پرویز کاظمی:
دستمزدها باید با توجه به نرخ تورم ترمیم شود
متاسفانه دولت در سالی که حساسیت بسیار بالایی دارد، لایحه بودجه را به موقع ارائه نکرده است و همین امر سبب میشود دولت بعدی برای پیشبرد امور نسبت به ارائه لوایح متمم بودجه اقدام کند از این رو من پیشبینی میکنم سال آینده سال متمم بودجه خواهد بود.
وزیر رفاه با اشاره به اینکه دو سالی است که قانون بودجه در اواخر اردیبهشت ماه تصویب میشود، گفت: این اقدام سبب میشود فعالیتها عمرانی و توسعهای که اصل و اساس مملکت را تشکیل میدهند با تاخیر جدی روبهرو شوند و وقتی بودجه در اردیبهشت ماه هر سال تصویب شود، در خوشبینانهترین حالت فعالیتهای عمرانی تا شهریور به تعویق میافتد و همین امر سبب میشود عملا در برخی مناطق که کار عمرانی تنها در نیمه اول سال امکانپذیر است، فعالیتهای عمرانی اجرایی نشود و با کندی پیش برود.
حساسیت سال آینده مضاعف است
وی با اشاره به اینکه نیمه اول سال برای تمامی مناطق کشور، نیمهکار عمرانی است، گفت: وقتی اهمیت این مسئله درک نشود و بودجه با تاخیر تصویب شود باید در انتظار طولانی شدن پروژهها و بالا رفتن هزینه تمام شده طرحهای عمرانی بود. وزیر سابق رفاه حساسیت سال آینده را برای کشور مضاعف ارزیابی کرد و گفت: دولت دهم ماههای آخر مسئولیت خود را پشت سر میگذارد و از این رو سال آینده با توجه به ورود کشور به فضای انتخاباتی، شرایط حساستر میشود.
از این رو باید توجه داشت که دولت بعدی باید نقشه تدوین شده و مشخصی را در دست داشته باشد که همراستا با برنامه توسعه پنجم و سند چشمانداز باشد. کاظمی گفت: وقتی دولت نهم روی کار آمد اعلام کرد که برنامه چهارم توسعه را قبول ندارد و آن را اجرا نخواهد کرد، در عمل نیز پایبندی به احکام برنامه نشان نداد؛ اما به هر حال برنامهای وجود داشت که دولت انتقادش را به آن وارد کند. مشکل اینجاست که در این فاصله زمانی کوتاه بودجه امکان بررسی دقیق را از سوی نمایندگان مجلس نخواهد داشت و از این رو برنامههای دولت آتی چندان مشخص نخواهد بود.
اگر دولت بعدی بودجه را قبول نکند...
وی با اشاره به اینکه دولت نباید در قالب بودجه، تعهداتی تازه و خارج از عرف را برای دولت آتی ایجاد کند، گفت: عدم ایجاد این تعهدات نیازمند بررسی دقیق نمایندگان مجلس و همچنین مراقبت خود اعضای دولت است. از این رو میبینیم که بودجه سال آینده یک بودجه معمولی نیست و با تغییر دولت، طبیعتا اهمیتی مضاعف را پیدا میکند؛ اما متاسفانه روال برخورد دولتیها با این بودجه چندان تفاوتی با گذشته ندارد و همچنان شاهد هستیم تاخیرهایی که در این سالها در ارائه لایحه بودجه باب شده است، تداوم دارد. وی افزود: باید توجه داشت که اگر دولت آینده مانند همین دولت فعلی اعلام کند اصلا لایحه بودجه را قبول نخواهد داشت و آن را اجرایی نخواهد کرد، کشور درگیر چه مشکلاتی خواهد شد.
دستمزدها باید ترمیم شود
کاظمی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا جهش ارزی رخ داده در سال جاری تاثیری بر شیوه تدوین بودجه در سال آینده نخواهد گذاشت، گفت: طبیعتا بعد از دو سال اجرای قانون هدفمندی یارانهها وضعیت بودجه باید تفاوتی اساسی را پیدا کند. کاظمی در توضیح این مطلب افزود: من معتقدم گذشته از حساسیتهای بالای بودجه، به دلیل تغییر دولت در سال آینده، مسئله نرخ ارز در لایحه بودجه سال آتی نیز بسیار اهمیت مییابد و این اهمیت از همان مسئله جهش ارزی است. وی گفت: امروز درباره رقمهایی مانند 1800 تومان، 2000 تومان و حتی 2500 تومان برای هر دلار در بودجه صحبت میشود. بودجه به هر حال دو بخش دارد. یکی بخش درآمد و دیگری بخش هزینه. در حال حاضر باید توجه داشت که قیمتها در اقتصاد با ارز آزاد محاسبه میشود اما در آن سوی ماجرا مردمی هستند که درآمدهایشان تغییری نکرده است. وی افزود: طبق قانون، دولت موظف است حقوق را بر مبنای نرخ تورم تعدیل کند. حال وقتی قیمت همه اقلام از مواد غذایی گرفته تا سایر مایحتاج قرار است با نرخ 2000 تومان محاسبه شود، آیا سطح دستمزد نیز قرار است متناسب با این رقم ترمیم شود؟ یعنی قرار است سطح دستمزد مردم نیز متناسب با این رقم رشد کند؟ وی اضافه کرد: فعلا که حرفی در این مورد مطرح نیست؛ اما باید توجه داشت نمیتوان قیمت ارز را از 1226 تومان به 2000 تومان در بودجه رساند، اما فکری به حال درآمدهای مردم نکرد. وی گفت: دولت موظف است نسبت به ترمیم قدرت خرید مردم که در ماههای اخیر کاهش یافته اقدام کند، اما فکر میکنم با محدودیتهای فکری و اشتغالاتی که از بابت ورود کشور به فضای انتخاباتی رخ خواهد داد، این کار امکانپذیر نشود. از این رو سال آینده باید متمم پشت متمم تدوین شود و بودجه دایم دچار ترمیم شود تا مشکلات اساسی از این بابت مرتفع شوند.
کارها سیستمی نیست
وی در جواب این سوال که با توجه به کاهش درآمدهای نفتی در سال جاری و تداوم این روند در سال آینده میتوان به کاهش نقش نفت در بودجه امیدوار بود، گفت: وقتی در برابر این سوال قرار میگیرم به یاد میآورم که هر سال اردیبهشت ماه بحث بر سر اوقات فراغت دانشآموزان داغ میشود و همه اظهار نظر میکنند که چه باید کرد و چه نباید کرد. توانمندسازی و جلوگیری از هدر رفتن اوقات فراغت و... بحث داغ همین ماههاست و دوباره از ابتدای پاییز رفتارها طوری میشود که انگار امسال قرار نیست تابستان از راه برسد. حالا در مورد بودجه و عدم وابستگی به نفت هم وضعیت همین است. یادم هست 7-8 سال قبل بود که مقام معظم رهبری تاکید کردند که وابستگی بودجه به نفت باید به حداقل برسد اما آن قدر در این کار اهمال شد که وضع به اینجا رسید.
وی گفت: این همه درباره خلاصی بودجه از نفت صحبت کردیم، اما با اولین تحریم اتفاقاتی افتاد که نباید میافتاد و عجیب بود که انگار بعضیها فکر میکردند اصلا نیازی به کاهش نقش نفت نیست و باید فقط در این مورد صحبت کرد. وی ادامه داد: در سایر کارهایمان هم رفتارهایمان به همین صورت است. هر سال در آستانه رمضان باید گروههایی برای نظارت بر قیمت زولبیا و بامیه و نخود و لوبیا و... تشکیل شود در حالی که با یک برنامهریزی منظم و تدوین ابزارهای جبرانی میشود از این رویه پرهیز کرد و کشور را در یک سازوکار منظم و مشخص اداره کرد. وی گفت: حالا هم در شرایطی قرار داریم که ناگزیر هستیم حتما سهم نفت را در بودجهمان کاهش دهیم و به منابع درآمدی دیگری فکر کنیم. حالا که دولت لایحه بودجه را ارائه نکرده است که ما در موردشان صحبت کنیم.
وی افزود: در ایران امکانات خوبی وجود دارد اما هارمونی برقرار نیست. به هر حال یک گروه ارکستر را در نظر بگیرید که قبل از اجرا در حال کوک کردن سازهایشان هستند طبیعتا صداهای ناهنجاری از هر ساز به گوش میرسد و آزار میدهد، اما به محض اینکه هماهنگ میشوند صدای موسیقی دلنوازی به گوش میرسد که این موسیقی محصول کار سیستمی است. وی ادامه داد: در ایران هنوز کارها، سیستمی نشده است و باید توجه داشت که همه کارها را روی یک سیستم و یک روال ثابت انداخت. وی در پایان افزود: لایحه بودجه همان کار سیستمی و هارمونی است. باید همه موارد مانند تاثیر کاهش صادرات نفت و تحریم و سیاستهای پولی و مالی و... بر لایحه بودجه مورد بررسی قرار گیرد و لایحه در هارمونی کامل تنظیم شود. وقتی دولت درگیری بر سر لایحه بودجه داشته باشد، پیمانکاران بزرگ هم سردرگم میشوند و در این سردرگمی اشتغال به خطر میافتد. وقتی پیمانکار یا صنعتگر نمیداند برنامه دولت برای سال آینده چیست، چطور میتواند اهداف خرد و کلان را محقق کند؟
منبع:قانون