پارس جنوبی؛ پادشاه صادرات گاز ایران

یادداشت -بابایی - مدیر عملیات پارس جنوبی- در روزهای اخیر آماری توسط مسئولان شرکت ملی گاز ایران اعلام شد که نشان‌دهنده رشد تولید و گازرسانی در تمام بخش‌های مصرف بود. اما آنچه متفاوت می‌نمود آمار صادرات گاز ایران بود که بسیار امیدوارکننده است و افق‌های جدیدی را پیش‌روی ایران می‌گشاید.

به گفته مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران صادرات گاز در پنج ماه نخست پارسال به طور میانگین 21 میلیون و 300 هزار مترمکعب در روز بود که در مدت مشابه امسال با رشد 64 درصدی، به 34 میلیون و 800 هزار مترمکعب رسید. کل صادرات گاز در پنج ماه نخست پارسال نیز سه میلیارد و 200 میلیون مترمکعب بوده که امسال به پنج میلیارد مترمکعب رسیده است.

البته که ایران هنوز در مسیر صادرات گاز در مراحل ابتدایی است و از چشم‌انداز خود نیز دور، اما رسیدن به چنین رشدی نشان‌دهنده حرکتی عظیم است که سر منشأ آن را باید در جنوب کشور و در مجتمع گاز پارس جنوبی جست.

سیاست‌گذاری‌ شرکت ملی گاز ایران در بخش صادرات این است که سهم کنونی گاز ایران را در مجموع تجارت جهانی از وضعیت کنونی 8 درصد ارتقاء دهد. پیش‌بینی می‌شود تا پایان برنامه پنجم توسعه تولید گاز کشور به 900 میلیون متر مکعب در روز افزایش یابد. در حال حاضر سهم ایران در تجارت جهانی گاز شامل صادرات، واردات، سوآپ، ترانزیت و مبادله با برق حدود 2 درصد است. اما مطابق برنامه باید تا پایان سال 1404 سهم ایران از تجارت جهانی گاز طبیعی به 10 درصد افزایش ‌یابد.

سازمان ها و موسسات پژوهشی و تحقیقاتی بین‌المللی با توجه به وضعیت فعلی مصرف گاز طبیعی در جهان و پیش‌بینی آینده این انرژی حیاتی طی سال‌های آینده، جایگاه ویژه‌ای برای ایران در تأمین نیازها و رفع تقاضای گاز به خصوص برای قاره اروپا پیش‌بینی کرده‌اند.

در واقع ایران مستعدترین کشور منطقه برای صادرات گاز به اروپاست که ذخایر عظیم و نیز موقعیت استراتژیک آن فرصت مناسبی را برای این امر فراهم می‌آورد. کشور ایران با داشتن حدود 30 تریلیون مترمکعب گاز، دومین دارنده منابع گازی جهان محسوب می‌شود، اما لزوم توجه به تولید برای رفع نیاز داخلی و برنامه‌ریزی جهت صدور گاز به کشورهای همسایه و اروپا از طریق خط لوله یا به‌صورت ال.ان.جی، امری است که نیازمند سرمایه‌گذاری و ایجاد زیر ساخت‌های فراوان است که در همین راستا برنامه‌ریزی برای توسعه مجتمع گاز پارس جنوبی در دولت یازدهم مجدداً از سر گرفته شد تا ایران امروز مسیری متفاوت را آغاز کند و به‌زودی شاهد این باشیم که کشور ما به یک بازیگر مهم در عرصه تجارت گاز طبیعی در جهان تبدیل شود.

در همین حال، چشم‌انداز مجتمع گاز پارس جنوبی به عنوان متولی تولید از میدان گازی پارس جنوبی، تولید روزانه بیش از یک میلیارد متر مکعب گاز طبیعی است.

بر مبنای همین برنامه‌ریزی، پارس جنوبی در بلند مدت، یکی از مهم‌ترین منابع عرضه به بازارهای جهانی خواهد بود. در واقع ایران با توجه به موقعیت استراتژیک و امتیازات و مزایای بازار گازی که در اختیار دارد بسیار مورد توجه مصرف‌کنندگان است. ایران دارای کوتاه‌ترین مسیر به بازارهای جهانی و زیر ساختارهای عظیم انتقال گاز به خارج از کشور بوده که نقش مهمی برای رسیدن به اهداف چشم‌انداز خواهند داشت. از طرفی این امکان برای ایران وجود دارد که گاز خود را به ترکیه و کشورهای اروپایی، کشورهای حوزه خلیج فارس و از سوی دیگر به مشتریان آسیایی خود از مسیرها و روش‌های مختلف ارسال کند. سواپ گاز به کشورهای مجاور از دیگر مزیت‌های ایران است و از همه مهم‌تر افزایش تولید در مجتمع گاز پارس جنوبی پشتوانه مطمئنی برای نشستن پای هر میز مذاکره‌ای برای تأمین گاز است.

امروز تولید گاز به حدی رسیده که تولید از میزان عرضه در کشور افزونی یافته و در چنین بستری جمهوری اسلامی ایران، فضای زیادی برای تحرک بین المللی در اختیار دارد، علاوه بر این ایران به عنوان دومین دارنده این منبع در جهان در یک افق بلند مدت و با یک دید استراتژیک، به طور قطع صنعت گاز در کشور در یک موقعیت ممتاز و کم نظیر ارزیابی می‌شود.