طرفداران سینمای فاخر، سینمای ایران را به سیاه‌نمایی متهم می‌کردند
کیانیان می‌گوید: سینمای ایران، سینمایی بدون امکانات است و به همین دلیل هم در دنیا مطرح است. کسانی که تئوری سینمای فاخر را سر می‌دادند؛ افرادی بودند که سینمای ایران را به سیاه نمایی متهم می‌کردند.
به گزارش ایلنا، رضا کیانیان با بیان این مطلب در نخستین نشست از سمینار بازیگری در فیلم کوتاه که عصر روز گذشته (22 فروردین ماه) همزمان با آغاز جشنواره فیلم «سما» در سالن اصلی سینما فلسطین برگزار شد، گفت: به جای اینکه درباره شیوه‌های بازیگری و حضور در فیلم کوتاه صحبت کند ترجیح می‌دهد فیلمسازان و بازیگران جوان حاضر در جلسه مسائل و مشکلات خود را بیان کنند.
نخستین پرسش از کیانیان درباره کمبود امکانات برای ساخت فیلم کوتاه بود و این بازیگر سینمای ایران گفت: نسلی که من در آن سینما خواندم و کار کردم یک تفاوت عمده در نوع جهان بینی با نسلی که اکنون سینما کار می‌کنند، داریم. به این معنا که وقتی می‌خواستیم یک فیلم کوتاه بسازیم دنبال ابزار و تکنیک فیلم ساختن نبودیم بلکه وقتی یک ایده بکر به ذهن می‌رسید، فیلمساز در ابتدا ایده را پرورش می‌داد و بعد با خلاقیتی که در اجرا داشت یک فیلم قابل تحسین می‌ساخت.
وی ادامه داد: فیلمساز در سینمایی که من می‌شناسم با یک دوربین 8 میلمتری فیلم می‌ساخت و امکانات مثل امروز وسیع نبود. حال اینکه امروز هر فیلمساز فیلم کوتاه می‌تواند با یک موبایل ایده خود را اول پرورش دهد و بعد مقابل دوربین تلفن همراه خود ببرد. اما متاسفانه نسل جوان امروز سینمای ایران در سطوح مختلف، نسل پر توقعی هستند و همه امکانات و شرایط را به طور کامل با هم می‌خواهند. به نظرمن مسیری که فیلمسازان جوان در پیش گرفته‌اند مسیر بی راهه‌ای است و نباید انتظار داشته باشند که همه امکانات آماده باشد و بعد فیلم بسازند. نسل امروز اول باید ثابت کند می‌تواند ایده خوب به سینما آورد و بعد سراغ ساخت فیلم با ابزار برود. ولی متاسفانه نگاه اغلب فیلمسازان جوان این است که باید ابزار خوب وجود داشته باشد تا بتوانند فیلم‌های خوب و قابل قبول بسازند. در حالی که چنین نیست و اینگونه تفکر درباره فیلمسازی از اساس اشتباه است. امروزه در هالیوود با موبایل فیلم می‌سازند و ایده‌های خود را به معرض نمایش می‌گذارند.
این بازیگر سینمای ایران یادآور شد: بنابراین یک فیلمساز و یا بازیگر جوان اول باید ببیند به شکل دقیق چه چیزی از سینما می‌خواهد و بعد با شناخت از آنچه می‌خواهد بدون توقع زیاد سراغ پرورش ایده مورد نظر خود برود. از همین رو من معتقدم ایده و چگونگی پرداخت به آن حرف اول در سینما را می زند و یک فیلمساز فیلم کوتاه برای رسیدن به یک ایده خوب و قابل اعتنا باید قدرت پرورش ایده و خلاقیت در اجرا را داشته باشد.
کیانیان درباره چگونگی تقویت قوه خلاقیت گفت: برای داشتن ذهن خلاق باید تمرین بسیاری کرد و چشم و ذهن ایده پرداز باید پر از داستان باشد و درباره هر پدیده ریز و درشت اطراف خود حتی به طور ذهنی ایده پردازی کند و ایده‌های مورد نظر خود را در نهایت روی کاغذ آورد. در سینمای امروز ابزار و تکنیک هنر به حساب نمی‌آید بلکه ایده اولیه، پرورش ایده و خلاقیت در اجرا پیشرو در فیلمسازی است. فکر می‌کنید فیلمسازی مثل کیارستمی به چه دلیل چهره شناخته شده در دنیا شد. آیا این فیلمساز با ابزار هالیوودی فیلم ساخت؟ آیا پول و یا پارتی داشت؟ آیا امکانات ویژه‌ای برای فیلمسازی داشت؟ خیر هیچ یک از این موارد نبود بلکه ایده فیلم‌هایی که می‌ساخت از او چهره جهانی ساخت و ایده‌های خلاقانه کیارستمی بود که در مقابل تکنیک جایزه می‌گرفت.
در ادامه این سمینار آموزشی یکی از بازیگران جوان به لحن در شیوه اجرا اشاره کرد و گفت که یکی از بازیگران تازه کار است که هنگام بیان دیالوگ مقابل دوربین با این مشکل روبرو می‌شود که کارگردان می‌گوید با لحن تائتری دیالوگ را بیان می‌کند.
کیانیان در پاسخ به این نکته گفت: از کارگردانی که می‌گوید بازیگر با لحن تئاتری دیالوگ می‌گوید باید پرسید لحن تاتری دقیقاً چیست؟ به نظر من لحن تاتری معنا ندارد. سال‌ها پیش در فیلم «آژانس شیشه‌ای» علاوه بر بازیگر، بازیگردان کار هم بودم. یک روز هنگام کار، حاتمی کیا به یکی از بازیگران گفت که تئاتری بازی می‌کند. همان لحظه از حاتمی کیا پرسیدم که تاتری بازی کردن یعنی چه؟ گفت یعنی غلو آمیز بازی می‌کند و بعد گفتم که بگوید غلوآمیز بازی نکند نه اینکه بگوید تاتری بازی می‌کند.
وی تاکید کرد: تاتری بازی کردن معنا ندارد. ضمن اینک سینما ریشه در تاتر دارد و نباید با چنین ادبیات تحقیر آمیزی درباره هنر تاتر سخن گفت. در جامعه ما که جامعه‌ای تک صدایی است و متاسفانه اغلب مرعوب درشت گویی ها و جملات غلو شده می‌شوند، باید پرسش کرد و نباید از کنار ریزترین مسائل به سادگی و با بی تفاوتی گذشت.
بازیگر فیلم سینمایی «کفش‌هایم کو؟» در ادامه درباره چگونگی رسیدن به یک نقش خوب در فیلم کوتاه گفت: واقعیت این است که برای رسیدن به یک نقش خوب در سطوح مختلف باید از تجربه و دانش برخوردارد بود. به اعتقاد من بازیگری هنر و فن در کنار یکدیگر است. درست مانند نقاشی که هم هنر و هم فن و تکنیک در کنار هم است. بنابراین یک هنرمند هم باید فن انجام یک کار و هم خلاقیت در اجرای هنر داشته باشد و جهان را با ذهن خلاق نگاه کند.
کیانیان درباره شیوه بازی گرفتن از بازیگر در ساخت فیلم کوتاه و بلند گفت: شیوه بازی گرفتن از یک بازیگر به عواملی چون سواد، تجربه و در نهایت خوش آمد تماشاگر بر می‌گردد. به عنوان مثال اکبر عبدی بازیگری است که علاوه بر سواد و تجربه، مردم بسیار دوست اش دارند و هر فیلمی بازی کند مخاطب به سینما می‌رود و یا جمشید مشایخی هم همینطور است. اما من اینگونه نیستم. من باید یک کار ویژه‌ای در فیلم‌هایی که بازی می‌کنم، از خود نشان دهم تا مخاطب مرا دوست داشته باشد. در واقع از آن دست بازیگرانی هستم که باید شعبده بازی کنم و در هر تجربه بازی شکل جدیدی از بازیگری و توانایی‌های خود در این هنر را ارائه دهم.
بازیگر فیلم «روبان قرمز» در پایان درباره امکانات سینمای ایران گفت: سینمای ایران، سینمایی بدون امکانات است و به همین دلیل هم در دنیا مطرح است. کسانی که تئوری سینمای فاخر را سر می‌دادند افرادی بودند که سینمای ایران را به سیاه نمایی متهم می‌کردند و می‌گفتند یکی از دلایل جایزه آوردن سینمای بی امکانات ایران در دنیا این است که چهره زشتی از سرزمین خود نشان می‌دهند. در حالی که چنین نبوده و نیست. چراکه فیلمسازان بی امکانات قدرت توانایی طرح ایده و خلاقیت در اجرا را دارند و درست به دلیل چنین نگاهی بود که تئوری سینما فاخر عنوان شد و فیلم‌هایی هم با هزینه‌های گزاف ساخته شد و در نهایت هیچ خروجی قابل اعتمایی در بر نداشت. این در حالی است که سینمای ایران سینمای مهم و دارای ارزش است و دولتمردان باید به داشتن چنین سینما و سینماگرانی افتخار کند.