گزارش مشروح ایلنا از اعتراضات اصناف مختلف تئاتر كشور؛
حرف و عمل مسئولان یكی نیست
اصناف مختلف تئاتر كشور شب گذشته(20آبان) درحالی اعتراضات صنفی خود را مجدد مطرح كردند كه تا به این لحظه هیچیك از اعتراضات گذشته آنها از سوی مركزهنرهای نمایشی پاسخی دریافت نكرده است.
ایلنا: شب گذشته(20آبان) و طی برگزاری جلسه فوقالعاده خانه تئاتر در خصوص بررسی مشكلات هنرمندان تئاتر نمایندگان اصناف مختلف این تشكل به بیان معظلات خود پرداختند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، افروز فروزند به نماینده کانون نمایشنامهنویسان یكی از افرادی بود كه به بین مشكلات صنف خود پرداخت و درخصوص فشارهایی كه به نمایشنامهنویسان تحمیل میشود، گفت: میتوانم بگویم تا حدی بر آثار ممیزی اعمال میشود كه انگیزه نویسندگان كشته شده است و امروز دست و دل هیچیك از نمایشنامهنویسان به خلق اثر نمیرود چون اعتباری به روی صحنه رفتن آن وجود ندارد.
وی با تاكید بر این نكته كه حرف و عمل مسئولان یكی نیست، ادامه داد: ما نمیدانیم با این وضعیت چطور برخورد كنیم، در حالی كه مسئولان ادعا میكنند از آثار نویسندگان ایرانی حمایت بیشتری میكنند اما شاهد هستیم بیشترین ممیزی بر شخصیتهایی صورت میگیرد كه توسط نویسنده ایرانی خلق میشود چرا؟ چون برای اعضای شورای نظارت ملموستر است.
نماینده كانون نمایشنامه نویسان در انتهای صحبتهای خود، بیان كرد: ای كاش مسئولان تیشههای خود را زمین میگذاشتند تا نویسندگان انگیزه بیشتری پیدا كنند. متاسفانه امروز وارد چرخه معیوبی شدهایم كه نویسنده اولین فردی است كه پای خود را عقب میكشد و دست از تولید برمیدارد.
حسین کیانی رییس کانون کارگردانان در ادمه این جلسه با خطاب قرار دادن معترضان به عملكرد خانه تئاتر، گفت: افرادی كه اعتقاد دارند چرخ خانه تئار درست نمیچرخد میتوانند در انتخابات شركت كنند و هر فردی هم میتواند خودش كاندید شود، اگر توانست دیگر اهالی خانه تئاتر نسبت به او نظر داشته باشند حتما رای میآورد.
وی با اشاره به صحبتهای فروزنده؛ كارگردانان را افرادی دانست كه بیش از دیگران زیر فشار هستند، افزود: تا زمانی كه كارگردانی قصد به صحنه آوردن اثری را نداشته باشد گروهی شكل نمیگیرد. من جایی درخصوص افت كیفیت آثار نمایشی صحبت كرده بودم كه به دوستان برخورده بود چون آقایان مدیر، بنده و هنرمندان را مسئول و شریك این افت كیفیت معرفی كرده بودند.
این هنرمند ضمن تاكید بر اینكه در شرایط امروز هنرمند یك درصد از سهم تولید اثر هنری را بر عهده دارد، اظهار كرد: زمانی كه متن نوشته میشود آنقدر در شوراهای مختلف حمایت و نظارت چلانده میشود كه در نهایت 20درصد از آنچه ابتدا مورد نظر هنرمند بوده روی صحنه میرود.
وی در ادامه با نقل قول از علی رفیعی درخصوص شیوه جدید اعمال فشار بر هنرمندان تئاتر، بیان كرد: در حال حاضر سانسور با حربه اقتصادی هم به انواع فشارها اضاقه شده و نمونه آن مسائلی است كه برای نمایش آقای رضا حامدیخواه پیش آمد كه نهایتا ناچار شد قید سه ماه زحمت اعضای گروه را بزند و از اجرای نمایش صرفنظر كند.
كیانی با تاكید بر اینكه وظیفه دستگاههای تصمیم ساز است كه در برای ارتقاء بودجه تئاتر تلاش كنند، گفت: این وظیفه هنرمند نیست كه در راهروهای مجلس برای افزایش بودجه تلاش كند، شنیدهها حاكی از این است كه از 18میلیارد تومان بودجهای كه برای تئاتر درنظر گرفته شده زیر 50درصد ابلاغ شده است.
وی با اشاره به اینكه سرمایه سوزی یكی دیگر از مشكلات اهالی تئاتر است به سخنان خود پایان داد.
فریبرز قربانزاده نماینده انجمن طراحان صحنه یكی دیگر از افرادی بود كه از شرایط به وجود آمده برای هنرمندان این حوزه ابراز تاسف كرد و اظهار داشت: در شرایط فعلی بسیاری از کارگردانها یا طراحان حرفهای را کنار میگذارند یا سلیقه خود را پایین میآورند، حتی گاهی مسئولی به هنرمند توصیه كرده است كه چرا از طراح صحنه با تجربه استفاده میكنید؟ از دانشجویان جوان استفاده كنید كه دستمزد كمتذی طلب میكنند.
وی ادامه داد: با این شیوه و به این دلیل كه هزینههای این بخش بالا است طراحانی که در تئاتر تجربه کسب کردهاند ناچار به ترک این حوزه میشوند.
او با مقایسه میان دستمزد طراحان صحنه در تئاتر و سینما، گفت: دستمزد ما در تئاتر یک سوم یا یک چهارم آن چیزی است كه در سینما دریافت میكنیم و این برخوردها جای نگرانی دارد.
این طراح صحنه با اشاره به اینكه مسئولان همواره دم از كار كارشناسی میزنند، افزود: در عمل شاهد هستیم افرادی كه هیچ منسبتی با تئاتر ندارند میخواهند ارزش كار من را تعیین كنند. ما خواهان اجرای قرارداد تیپ هستیم اگر آن را قبول ندارند چرا کنار نمیگذارند. قرارداد تیپ را در برآوردها در نظر میگیرند ولی در اجرا چیز دیگری را جایگزین میکنند.
قربانزاده در پایان صحبتش با اشاره به اینکه آییننامه درجهبندی هنری هم یکی دیگر از مشکلات تئاتر است؛ افزود: توهینآمیز است که با اعضای گروه قرارداد نمیبندند ضمن اینکه دستیاران طراح را هم حذف کردهاند و خود طراح باید از محل دستمزد خود حقوق دستیاران را پرداخت كند.
مهدی قلعه نماینده انجمن تئاتر کودک با بیان اینكه قرارداد تیپ اصولا در در تئاتر كودك امری ناشناخته است، گفت: این دوستان اصلا چنین چیزی را برای هنرمندان حوزه كودك قبول ندارند و به هنرمندان میگویند خودتان كل هزینههایتان را در بیاورید.
وی با تاكید بر اسفناك بودن وضعیت تئاتر كودك، ادامه داد: پس از 20مرتبه رد شدن یك متن تازه نوبت بازبینی میشود، وقتی در بازبینی قبول میشود میگویند از كار فیلمی بفرستید تا شورای حمایت میزان حمایت را برآورد كند. هنگامی كه فیلم را به شورای حمایت میفرستیم، شورا میگوید از اثر حمایت نمیكند! یعنی كار مجدد بازبینی میشود. بخشی هم كه موفق به كسب حمایت میشود مبلغ آنقدر كم است كه نمیتوان عنوان كرد.
نماینده انجمن تئاتر كودك در انتها خطاب به حاضران و اهالی تئاتر درخواست كرد تئاتر كودك و نوجوان را كمی جدیتر بگیرند.
علیرضا دهقانی نماینده انجمن تئاتر خیابانی در ادامه این نشست، گفت: گروههای خیابانی ویترین جشنوارهها هستند. اگر بقیه خاک صحنه خوردهاند، ما هم خاک خیابان خوردهایم هم خاك صحنه، چه زمانی باید حق گروههای خیابانی را بگیریم. تا به امروز حتی با یک گروه خیابانی هم قرارداد تیپ امضا نشده است، دوستان تلاش کردهاند اما به نتیجه نرسیده است. 70 گروه خیابانی 140 میلیون تومان از مركز هنرهای نمایشی طلب دارند اما هنوز موفق به دریافت این طلبها نشدهاند.
عاطفه ابیضی نماینده چهرهپردازانی با اظهار تاسف از مشکلات این صنف، اظهار كرد: ما درجهبندی هنری نداریم و سابقه افراد هیچ اهمیتی برای مسئولان ندارد و برای صنف ما اصلا قرارداد تیپ تعریف نشده است. در حالیکه همه ما خواستار اجرای آن هستیم.
وی با تاكید بر عدم وجود امنیت شغلی، اضافه كرد: مدتی قبل بسیاری از نیروهای گریم، صدا، نور و... با وجود 10 سال سابقه کار از کار برکنار شدهاند و همین مساله امنیت شغلی ما را به خطر میاندازد. امنیت شغلی كجای این برخوردها میگنجد؟
مریم معینی نماینده انجمن نمایشگران عروسکی دیگر هنرمند تئاتر بود که به تشریح مشکلات این عرصه پرداخت و با ابراز تاسف از وضعیت هنرمندان این حوزه، بیان كرد: در حالی که بسیاری جشنوارههای خارجی خواهان اجرای نمایشهای عروسکی ما هستند، در کشور خودمان فرصتی به گروههای تئاتر عروسکی داده نمیشود.
وی با اشاره به برگزاری جشنواره دوسالانه تئاتر عروسکی و قول مسئولان برای تخصیص سالن اجرای اختصاصی برای هنرمندان تئاتر عروسكی، اظهار داشت: با راهاندازی دفتر تولیدات تئاتر عروسکی قرار بود تولید نمایش عروسکی منحصر به جشنواره نشود اما از سال 88 تاکنون شش نمایش عروسکی اجرا نشده باقی مانده است. نمایشی که قرار بوده سال 88 اجرا شود تیرماه 91 به کارگردانش اعلام شده متن او رد شده است!
معینی ادامه داد: اصلا تئاتر عروسکی اجرا عمومی نمیشود که قراردادش تیپ باشد یا نباشد. همچنان که امسال هیچ نمایش عروسکی اجرای عمومی نشده که مورد حمایت مرکز هنرهای نمایشی قرار بگیرد.
رییس انجمن نمایشگران عروسکی ضمن اشاره به کاهش بودجه جشنواره تئاتر عروسکی، گفت: 300 میلیون تومان از بودجه کنار گذاشته شد، آقای شاهآبادی و مسئولان جشنواره قول داده بودند ساختمان ویژهای به تئاترعروسکی بدهند. جشنواره ما بدون بولتن برگزار شد اما هیچ اتفاقی نیفتاد. متاسفم که اتفاقی نیفتاد. ما دیگر نیازی به حرفهای زیبای مسئولان نداریم، ما نیازمند عمل آنها هستیم.
در پایان این سخنان ایرج راد مدیرعامل خانه تئاتر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینكه چرا هنرمندان تئاتر در این شرایط كلیه اجراهای خود را متوقف نمیكنند و اعتراض خود را در عمل نشان نمیدهند، گفت: پشتوانه خانه تئاتر اعضای آن است و اگر اعضا ما را پشتیبانی نکنند کاری نمیتوان کرد و متاسفانه کمر خانه تئاتر آن روز خم میشود.
وی افزود: برخی عوض شناخت از تشکیلات صنفی فقط توقع دارند؛ امکان کار برای همه وجود ندارد، این را همه ما میدانیم. به وزیر ارشاد نیز گفتم سفرهای در تئاتر پهن شده است که 500 نفر را کفاف میدهد اما 5هزار نفر را ریختهایم بر سر آن تا یکدیگر را بخورند.
این هنرند تصریح كرد: وقتی امکان اشتغالزایی نداریم، برای چه نزدیک به 1000 فارغالتحصیل در سال از تئاتر و موسسهها داریم. سالنهای زیادی با مبالغ زیاد ساخته شدهاند اما به درد تئاتر نمیخورند.
راد در انتها در پاسخ به افراد و گروههایی كه قصد دارند خانه تئاتر را به حاشیه بكشند و انگ سیاسی بودن به آن بزنند، تاکید کرد: ما اصلا سیاسی نیستیم و خود من نیز هیچگاه در زندگیام سیاسی نبودم؛ من دلسوز هنر و فرهنگ این کشور هستم، به ما برچسب نزنید. تئاترهمیشه سیاسی نیست بلکه تنها بخشی از آن سیاسی است. باز هم میگویم خانه تئاتر رودرروی کسی نیست و با کسی ستیز ندارد و با دلسوزی در راه گسترش فرهنگ و هنر کشور تلاش میکند.