بخش‌های جشنواره صدمه ندیده‌اند/ اصالت با فرآیند تمرین است
بهنام نوایی گفت: ایده کلی فراخوان جشنواره به نوعی در تقابل با گفتارهایی قرار می‌گیرد که عنوان می‌کنند طی ۶ روز یا یک ماه به اجرا رسیده‌ایم!
به گزارش خبرنگار ایلنا، بهنام نوایی (دبیر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی) در ابتدای این نشست به تشریح ایده ابتدایی نگارش فراخوان این جشنواره در دوره جدید پرداخت و گفت: جشنواره دارای یک سنت است؛ البته نه سنت به مثابه امر منفی و دبیر و دبیرخانه همواره تلاش کرده‌اند تا گسستی در این رویکرد ایجاد نشود که به جشنواره آسیب‌زده است. این به معنی حفظ ساختارها نیست، بلکه باید تصور کنیم چه‌طور می‌توانیم از دل سنت، ایده‌های تازه بیرون بیاوریم.
اصالت‌دهی به فرآیند تمرین است
او ادامه داد: ما در هیچ یک از بخش‌های جشنواره شاهد حذف و اضافه نیستیم، بنابراین صدمه‌ای به این رویداد وارد نکرده‌ایم اما می‌توانیم درباره زاویه دیدهای متفاوت گفتگو کنیم. ایده بنیادین ما در انتشار فراخوان نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی اصالت‌دهی به فرآیند تمرین است و برای اجرایی شدن این ایده راهکارهایی در نظر گرفته‌ایم.
نوایی در تشریح این رویکرد بیان کرد: گروه‌های طی شش ماه تمرین به اجرا می‌رسند و جشنواره عملا این فرآیند را تئوریزه کرده است. بنابراین در مرحله اول متقاضیان باید پیشنهاد نامه‌ای را برای ما ارسال می‌کردند که حاوی محفوظات و ایده کارگردان تلقی می‌شد که به نوعی آموخته‌های افراد در آن متبلور بود.
گروه‌ها چگونه به جدول اجرا راه پیدا می‌کنند؟
دبیر نوزدهمین جشنواره تئاتر دانشگاهی خاطرنشان کرد: از میان ۸۰۰ تقاضای دریافتی ۴۳۰ اثر انتخاب شدند و در مرحله دوم که تا ۲۰ دی‌ماه تمدید شده گروه‌ها قطعه‌ای ۱۵ دقیقه‌ای از تمرین یا اجرای خود را به دبیر خانه ارسال می‌کنند. همچنین گزارش تمرین به شکل مکتوب همراه فیلم به دبیرخانه ارسال می‌شود که به منزله ثبت تجربه تمرین گروه به حساب می‌آید.
او با بیان اینکه معیار انتخاب آثار در این مرحله «دیدن فیلم و تناسب اجرا با متن مکتوب ارسالی است» اظهار کرد: دریافت فیلم همواره با انتقادهایی همراه بوده اما هر شیوه‌ای نقاط ضعف و قوت دارد. اگر از این منظر نگاه کنیم که گروه‌ها به این ترتیب فرصت خواهند داشت تا بهترین نسخه اجرایی خود را به دبیرخانه ارسال کنند و در این فرصت با یکدیگر برابر هستند؛ اتفاق خوبی است. اما از این نظر که حضور اتفاق نمی‌افتد نکته منفی تلقی می‌شود.
نوایی خاطرنشان کرد: سپس به اوایل اسفندماه خواهیم رسید که ۷۰ گروه از بین راه یافتگان به مرحله دوم انتخاب می‌شوند و در نهایت ۲۱ گروه از این میان به بخش صحنه‌ای و جدول اجرای جشنواره راه پیدا می‌کنند. همچنین نشستی با عنوان نشست فرآیند تمرین برگزار می‌کنیم که طی آن از کارگردانان می‌خواهیم درباره مراحل تمرین از ایده تا اجرا در حضور دیگران صحبت کنند و تجربه خود را در اختیار همه قرار دهند.
توجه به فرایند طاقت‌فرسای تمرین در تمام بخش‌ها جاری است
او ادامه داد: به این ترتیب غیر مستقیم می‌گوییم که تئاتر چه فرآیند طاقت‌فرسایی است. این ایده به نوعی در تقابل با گفتارهایی قرار می‌گیرد که عنوان می‌کنند طی ۶ روز یا یک ماه به اجرا رسیده‌ایم! در این مرحله عجیب نیست که وقتی تئاتر به تجارت بدل شده فرآیند تمرین‌ها برای کاهش هزینه تقلیل یابد.
این ایده با تدبیر دبیر بخش عکس در این بخش هم دیده می‌شود و مثلا برگزیده بخش عکس جشنواره شخصی است که بتواند فرآیند تمرین‌گروه را از آغاز تا پایان یعنی مرحله اجرا طی ۶ تا ۱۵ قطعه عکس ثبت کند. کدام عکاس است که واقعا توانایی چنین کاری را داشته باشد؟
تقدیر از برگزیدگان با لوح و تندیس اهدایی به گروه
دبیر نوزدهمین جشنواره تئاتر دانشگاهی سپس درباره تقدیر از گروه‌های برگزیده در مراسم اختتامیه جشنواره نیز توضیح داد و گفت: جشنواره متعهد است که از ۳ الی ۵ گروه در مراسم اختتامیه تقدیر کند و هیچ تاکیدی بر جوایز فردی وجود ندارد. البته تمامی اعضای گروه لوح تقدیر دریافت می‌کنند ولی یک تندیس به کل گروه اهدا می‌شود. وقتی ما از فرآیند طولانی تمرین تا اجرا صحبت می‌کنیم قطعا باید به گروه توجه داشته باشیم.
رقابت از جشنواره حذف نشده است
نوایی با بیان اینکه تقلیل جوایز فردی به معنای حذف بخش رقابت نیست، خاطرنشان کرد: امسال داوران هر روز سه نمایش می‌بینند و فردای آن روز در جلسه‌ای عمومی درباره آثار با گروه به گفتگو می‌پردازند که فعال شدن نگره‌های انتقادی و بیان ایده‌ها را در پی دارد. بنابراین ایده کلی فراخوان در تمام مراحل جشنواره فعال می‌ماند یا حداقل زمینه‌ای برای بیان آنها فراهم می‌شود.
او بیان کرد: امکان دارد داوران طبق صلاح‌دید جوایزی به نویسنده، کارگردان و بازیگر برگزیده از نظر خودشان اهدا کنند که در جلسات گفتگو به نتیجه خواهند رسید.
ارتباط سازنده مدیرکل هنرهای نمایشی و جشنوار تئاتر دانشگاهی
بخش دیگری از صحبت‌های دبیر جشنواره تئاتر دانشگاهی به رایزنی با دیگر نهادها اختصاص داشت. نوایی در همین رابطه اظهار کرد: با توجه به هم‌جواری نگاه ما و مرکز هنرهای نمایشی در باره توجه به شکل‌گیری گروه‌های تئاتری ارتباط‌های خوبی بین ما و مدیرکل این مرکز شکل گرفته است که علاقه‌مند هستیم نتایج آن توسط مهندس شفیعی در نشست‌های آینده عنوان شود. اما پیش از آن می‌توان اشاره کرد که نتایج خوبی برای جشنواره به همراه داشته است.
فاصله گرفتن از معرفی سوری نمایش‌ها برای اجرای عموم
دبیر نوزدهمین جشنواره تئاتر دانشگاهی با بیان اینکه معرفی برای اجرای عموم گروه‌های برگزیده در تمامی دوره‌ها به صورت سوری برگزار شده و هیچ نتیجه مشخصی در پی نداشته است، گفت: چطور امکان دارد وزارت علوم و متولی برگزاری جشنواره تئاتر دانشگاهی توانایی معرفی ۵ گروه تئاتری برای اجرای عمومی را نداشته باشد؟ ما امسال امیدوار هستیم با حضور آقای ایرجی (مدیر کل فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم) ، مجید سرسنگی در (معاونت فرهنگی دانشگاه تهران) و امیر حسین حریری در (مرکز تئاتر مولوی) با همراهی دبیر خانه تئاتر دانشگاهی تفاهم‌نامه‌ای امضا شود که گروه‌های برگزیده جشنواره بتوانند در مرکز تئاتر مولوی اجرای عموم دریافت کنند.
نوایی در پایان به برگزاری بخش پژوهش (ناظرزاده کرمای)، نمایش‌نامه نویسی (اکبر رادی) و رادیویی در جریان این رویداد طبق خواست دانشجویان اشاره کرد. این بخش‌ها هم‌زمان با نوزدهمین جشنواره تئاتر دانشگاهی اردیبهشت و خرداد سال ۹۵ برگزار می‌شوند.