مدیر نشر قطره در گفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد:
موجودیت کتابفروشی‌ها برای ناشر حیاتی است/ تخفیف ۲۵ درصدی چرخ کتابفروشی‌ها را نمی‌چرخاند
بهرام فیاضی می‌گوید: ما اگر در نمایشگاه شرکت می‌کردیم به نفع خودمان بود و کتاب‌هایمان را با ۲۰ درصد تخفیف به صورت نقدی می‌فروختیم. ولی الان باید ۴۰ درصد تخفیف به مراکز پخش کتاب بدهیم و پولمان را ۸ تا ۱۰ ماه بعد بگیریم. ما از سال ۹۷ دیگر روی وبسایت انتشارات تخفیف نداریم. می‌خواهیم کتاب‌ها از طریق کتابفروشی‌ها به فروش برسند.
بهرام فیاضی (مدیر نشر قطره) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره تصمیم این انتشارات برای عدم ثبت‌نام در سی‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در حمایت از کتابفروشی‌ها و در پاسخ به این پرسش که آیا نمی‌شد این حرکت در قالب یک کمپین از سوی ناشران بیشتتری صورت گیرد، گفت: ما دو سه ماه پیش تصمیم گرفتم که نشر قطره در نمایشگاه کتاب سی‌ویکم ثبت‌نام نکند. منتها در شبکه‌های مجازی به گونه‌ای جلوه داده‌اند که گویا نشر قطره ابتدا برای حضور در نمایشگاه ثبت‌نام کرده و سپس انصراف داده است، درصورتی که ما از ابتدا اصلا ثبت‌نام نکرده بودیم. درواقع ما از همان دو سه ماه پیش تصمیم گرفتیم در نمایشگاه کتاب شرکت نکنیم و درست نبود نزدیک این رویداد اعلام کنیم که ما حضور نداریم و از ناشران دیگر هم درخواست همراهی و همکاری کنیم.
او ادامه داد: در حال حاضر که همه همکاران ثبت‌نام خودشان را انجام داده‌اند مسئله را مطرح کردیم و از همکاران هم می‌خواهیم برای سال ۹۸ و ۹۹ تصمیمی بگیرند که نمایشگاه بین‌المللی به‌صورت یک رویداد نمایشگاهی برگزار شود و نه به عنوان محلی برای فروش کتاب. کار کاملا صنفی بوده و در حمایت از کتابفروشی‌ها انجام شده و شاید اگر شش هفت‌ماه زود‌تر به این فکر افتاده بودیم، تلاش می‌کردیم بقیه همکاران را هم متقاعد می‌کردیم و با اتحادیه و ارشاد صحبت می‌کردیم که حتی شده تغییراتی جزئی در روند برگزاری نمایشگاه به وجود بیاید. بعد از نمایشگاه این تعامل را پی می‌گیریم و به دنبال راه‌حل برای بهبود وضعیت نشر و کتابفروشی‌ها خواهیم بود.
فیاضی سپس با اشاره به برخی شبهاتی که در فضای مجازی درباره تصمیم نشر قطره برای عدم شرکت در این دوره از نمایشگاه کتاب تهران مطرح شده است، بیان کرد: برخی مطرح کرده‌اند حتما مسئله‌ای پشت پرده بوده که نشر قطره در نمایشگاه شرکت نمی‌کند. واقعا هیچ ماجرای پشت پرده‌ای نیست و منع قانونی برای ما وجود نداشته و این تصمیم کاملا نظر مدیر نشر قطره بوده چون مدام خبرهای بد از کتابفروشی‌ها می‌شنویم و وضعیت‌شان واقعا خوب نیست و مغازه‌ها را برای فروش گذاشته‌اند. این اقدام هم فقط برای سال ۹۷ است و برای سال‌های بعد با اتحادیه و دیگر ناشران گفت‌وگو خواهیم داشت. چنانچه به توافقی برسیم عده بیشتری را همراه می‌کنیم وگرنه برای دو سال دیگر تلاش را ادامه می‌دهیم و حتی ممکن است قانع شویم در سال ۹۸ و ۹۹ در نمایشگاه شرکت کنیم و متقاعد شویم که هیچ راه‌حل دیگری وجود ندارد. البته من بعید می‌دانم که هیچ راه دیگری نداشته باشیم و فعلا ما در سال ۹۷ در هیچ نمایشگاه استانی و همین طور نمایشگاه بین‌المللی کتاب شرکت نمی‌کنیم.
این فعال نشر افزود: برخی گفته‌اند شاید غرفه خوبی به نشر قطره داده نشده که از شرکت در نمایشگاه منصرف شده است؟! نه! ما هر سال غرفه‌ای بزرگ و در جای مناسب داشتیم. ۲۰ درصد هم تخفیف به خریداران می‌دادیم و هیچ مشکلی نداشتیم و همه جور همکاری هم اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران برای ثبت‌نام؛ با ما داشته‌اند. درواقع ما اگر شرکت می‌کردیم به نفع خودمان بود و کتاب‌هایمان را با ۲۰ درصد تخفیف به‌صورت نقدی می‌فروختیم. ولی الان ما باید ۴۰ درصد تخفیف به مراکز پخش کتاب بدهیم و پولمان را ۸ تا ۱۰ ماه بعد بگیریم. ما از سال ۹۷ دیگر روی وبسایت انتشارات هم تخفیف نداریم. واقعا می‌خواهیم کتاب‌ها از طریق کتابفروشی‌ها به فروش برسند. موجودیت کتابفروشی‌ها برای منِ ناشر حیاتی است.
مدیر نشر قطره همچنین درباره این موضوع که چرا فقط در قالب نمایش کتاب در نمایشگاه بین‌المللی شرکت نکرده‌اند نیز اظهار داشت: ما حتی پوستر، بروشور، لاکتابی و... تهیه کرده‌ایم که فقط هم مختص به نمایشگاه بین‌المللی نمایشگاه‌های استانی نیست و مسئله باغ کتاب را هم دربرمی‌گیرد. این پوستر‌ها و بروشور‌ها را برای تمام کتابفروشی‌های سراسر کشور ارسال می‌کنیم تا فرهنگ‌سازی برای اصلاح شیوه برگزاری نمایشگاه‌های استانی و بین‌المللی و در کل سیستم خرید کتاب در کشور اتفاق بیفتد. در حال حاضر هم دو سه تا از ناشران قصد دارند تنها در قالب نمایش کتاب در نمایشگاه حضور داشته باشند. من فکر می‌کنم نمایش کتاب خوب است ولی اگر این حرکت جمعی باشد، بسیار اثرگذار خواهد بود.
او اضافه کرد: امسال این امکان فراهم نبود و دسترسی به همه همکاران نداشتیم و نشد جلساتی را برای هماهنگی صنفی برگزار کنیم و به اجماع برسیم. این حرکت امسال یک نقطه شروع است و باید قبول کنیم اصلاح شیوه فروشگاهی نمایشگاه کتاب تهران و رسیدن به یک نمایشگاه واقعی نیاز کار‌شناسی علمی دارد. امیدوارم در اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران جلساتی گذاشته شود تا برای سال‌های بعدی بتوانیم کار بهتری را انجام بدهیم.
فیاضی درباره اقدامات مورد نیاز برای حرکت دادن نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به سوی یک نمایشگاه و دور شدن از جنبه فروشگاهی نیز یادآور شد: ما هنوز به قوانین بین‌المللی کپی‌رایت نپیوسته‌ایم و در حقیقت یکی از مشکلات نشر ما همین‌جاست. اگر این اتفاق بیفتد شاید مقداری راه باز شود که ناشران به‌صورت حرفه‌ای‌تری در ایران فعالیت کنند. منتها کم‌کاری در زمینه اصلاح شیوه برگزاری نمایشگاه و دیگر مسائل نشر چه از سوی خود ناشران و اتحادیه و چه از سمت دولت وجود داشته است و کاری اساسی برای تغییر به سمت یک سیستم درست انجام نشده است. ما هم تصور نکرده‌ایم بلافاصله با اولین سالی که در نمایشگاه کتاب شرکت نکرده‌ایم دیگر ماجرا حل شده است. دست‌کم یکی دو سال نیاز داریم تا چنین تغییری بررسی شود و خود ناشران و مسئولان در این‌باره نظرات و پیشنهادات مختلف و متفاوتی دارند. ان‌شاءالله از امسال این قضیه جدی‌تر پیگیری شود و گردهما‌یی‌ها و نشست‌های لازم برای تصمیم‌گیری درست اتفاق بیفتد.
این ناشر همچنین متذکر شد: البته مشکلات نشر ما تنها محدود به نمایشگاه استانی و بین‌المللی نیست. از مشکلات اهل قلم، ویراستاران و.. گرفته تا خود ناشران و موزعان و کتابفروشی‌ها باید مورد توجه قرار بگیرند. این‌ها زنجیری هستند که به هم تنیده شده‌اند و اگر یک جای کار مشکلی به وجود بیاید به بقیه زنجیره هم لطمه می‌خورد. یعنی اگر کتابفروشی‌های ما لطمه ببیند قطعا اهل قلم متضرر می‌شوند، یا اگر ناشر بر سر موضوع قاچاق کتاب متضرر شود (که موضوع قاچاق کتاب امروز بیداد می‌کند) مترجم و مولف هم صدمه می‌بینند. در صورتی که همه این مسائل حل شوند، می‌‌توان به بهبود وضعیت نشر امید داشت. این‌طور نیست که تنها برگزاری نمایشگاه‌های کتاب به صنعت نشر و کتابفروشی‌ها لطمه می‌زند.
مدیر نشر قطره میزان تخفیفی که ناشران به پخشی‌ها و آن‌ها به کتابفروشی‌ها می‌دهند را کافی ندانست و گفت: تخفیف ۲۵ درصدی هم که کتابفروشی‌ها از مراکز پخشی‌ها می‌گیرند به نظرم خیلی کم است درحالی که خود ناشران چیزی نزدیک به ۳۵ تا ۴۵ درصد به این مراکز تخفیف می‌دهند. کتابفروشان با این ۲۵ درصد تخفیف نمی‌توانند سرپا بایستند بخصوص کتابفروشی‌های کوچک که هزینه‌هایشان بالاست و فروش کتابشان کم. مشکل دیگر اینکه تعدادی از ناشران یا مراکز پخش، کتاب‌ها را به‌صورت قطعی به کتابفروشان می‌فروشند و این کتابفروشان اگر از ۵ کتابی که قطعی خریده‌اند حتی یکی را نفروشند در حقیقت ضرر کرده‌اند. این امکان برای کتابفروشان ما فراهم شود که بتواند کتاب‌ها را به مراکز پخش مرجوع کنند و مراجع پخش هم آن‌ها را به ناشر مرجوع کنند. از طرف دیگر وضعیت کتابخوانی در کشور بسیار ناخوشایند است و تقریبا دیگر کسی به سراغ کتاب نمی‌رود و همین است که کتابفروشی‌های کوچک به نوبت در حال تعطیلی هستند.
او البته تصریح کرد: ناشران هم مشکلات عدیده‌ای دارند و اینجاست که باید اهالی قلم، ناشران و کتابفروشان و دولت گفتگو و همکاری کنند تا این مسائل حل شوند. طرح‌هایی مثل عیدانه کتاب و تابستانه کتاب و... هم تنها مسکنی است که برای کوتاه‌مدت خوب است و ما نیاز به برنامه‌ریزی درازمدت و اصولی و زیربنایی داریم. اگر کتابخوانی رونق پیدا کند خیلی از مشکلات مرتفع می‌شود.
