اسكناسهای درشت تورم زاست؟
چاپ پول با اعمال شاقه
كارشناسان معتقدند چاپ اسكناس درشت با ارزش اسمی بالا اثرات نامطلوبی را بر اقتصاد خواهد گذاشت و سبب كاهش ارزش پول ملی در برابر پولهای خارجی و بروز تورم در جامعه خواهد شد.
اگرچه سالانه حدود 1200میلیون برگ اسكناس به دلیل استهلاك امحا می شود، اما موضوع انتشار اسكناس های 20 و 50 هزار تومانی اگر مربوط به استلهاك نباشد،به كاهش ارزش اسمی اسكناس در كشور مرتبط است.
به گزارش ایلنا،مدیرکل سازمان تولید اسکناس و مسکوک بانک مرکزی روز گذشته از انتشار اسكناس های درشت 20 و 50 هزارتومانی خبرداد.این تصمیم بانك مركزی در شرایطی اخذ می شود كه برخی كارشناسان معتقدند چاپ اسكناس درشت با ارزش اسمی بالا اثرات نامطلوبی را بر اقتصاد خواهد گذاشت و سبب كاهش ارزش پول ملی در برابر پولهای خارجی و بروز تورم در جامعه خواهد شد.این درحالی است كه گروهی از كارشناسان نیز می گویند: چاپ اسكناس با ارزش اسمی بالاتر نه تنها اثر تورمی ندارد، بلكه اثرات مثبتی را نیز در پی خواهد داشت.به گفته آنان آنچه سبب بروز تورم میشود، افزایش نقدینگی در اقتصاد است نه افزایش حجم اسكناس.
از هزینه امحای اسكناس تا چاپ مجدد
یكی از مشكلاتی كه اقتصاد ایران با حجم 460 هزار میلیارد تومان نقدینگی با آن مواجه استحجم بالای اسكناس در گردش است.اگرچه طی سالهای اخیر با الكترونیكی شدن بانكها و صدور كارتهای اعتباری تا حدودی از حجم اسكناس در گردش كاسته شده اما به دلیل افزایش پایه پولی و نقدینگی درگردش حجم پول همچنان بالاست و بانك مركزی ناچار است،پول بیشتری را چاپ و روانه بازار كند.
براساس گزارش های رسمی جمعآوری اسكناسهای فرسوده و چاپ مجدد آنها سالانه بیش از 100میلیارد ریال هزینه در بردارد.ضمن آنكه هزینه های جانبی دیگری مثل كاغذ و قطعات چاپ اسكناس وارداتی بوده و در نتیجه چاپ اسكناس توسط بانك مركزی سالانه هزینه سنگینی را به اقتصاد ایران تحمیل میكند.در عین حال كه عمر مفید اسكناس در كشور ما 5 سال و هزینه تمام شده هر برگ اسكناس 15 تومان است.
این گزارش می افزاید؛ حجم اسكناس در گردش در كشور ما حدود 6/31میلیارد برگ است.از سوی دیگر استهلاك اسكناس بهدلیل ارزش اسمی كمی كه دارند، بسیار زیاد است، چرا كه هرچه ارزش اسمی اسكناس كمتر باشد، برای پرداخت باید از تعداد بیشتری از آنها استفاده كرد كه همین امر سبب افزایش استهلاك و در نتیجه هزینههای چاپ آن برای اقتصاد میشود.
تردیدی نیست كه چاپ اسكناس درشت معلول نرخ تورم بالا است. اقتصاددانان می گویند وقتی نرخ تورم در اقتصاد یك كشور طولانی مدت شود، ارقام اسمی پول برای معاملات، درشت میشود.