معاون سازمان محیط‌زیست در گفت‌وگو با ایلنا:
صندوق ملی محیط‌زیست، سرمایه‌گذار طرح گردشگری آشوراده می‌شود/ ترویج طبیعت‌گردی پایدار به بهبود وضعیت حفاظت مناطق چهارگانه کمک می‌کند
معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست با تاکید بر این که ترویج طبیعت‌گردی پایدار می‌تواند به بهبود وضعیت حفاظتی مناطق چهارگانه تحت مدیریت این سازمان کمک کند، گفت: سازمان محیط‌زیست به‌دنبال آن است که صندوق ملی محیط‌زیست به عنوان سرمایه‌گذار طرح طبیعت‌گردی آشوراده معرفی شود و براساس مذاکرات انجام‌شده، می‌توان گفت که وزارت میراث فرهنگی و گردشگری موافق آن است که صندوق ملی محیط‌زیست حداقل یکی از سرمایه‌گذاران این طرح باشد.
«حسن اکبری»، معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره آخرین وضعیت اجرای طرح طبیعت‌گردی در جزیره آشوراده در پناهگاه حیات وحش میانکاله که اخیرا با حذف برنامه ایجاد تفرجگاه متمرکز و اقامت شبانه در ۲۲ هکتار از اراضی ملی مورد موافقت سازمان محیط‌زیست قرار گرفته و مجوزهای زیست‌محیطی آن صادر شده است، توضیح داد: طرح طبیعت‌گردی آشوراده از مدت‌ها پیش مطرح شده بود و بسیاری از مجوزهای قانونی لازم برای آن هم صادر شده بود، به نحوی که در سال ۹۷، گزارش ارزیابی زیست‌محیطی این طرح در سازمان محیط‌زیست تایید شد و البته برخی پیوست‌ها و ملاحظات محیط‌زیستی در زمان تایید گزارش ارزیابی به مجری طرح ابلاغ شد.
وی افزود: با توجه به این که برخی ابعاد قانونی در طرح اولیه مربوط به طبیعت‌گردی در آشوراده دیده نشده بود، در دولت قبل، شورای عالی شهرسازی و معماری ایراد مهمی را به این طرح وارد دانست و با صدور مصوبه‌ای اعلام کرد که امکان ایجاد تفرجگاه متمرکز در اراضی ملی تحت مدیریت سازمان محیط‌زیست از جمله جزیره آشوراده وجود ندارد. اما بعد از سفر رئیس‌جمهور به استان گلستان در اسفند ۱۴۰۰ و تاکید ایشان بر لزوم رفع مشکلات قانونی پیش روی اجرای طرح طبیعت‌گردی آشوراده، مذاکرات فشرده‌ای بین دستگاه‌های ذی‌ربط در اجرای این طرح آغاز شد و قرار شد به نحوی در ملاحظات زیست‌محیطی طرح بازنگری شود که طرح طبیعت‌گردی آشوراده با کمترین آسیب زیست‌محیطی به اجرا درآید.
جایگزینی تفرج گسترده به‌جای اقامت شبانه در طرح گردشگری آشوراده
اکبری با بیان این که عزم دولت سیزدهم بر رفع مشکلات قانونی طرح طبیعت‌گردی آشوراده و اجرای این طرح با رعایت کامل ملاحظات محیط‌زیستی قرار دارد، عنوان کرد: در جلساتی که بین مسئولان ذی‌ربط در اجرای طرح گردشگری آشوراده پس از صدور دستور رئیس‌جمهور در سفر به استان گلستان درباره این طرح برگزار شد، مدیران سازمان محیط‌زیست تلاش کردند با مجموعه مقامات استان به تفاهم مشترکی دست یابند که براساس آن، مواردی نظیر اقدامات شبانه و ایجاد تفرجگاه متمرکز که در محدوده اراضی ملی جانمایی شده بود، از طرح طبیعت‌گردی آشوراده حذف و به‌جای آن تفرج گسترده در این طرح جایگزین شد.
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: براساس مذاکرات انجام‌شده مسئولان سازمان محیط‌زیست، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری، استانداری‌های گلستان و مازندران و مقامات سایر دستگاه‌های ذی‌ربط، مقرر شده است که این طرح با رعایت ملاحظاتی اجرا شود که احتمال تخریب محیط‌زیست را در فرآیند اجرای طرح به حداقل می‌رساند. با رعایت همین ملاحظات نیز مجوز ارزیابی زیست‌محیطی این طرح اصلاح شده است و مصوبه کمیته ملی طبیعت‌گردی درباره این طرح، براساس طرح اصلاح‌شده به تصویب رسیده و در حال حاضر طرح طبیعت‌گردی آشوراده به مرحله بستن قرارداد با سرمایه‌گذار رسیده است.
وی در ادامه تاکید کرد: از نظر ما ترویج طبیعت‌گردی پایدار ابزاری است که هم درآمد حاصل از آن می‌تواند به بهبود وضعیت حفاظتی مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان محیط‌زیست کمک کند و هم موجب رونق اقتصادی و جلب مشارکت جوامع محلی شود؛ چراکه به هر حال، وقتی بخشی از عرصه‌های طبیعی کشور تحت عنوان مناطق چهارگانه زیر نظر سازمان حفاظت محیط‌زیست ثبت می‌شوند و محدودیت‌های خاصی بر آنها حاکم می‌شود، باید بتوانیم در قالب‌های مشخصی منافع جوامع محلی را تامین کنیم تا نه‌تنها حفاظت از محیط‌زیست در تعارض با منافع این افراد قرار نگیرد، بلکه بتوانیم از ظرفیت خود جوامع محلی برای ارتقای سطح حفاظت بهره‌مند شویم.
انجام نظارت مطلوب می‌تواند مانع از تخریب محیط‌زیست در طرح آشوراده شود
اکبری در پاسخ به این سوال که چه تضمینی وجود دارد که اجرای طرح طبیعت‌گردی در جزیره آشوراده که در پناهگاه حیات وحش و ذخیره‌گاه زیست‌کره میانکاله قرار گرفته است، منجر به تخریب محیط‌زیست نشود، گفت: نظارت مطلوب بر نحوه اجرای طرح گردشگری آشوراده مهمترین مولفه‌ای است که می‌تواند به جلوگیری از تخریب محیط‌زیست در این طرح و البته تمام طرح‌های طبیعت‌گردی که مجوزهای لازم را از سازمان محیط‌زیست دریافت می‌کنند، کمک کند. نکته مهم این است که ترویج گردشگری پایدار در طبیعت حتما می‌تواند به کسب درآمدهای لازم برای بهبود وضعیت حفاظت از مناطق چهارگانه منجر شود، اما این که چقدر بتوانیم از این ظرفیت استفاده کنیم، بستگی به وضعیت نظارت بر اجرای طرح‌های طبیعت‌گردی دارد.
این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیط‌زیست خاطرنشان کرد: وظیفه اصلی نظارت بر اجرای طرح‌های طبیعت‌گردی در مناطق چهارگانه تحت حفاظت سازمان محیط‌زیست با خود سازمان است، ولی با توجه به کمبودهایی که سازمان ما در این زمینه با آنها مواجه است، حتما به همکاری سایر دستگاه‌های اجرایی، انتظامی، امنیتی و قضایی هم نیازمندیم تا بتوانیم طرح‌های طبیعت‌گردی را به شکلی اجرا کنیم که کمترین آسیب را به طبیعت وارد کند و بیشترین درآمد را برای حفظ محیط‌زیست به همراه داشته باشد و به جلب مشارکت جوامع محلی در امر حفاظت نیز کمک کند.
موافقت وزارت میراث با سرمایه‌گذاری صندوق ملی محیط‌زیست در طرح آشوراده
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست با تاکید بر این که این سازمان به‌دنبال آن است که صندوق ملی محیط‌زیست به عنوان سرمایه‌گذار طرح طبیعت‌گردی آشوراده معرفی شود، گفت: درست است که از نظر چارت اداری، صندوق ملی محیط‌زیست زیر نظر سازمان حفاظت محیط‌زیست نیست و یک نهاد جدا محسوب می‌شود، اما اولا طبق قانون رئیس سازمان محیط‌زیست، رئیس مجمع صندوق هم به حساب می‌آید و ثانیا رسالت‌های صندوق ملی محیط‌زیست عملا در راستای اهداف سازمان حفاظت محیط‌زیست است و همین مساله می‌تواند خیال ما را راحت‌تر کند که احتمال بروز تخریب‌های محیط‌زیستی در هنگام اجرای این طرح به‌حداقل برسد.
وی در پایان تصریح کرد: با توجه به این که صندوق ملی محیط‌زیست از طرف وزارت میراث فرهنگی و گردشگری به عنوان سرمایه‌گذار طرح طبیعت‌گردی آشوراده ورود پیدا می‌کند، این صندوق می‌تواند حتی تنها سرمایه‌گذار طرح هم باشد، البته ممکن است نظر وزارت میراث بر این باشد که سرمایه‌گذاران دیگری هم در این طرح مشارکت کنند که در این زمینه باید موافقت سازمان محیط‌زیست و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط اخذ شود، اما براساس مذاکرات انجام‌شده می‌توان گفت که وزارت میراث فرهنگی موافق آن است که صندوق ملی محیط‌زیست حداقل یکی از سرمایه‌گذاران طرح گردشگری آشوراده باشد.
