سپیدرود، ثروتمندی که فقیر جلوه کرده
اگر تصور کنیم بزرگترین چالش سپیدرود اقتصاد است، اشتباهی را مرتکب شده‌ایم که برای سپیدرود از خشت اول، بنای کج می‌سازد.
به گزارش ایلنا، آنچه تیم تازه راه یافته به لیگ برتر را دچار چالش‌های جدی و سردرگمی کرده، پول نیست. سپیدرود اگر به جای چند میلیاردی که دولت قرار است به آن بپردازد، چندین و چند میلیارد هم می‌گرفت، اگر شورای شهر به جای یک میلیارد، کمک چند میلیاردی هم تصویب می‌کرد، باز هم فردای روشنی نداشت. سپیدرود گرفتار مساله‌ای مهم‌تر است که در رشت انگار دغدغه هیچ کس نیست: مساله مدیریت.
سپیدرود ۴-۵ میلیارد بدهی دارد و یک «نشان تجاری» که در همین فوتبال ورشکسته ایران چندین برابر بدهی‌اش می‌ارزد اما این باشگاه با مالکیت نامشخص، بدون هیات مدیره، بدون ساختار حداقلی یک باشگاه، چگونه می‌تواند اهمیت نشان تجاری خود را درک کند و دیگران را از این اهمیت آگاه کند؟ برای اینکه بدانیم اغلاط نگاه به سپیدرود چه ابعادی دارد، در یک نامه جست‌و‌جو می‌کنیم:
شهردار رشت نامه‌ای خطاب به استاندار نوشته تا مجوز تیمداری حرفه‌ای برایش صادر شود. برای شهرداری‌ها به درستی ممنوعیت حضور در ورزش حرفه‌ای را تعریف کرده‌اند اما در همین فصل گذشته شهرداری تبریز مالک تیم ماشین‌سازی تبریز بود، پس این ممنوعیت چندان جدی و سختگیرانه هم نیست و احتمالا با طرح مسائلی مثل نشاط جامعه شهری و از این دست حرف‌ها که چندان کارکرد واقعی هم در جامعه ندارند، همه موانع قانونی برداشته می‌شوند.
در نامه شهردار اما یک نکته کلیدی‌تر از هر چیز دیگری است. شهرداری رشت در حالی می‌خواهد مالک باشگاه سپیدرود شود که دو نکته را پررنگ می‌کند. اول بدون خریدار ماندن سپیدرود و دوم اینکه سازمان لیگ سپیدرود را تهدید کرده که اگر ساختار باشگاهش شفاف نباشد، از لیگ برتر کنار گذاشته می‌شود. فارغ از اینکه تهدید دوم هرگز در فوتبال ایران اجرایی نمی‌شود و اگر قرار بر اجرایی شدن چنین مواردی بود، باشگاه‌ها با انبوهی از بدهی‌ها همچنان قراردادهای تازه نمی‌بستند. باید وارد این بحث شد که شهرداری آیا ارزش نشان تجاری سپیدرود را می‌شناسد؟
سپیدرود در صورت دریافت کمک چند میلیاردی از دولت، یک امتیاز لیگ برتری است که ریالی بدهی ندارد. یک تیم پرتماشاگر و پرهیاهو، بدون بدهی و با منابع مالی که با تماشاگران پرشمار برایش ایجاد می‌شود، چند می‌ارزد؟
شهرداری رشت باید با رویکرد یک سرمایه گذاری وارد عرصه ورزش حرفه‌ای شود، نه با این حرف‌ها که برای نشاط جامعه می‌خواهد از خود‌گذشتگی کند. اگر چنین استدلال‌هایی مطرح شود، چه بسا شورای شهر جدید و شهردار آینده رشت استدلال عاقلانه‌تری را طرح کنند و با این بحث که شهر رشت هزار کار نکرده و هزار راه نرفته پیش رو دارد، هزینه کردن در فوتبال را منطقی ندانند. بنابراین این نگاه محبت‌آمیز به باشگاهداری را باید دور ریخت. باشگاه، بنگاه خیریه نیست. باشگاهی که پشتوانه تماشاگر دارد، اهمیت اجتماعی دارد و یک نشان تجاری است و می‌تواند پولساز باشد، برای رشد و قدرت گرفتنش به مدیریت و تفکر نیاز دارد، نه به نگاه دولتی.
سپیدرود یک باشگاه حرفه‌ای نیست، ساختار ندارد، تشکیلات ندارد، مدیر پرورش نداده است، نگاه حرفه‌ای در آن ریشه نکرده است، این تیم چند دهه در لیگ دسته دوم فراموش شده بود و فقط در قلب طرفدارانش زنده بود. بدیهی است که چنین تیمی حالا که به لیگ برتر رسیده با چالش مدیریت مواجه باشد اما این بحران مدیریت در فوتبال نباید این فرصت را برای دیگران بسازد که سپیدرود را با منت گذاشتن بر سر سپیدرود به چنگ آورند.
سپیدرود اگر با چالش مدیریت مواجه نباشد، می‌تواند از ثروت بزرگ اجتماعی و تعلق خاطر عمیق دوستدارانش روزگار باشکوهی را تجربه کند. سپیدرود را با بدهی کوچکش فقیر و در آستانه کنار ماندن از لیگ برتر جلوه دادن (در حالی‌که استقلال و پرسپولیس بدهی‌های ۷۰-۸۰ میلیاردی انباشته دارند) راهی است برای ارزان و ناچیز کردن نشان تجاری یک تیم پرهوادار و ریشه‌دار. از این روش باید دست بردارند و با نگاه یک سرمایه‌گذاری موفق سراغ سپیدرود بروند.
یادداشت: فرشاد کاس نژاد
