغذیه موفق با شیرمادر به عنوان بیمارستان‌های دوستدار کودک معرفی شده‌اند.
مطلق به تشریح ده اقدام برای تغذیه موفق با شیرمادر مطابق دستورالعمل ترویج تغذیه با شیرمادر پرداخت و گفت: بیمارستان‌هایی که سیاست مدون ترویج تغذیه با شیرمادر را در معرض دید کلیه کارکنان نصب و به آنها ابلاغ کرده باشند و برای اطمینان از ارتقاء کیفیت خدمات ، به صورت مستمر توسط کمیته بیمارستانی ترویج تغذیه با شیرمادر پایش شوند و نیز آموزش‌ها و مهارت‌های لازم را به کلیه کارکنان خود برای اجرای این سیاست و نیز مادران باردار در زمینه مزایای تغذیه با شیرمادر و چگونگی شیردهی و تداوم آن و عوارض تغذیه مصنوعی آموزش دهند و به مادران کمک کنند تا تماس پوست با پوست را از لحظه تولد و تغذیه نوزاد با شیرمادر را در ساعت اول تولد شروع کنند به عنوان بیمارستان دوستدار کودک معرفی می‌شوند.
وی اجرای برنامه هم‌اتاقی مادر و شیرخوار در طول شبانه‌روز، تشویق و حمایت مادران به تغذیه برحسب میل و تقاضای شیرخوار با شیرمادر، عدم استفاده مطلق از شیشه شیر و پستانک، عدم دادن هیچگونه غذا یا مایعات دیگر به شیرخوار سالم در 6 ماه اول عمر به جز شیرمادر و قطره ویتامین و پی‌گیری تشکیل گروه‌های حمایت از مادران شیرده را از دیگر اقدامات و شاخص‌ها برای معرفی بیمارستان دوستدار کودک عنوان کرد.
لحاظ کردن شاخص تغذیه با شیر مادر در اعتباربخشی بیمارستان‌ها
مطلق افزود: بیمارستان‌های دوستدار کودک پایش و ارزیابی مجدد هم می‌شوند و این ارزیابی‌ها در اعتباربخشی سالانه بیمارستان‌ها لحاظ می‌شود.
وی افزود: دو فعالیت را نیز در دو سال اخیر برای ترویج تغذیه با شیرمادر انجام داده‌ایم که به منظور؛ تقویت مشاوره و آموزش شیردهی مرکز کشوری آموزش مشاوره شیردهی را در بیمارستان اکبرآبادی راه‌اندازی و تجهیز کردیم و کارگاه‌های آموزش تغذیه با شیرمادر در این مرکز برگزار می‌شوند.
وی افزود: همچنین به منظور رفع مشکلات مربوط به تغذیه با شیرمادر در ساعت اول، کارگاه‌هایی را برگزار کردیم که از بیمارستان‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی تیم‌های هفت نفره را دعوت و به آنان آموزش‌های لازم را ارائه می‌دهیم تا آنها آموزش‌ها را به بقیه پرسنل بیمارستان منتقل کنند.
