حوزه هنری یاد آوینی را گرامی می‌دارد

ایلنا: حوزه هنری در سالروز شهادت شهید مرتضی آوینی و روز هنر انقلاب اسلامی، از ۲۰ تا ۲۹ فروردین برنامه‌های هنری و پژوهشی برگزار می‌كند.

به گزارش ایلنا، در همین رابطه چند نفر از كارشناسان این حوزه درباره روز هنر انقلاب اظهارنظر كرده‌اند.

هدایت الله بهبودی(مدیر دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری) با بیان اینکه ادبیات و هنر انقلاب اسلامی در قالب و محتوا، قابل بررسی و تعریف هستند، اظهار کرد: این واکاوی در به دست دادن یک تعریف هر چه باشد، نباید از یک موضوع محوری دوری کند؛ و آن آمیختگی با روح و ضمیر انقلاب اسلامی است.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد شاخص اصلی و نماد شناسنامه‌ای انقلاب، توحید و شاخه‌های منشعب از آن است. آفرینش‌های ادبی و هنری منسوب به انقلاب اسلامی بدون برخورداری از این ویژگی قابل شناسایی نیستند؛ البته نمی‌توان تمایلات مکتب امامیه و گرایش‌های مذهب شیعه را از این مسئله منها کرد.
بهبودی با اشاره به اینکه اساس تفکر شهید مرتضی آوینی از هنر و ادبیات، معطوف به موضوع توحید و شاخه‌های منشعب از آن است، عنوان کرد: وی به اندازه‌ای معتقد به اصالت توحید در خلق ادب و هنر انقلاب بود که غیر از محتوا، خواستار پدیدآوری قالبی تازه و بومی برای ادبیات و هنر مرتبط با انقلاب اسلامی بود. آوینی توان بالایی در ارائه دیدگاه‌های نو و پردازش آن داشت. از این رو او را یک نظریه‌پرداز عرصه ادب و هنر می‌دانم. او از تولید نظریه ابا نداشت. جسارت آوینی از این جهت ستودنی است.
مدیر دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری با بیان اینکه جذبه جنگ که به وضوح نمادهای توحیدی در آن سیلان داشت، آوینی را تا سال‌ها مشغول خود کرد، افزود: تولیدات او در این عرصه نمایانگر جلوه‌ای از شخصیت فکری آوینی است. اما پس از استقرار در مجله سوره، تجلی فکر او، به ویژه در نظریه‌پردازی از ادب و هنر نمایش دیگری یافت. گمان می‌برم دین سید مرتضی آوینی به ادب و هنر انقلاب اسلامی از این منظر مهم‌تر و عمیق‌تر از دیگر تلاش‌های او باشد.

مصطفی محدثی خراسانی(شاعر) نیز با اشاره به اینکه هنر، هنر انقلاب و هنر انقلاب اسلامی تعریف‌های جداگانه‌ای دارند، عنوان کرد: هنر انقلاب را می‌توان در انقلاب شوروی و انقلاب‌های دیگر جهان نیز دید در حالی که هنر انقلاب اسلامی متفاوت با دیگر هنرهای انقلابی است و متکی بر توحید است.
این شاعر افزود: هنر انقلاب اسلامی تحول خواه و آرمان گرا است و به دنبال رساندن انسان به خلیفه اللهی و یاوری مستضعفین است.
وی با بیان اینکه ظرفیت کار در عرصه هنر انقلاب اسلامی نامحدود است، اظهار کرد: اگر ده‌ها سال دیگر نیز در زمینه هنر انقلاب اسلامی فعالیت کنیم نمی‌توانیم این ظرفیت را پوشش دهیم و البته شعر انقلاب اسلامی در مقایسه با دیگر هنرهای کلامی و تصویری سرآمد بوده و بیشترین خدمت را به این عرصه هنری کرده است.
محدثی تاکید کرد: با تغییر نسل‌ها و دور شدن از پیروزی انقلاب اسلامی همچنان این هنر زنده و بالنده خواهد بود، چنان که با گذشت حدود ۲۵ سال از دفاع مقدس جوانان هنرمندی داریم که آن واقعه را ندیده‌اند اما به خوبی توانسته‌اند فرهنگ ایثار و شهادت را منتقل کنند.
وی گفت: جوانان هنرمند و متعهد توانسته‌اند ارتباطشان را با نسل‌های گذشته حفظ کنند و در کنگره‌های شعر دفاع مقدس و انقلاب اسلامی شاهد هستیم که بیش از ۷۰ درصد شرکت کنندگان همین جوانان هستند.
احمد آقاقلی‌زاده(نقاش) اعتقاد دارد: هنر انقلاب در راستای اهدافی است که انقلاب اسلامی دارد. هنر انقلاب چیزی جدا از وقایع انقلاب اسلامی نیست.
وی نداشتن موضع مشخص در زمینه هنر انقلاب را از چالش‌های آن نام برد و افزود: آثار هنر انقلاب باید در کتابی منتشر می‌شد. اما متاسفانه کتابی به عنوان «ردپای نور» هم که در این زمینه منتشر شد دارای کیفیت بسیار پایینی است.
آقا قلی‌زاده نداشتن جمع و انجمنی برای هنرمندان این مقوله را معضل دانست و تاکید کرد: باید دید که بعد از حدود سی و چند سال چند نفر جذب هنر انقلاب اسلامی شده‌اند.
این هنرمند در مورد ضرورت نامگذاری روزی به نام هنر انقلاب اسلامی بیان کرد: نامگذاری به تنهایی کارگشا نیست. اگر بشود از این تجمع نتیجه خوبی گرفت برگزاری آن مفید است. نباید فقط عنوانی در یک تقویم باشد.
وی افزود: هنر انقلاب در زمینه گرافیک چند سالی است که تعطیل است باید فکری در این مورد شود. هنرمندان انقلاب باید دوباره جمع شوند و این گردهمایی می‌تواند خارج از ساختار اداری هم باشد. تنگناهای اقتصادی سبب شد که هنرمندان در ارگان‌های مختلف جذب شوند و آن گرد هم آمدن را نداشته باشند.
عبدالحمید قدیریان(هنرمند نقاش) نیز گفت: ماهیت هنر انقلاب اسلامی‌‌ همان مفهومی است که در بطن انقلاب اسلامی است. هنر انقلاب دارای خصوصیاتی چون هوشیاری، حرکت، مبارزه با ظلم و پایبندی به اصول اسلامی است. کار‌ها و آثاری که دارای این صفات باشند، هنر انقلاب هستند.
این هنرمند با بیان اینکه چالش‌های موجود در هنر انقلاب اسلامی را باید در عملکرد هنرمندان آن دانست، افزود: در این زمینه باید عملکرد هنرمندان انقلاب را بررسی کنیم. به طور کلی هنرمندان خودشان را همچون دیگر اقشار پا به پای اهداف انقلاب هماهنگ نکرده‌اند.
وی ادامه داد: شاید به خاطر تعاریفی است که از هنر با نگاه غربی در دانشگاه‌ها آموزش داده می‌شود، هنرمندان نتوانسته‌اند درست خود را در این راستا هماهنگ کنند. وقتی هنر را فقط برای هنر تعریف می‌کنند یا طبق تعالیمی که از غرب آمده است به هنر نگاه می‌کنند طبیعتا این گونه تعاریف با هنر انقلاب قابل جمع نمی‌باشد.
این نقاش افزود: هنرمند به سختی می‌تواند با تعاریف غربی از هنر خود را با هنر انقلاب هماهنگ کند. نه تنها هنرمندان جوان بلکه هنرمندانی هم داریم که در جریان انقلاب پا به پای انقلاب آمده‌اند اما با توجه به فضای هنری جامعه، خودشان را با آن تعاریف هماهنگ کردند و از هنر انقلاب عقب کشیدند.
قدیریان دورنمای هنر انقلاب را بسیار شفاف و روشن دانست و اظهار کرد: من به هنرمندانی که نسبت به هنر انقلاب اسلامی بی‌تفاوت هستند یا حضور کمرنگی در این مسیر دارند و یا حتی مخاصمه دارند، توصیه می‌کنم از این فرصت باقیمانده استفاده کنند و خودشان را با این مسیر نورانی هماهنگ کنند چرا که هماهنگ بودن با انقلاب اسلامی به معنی هماهنگ بودن با برنامه الهی است.
عضو مرکز تجسمی حوزه هنری در پاسخ به این سوال که چقدر نامگذاری روزی به نام روز هنر انقلاب اسلامی را ضرورت می‌دانید بیان کرد: مناسبت‌ها خوب است و این فرهنگ بدی نیست. ما آلوده دنیا هستیم و دنیا پر از کثرت است. طبیعتا گاهی همه ما غافل می‌شویم و این خیلی خوب است که سالی یک بار راجع به یادآوری موضوعی صحبت شود. امیدوارم در آن روز تنها به ظواهر موضوع نپردازیم بلکه سعی بر آن شود تا به مفاهیم عمیق هم پرداخته شود.
وی تاکید کرد: نام گذاری روزی به نام روز هنر انقلاب به تنهایی کفایت نمی‌کند. باید مخاطبان درگیر با مفاهیم انقلاب شوند و نه تنها آن روز بلکه ماه‌ها با آن مفاهیم کلنجار روند. این امر زمانی اتفاق می‌افتد که اجرای این مناسبت‌ها سال به سال عمیق‌تر شود.
این نقاش در پایان حضور هنرمندان حوزه را در عرصه هنر انقلاب پررنگ ذکر کرد و خاطرنشان کرد: خیلی از کارگردان‌های مطرح و متخصصین مطرح سینما از حوزه هنری هستند. متاسفانه این چهره‌ها فقط در یک دوره خود جوش پدید آمدند و بعد از آن نسل جدیدی آموزش داده نشد.
وی توضیح داد: متاسفانه حوزه هنری مثل خیلی از نهادهای فرهنگی دیگر در سطح حرکت می‌کند البته در حال حاضر کمی بهتر شده ولی در کل حوزه هنری رسالت خود را با آن جوشش و شتاب انقلابی که باید داشته باشد ندارد. حوزه در اوایل انقلاب به قدری پویا بود که آثار هنرمندان حوزه در بسیاری از جا‌ها دیده می‌شد ولی در حال حاضر این گونه نیست چرا که آثار هنری حوزه در بطن جامعه دیده نمی‌شود.