معاونت جدید عربی وزارت خارجه چه سیاستی را در دستور کار خود قرار دهد؟

قاسم محبعلی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایلنا، با اشاره به تغییرات اخیر وزارت امور خارجه گفت: تغییرات در وزارت امور خارجه و جابجایی مدیران ستادی و مسئولان نمایندگی‌ها امری طبیعی و معمول است.

او ادامه داد: مبنای کار در دستگاه دیپلماسی ایران و بسیاری از وزارتخانه‌های امور خارجه در دنیا اینگونه است که دیپلمات‌ها حدود دو-سوم از مدت زمان فعالیت‌شان را در نمایندگی‌ها و در انجام ماموریت سپری کنند.

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه سِمت‌هایی در سطح مدیرکل در وزارت امور خارجه، سازمانی محسوب می‌شوند، اما مقام وزارت و معاونت، سِمت‌هایی سیاسی محسوب می‌شوند، اظهار داشت: این انتظار وجود داشت که با آمدن آقای ظریف به وزارت امور خارجه، ایشان جابجایی‌هایی در مناصب وزارتخانه داشته باشند که در برخی از سمت‌ها این کار انجام شد اما آقای ظریف بنا به دلایل خود و حساسیت‌های منطقه‌ای، معاونت عربی را تغییر ندادند.

محبعلی با بیان اینکه تغییر در معاونت عربی کاری معمول و برای هماهنگ ساختن بیشتر در ساختار در وزارت امور خارجه بوده است، تصریح کرد: آقای جابری انصاری از کارشناسان قوی، ورزیده و توانمند وزارت امور خارجه است که از ابتدای آغاز به کار خود در وزارت امور خارجه، در این حوزه فعال بوده‌اند. از سویی، ایشان در دفاع مقدس حضور داشته‌اند و جانباز هستند و به هیچ حزب و جناحی هم وابستگی ندارند.

او با اشاره به عملکرد حسین امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: آقای امیرعبداللهیان هم از جمله کارشناسان وزارت امور خارجه هستند که در دولت قبل به سمت معاونت عربی منصوب شده بودند. انتصاب ایشان در دولت قبل هم نشان می‌دهد که احتمالا او با نظرات دولت قبل بیشتر هماهنگ بوده‌ است.

مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت امور خارجه افزود: از سوی دیگر، باید دانست که بسیاری از تصمیم‌های کلیدی در خصوص مسائل سیاست خارجی و از جمله مسائل منطقه‌ای به تنهایی در وزارت امور خارجه گرفته نمی‌شود، بلکه در بسیاری از آن سیاست‌ها، وزارت امور خارجه نقش مشارکت‌کننده در تصمیم‌سازی و تصمیم‌‌گیری را دارد و البته این را هم باید گفت که وزارت امور خارجه مجری سیاست‌های حاکمیتی است. البته هنر معاونت و حوزه مربوطه در وزارت امور خارجه این است که بتواند آن سیاست‌ها را با توانمندی‌های دیپلماتیک جلو ببرد تا کشور بهترین و بیشترین منافع را کسب کند.

محبعلی در پاسخ به این سوال که معاونت جدید امور عربی وزارت امور خارجه در دوره جدید چه راهبردهایی را برای باید حل‌وفصل مسائل منطقه‌ای تدوین و اجرایی کند، ابراز داشت: دکترین سیاست خارجی دولت تدبیر و امید براساس تفاهم و تعامل سازنده مبتنی شده است که در این راستا، وزارت امور خارجه می‌کوشد میزان تنش‌ها را کاهش دهد. ما در پرونده هسته‌ای مشاهده کردیم که با انتقال آن پرونده به وزارت امور خارجه و در پیش گرفتن این دکترین، آن پرونده حل‌وفصل شد.

او اضافه کرد: در مسائل منطقه‌ای هم باید این وجه از سیاست خارجی خود را نشان دهد؛ یعنی همانطور که ما تلاش کردیم تعاملی سازنده با کشورهای دنیا داشته باشیم، باید بتوانیم تنش‌هایمان را با کشورهای منطقه از طریق گفت‌وگو حل‌وفصل کرده و با آنها به تعامل برسیم.

سفیر اسبق ایران در یونان و مالزی با تبیین خاورمیانه مطلوب برای جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: خاورمیانه مطلوب برای ایران‏، یک خاورمیانه با ثبات و با امنیت است. باید دولت‌هایی در خاورمیانه شکل بگیرند که بتوانند روند توسعه سیاسی و اقتصادی را جلو ببرند.

محبعلی با بیان اینکه کشورهای پیرامونی ایران در منطقه، کشورهایی از هم پاشیده و درگیر بحران هستند، عنوان کرد: تا وقتی مجموعه سیاست‌های ایران و دیگر کشورهای موثر در مسائل منطقه‌ای با یکدیگر هماهنگ نشود و در جهت ایجاد حکومت‌هایی مرکزی توانمند پیش نرود، ما شاهد تداوم بحران در خاورمیانه خواهیم بود. هنوز برخی نگاه‌ها بر این اساس انطباق نیافته است. مهمترین کار در این چارچوب‏، گسترش این دیدگاه و تصمیم‌گیری در این چارچوب است.