غذاهایی که دور ریخته می‌شوند

جستجوی زنان چادر برسر و مردان ژنده پوش در میان میوه ها و سبزیجات دورریز مغازه های میوه فروشی تصویر تازه ای نیست که دوربین عکاسی آن را در یک نقطه شهر شکار لحظه کند ، این نمای باز بسیاری از معابر شهریست که متاسفانه از ساعت تاریکی شب به ساعات مختلف روز کشانده شده و سنگینی بار فقر شرم دیده شدن و جستجوی آشکار در میان زباله ها برای یافتن ماده غذایی که بخشی از آن هنوز قابلیت مصرف دارد را شکسته است.

به گزارش ایلنا درکنار این فقر غذایی جمعیتی از افراد زیر خط فقر در کشور در این روزگارهستند افرادی که که اسراف در موادغذایی  را با دورریز روزانه  در مصرف خانگی یا مهمانی ها از حد می گذرانند این در حالی است که کمی آن سوی تر از آنان هستند بسیاری که سر گرسنه بر زمین می گذارند. صحنه تلخ خالی کردن سطل زباله و پاره کردن کیسه های مشکی رنگ رستوران ها برای یافتن خرده غذاهای به جامانده و دورریز شده هم تصویری تازه نیست  ، در این شهر و در دیگر کلان شهرهای کشور  هستند کسانی که غذاهای دورریزشده رستوران ها وعده غذای اصلی اشان است  کودکان کار و خیابانی یا معتادان بی خانمان .

باقی مانده غذاهای مهمانی‌ها درروی میز چه می‌شوند ؟

حتما برای شما هم اتفاق افتاده که برای شرکت در یک میهمانی  به رستورانی دعوت شده اید از یک مهمانی ساده با یک نوع غذا و سالاد و دسر تا مهمانی های آن چنانی با انواع غذاها و مخلفات چند ده رقمی . بعد از پایان مهمانی به بشقاب ها و دیس غذاهای باقی مانده هم قطعا توجه کرده اید . شاید شما هم یکی از کسانی بوده اید که بخش اعظم یا بخشی از غذایی را که در ظرف غذا کشیده اید میل نکرده و نیمه خورده در بشقاب رهایش کرده اید ، اما آیا می دانید که برای باقی مانده های غذایی روی میز شما پس از ترک رستوران چه اتفاقی می افتد ؟ از صاحب یکی از رستوران های معروف اراک که می پرسم می گوید : گارسون ها خودشان می خورند و می برند و بقیه که دست خوردگی زیاد دارد دور ریخته می شود ، اما ناظرین بهداشتی رستوران ها نظر دیگری دارند . مهندس مهرعلی کارشناس مسئول مرکز بهداشت استان مرکزی می گوید : دیده شده که در برخی از رستوران ها غذاهای مانده در بشقاب های مهمانان برای وعده بعد غذایی به شکل دیگر عرضه شده . مثلا برنج های مانده کوفته یا ته چین می شود ، مرغ و گوشت کوکو یا سوپ و خوراک یا سالاد الویه ، کباب ها کوفته گوشتی و ...او بر لزوم فرهنگ سازی در میان مردم تاکید دارد و می افزاید : این کار رسانه ها و مطبوعات است که به مردم آموزش دهند وعده غذایی مانده را در ظروف یکبار مصرف با خود ببرند . این غذایی است که خودشان خورده اند و هیچ اشکالی از نظر فرهنگ جمعی ندارد که با  باقی مانده ظرف غذایی که خودشان صرف کرده اند رستوران را ترک کنند ولی متاسفانه خیلی ها این کار را خرد شدن شخصیت تلقی کرده و عیب می دانند . مهرعلی می گوید : ما به رستوران دارها تاکید کرده ایم که روی میزها ظرف یکبار مصرف قرار دهند و بابت آن هزینه نگیرند تا این فرهنگ در میان مردم جا بیفتد که بردن غذای باقی مانده بشقابشان عار نیست بلکه باقی گذاشتن غذایی که مصرف غلط از آن می شود  یا حتی در سطل زباله ریخته می شود کفران نعمت است . در یک رستوران به خانواده ای برخورد می کنم که 4نفره برای صرف غذا آمده اند در ظرف بچه ها بیشتر غذاها مانده نوشابه ها نیمه خورده و سالاد تقریبا دست نخورده است که میز را دارند ترک می کنند . به خاطر فضولیم از آنها عذرخواهی می کنم و می پرسم چرا باقی مانده غذا را در ظرف یکبار مصرف نمی برند مادر خانواده که از این سوالم ناراحت شده می گوید : هرکس مسئول کار خودش است شما ببرید ،  ما این غذاها را می خواهیم چکار بریزیم داخل سطل ؟ بچه ها عادت ندارند غذای مانده بخورند و ... بحث کردن بی فایده است !! اما میز کناری پیشنهادم را می پذیرند و غذاها را تمیزدر ظروف یکبار مصرف خالی می کنند آنها می خواهند بدانند اگر غذا را به منزل نبرند آیا مراکزی هست که این غذا ها را تحویل بگیرد و به دست نیازمند برساند ؟

غذاهای نذری و مشتاقانی که ولع سیری ناپذیر دارند

ماه های محرم و صفر ماه هایی است که نذورات در هرکوی وبرزن بساطشان برپاست و مشتاقانی که با یک یا دو وعده کامشان سیر نمی شود و می خواهند از هر سفره یا مکان توزیع ظرفی بهره ببرند . در ایام خاص این ماه حتما برخورد کرده اید با کسانی که در کیسه های غذا انواع پلو خورشت و شله زرد و آش و...روی هم انبار کرده و خانوادگی هنوز به دنبال غذا در صف پرفشار دستانشان به سوی در نیمه باز برای قاپیدن یک ظرف دیگر دراز است !! راستی چند ظرف از این همه ظرف غذای جمع آوری شده به شیوه درست مصرف می شود ؟ در روز عاشورا در مقابل پلکان مسجدی به مرد میان سال و دو نوجوان همراهش که همگی با هم حدود 15ظرف غذا را به ترتیب روی پله چیده و در قابلمه ای که همراه دارند خالی می کنند برخورد می کنم . می پرسم: نذری است ؟ مرد هول می شود فکر می کند شاید ظرفی از غذاها را می خواهم مطالبه کنم . می گوید :  برای خانواده است کوچه پشتی می دهد صف زن ها خیلی شلوغ نیست .   به داخل قابلمه ای که تند تند ظروف یکبار مصرف در آن خالی می شود از گوشه چشم نگاهی می کنم یک طرف عدس پلو و یک طرف پلو قیمه است رنگ قرمز رب خورشت به داخل عدس پلو هم کشیده شده . از زیر قابلمه خبری ندارم شاید نوعی دیگر از غذا باشد . پسرک ظرفی را داخل یک سطل آبی رنگ رنگ و رو رفته می ریزد و تو سری از پدر می خورد که آش بود ریختی روی آبگوشت تخ..سگ  منتظر مشاهده بقیه فحش های پدرانه و تنبیه نمی شوم به کوچه پشتی که مرد آدرس داده سر می زنم . کمی که می ایستم همان پسر را دوباره در صف می بینم که با کاسه ای خورشت به پیچ کوچه نزدیک می شود با انگشت در کاسه دنبال گوشت می گردد متوجه من نیست می پرسم : هنوز غذا هست ؟ بدون آنکه نگاهم کند جواب می دهد:  فقط خورشت پلو تموم شده . خورشتش هم فقط آب مونده و لپه  با نگاه تعقیبش می کنم پدر کاسه خورشت را که تحویل می گیرد پس از کاوشی کوتاه کنار پله مسجد قرار می دهد و سطل و قابلمه به دست در حالی که پسران هم ظروفی یکبار مصرف را به زور زیر بغل جابجا می کنند صحنه را ترک می کنند . در مسیر راه در کنار هر پیچ ظروف غذایی می بینم خالی ، نیمه خورده و پخش شده روی کف کوچه !!؟ در گاراژی که در آن غذا توزیع می کنند هنوز باز است صاحب خانه کفگیر را ته دیگ می زند یعنی غذا تمام شد . از او درباره نذرش می پرسم و از مردمی که بیش از نیاز مصرفی غذا می گیرند . او هم این نکته را قبول دارد ولی ادای نذر را یک عهد دیرین خانوادگی که به او رسیده می داند و می گوید :  اتفاقا بچه ها نظرشان برای آینده این نذر با شما یکی است این که یا هزینه خشک آن را به نیازمندان دهیم یا اگر طبخ می کنیم غذاها را بسته بندی شده به افراد نیازمند برسانیم تا از حیف و میل آن جلوگیری شود .

موسسات خیریه‌ای که غذاهای اضافی را به دست نیازمندان می‌رسانند

در شهر اراک و در خیلی نقاط کشور در مقابل افراد اسراف کار و کسانی که ولع سیری ناپذیر دارند هستند گروه های مردمی و موسساتی که  کارشان کمک غذایی به افراد آسیب‌دیده اجتماع است.  آنها غذاهای اضافه‌ای که در تالارها، رستوران‌ها، هتل‌ها و حتی مهمانی‌های خانوادگی می‌ماند   را جمع آوری کرده و به دست افراد نیازمند می رسانند . امسال در شهر تهران یک گروه مردمی یک یخچال شیشه ای تهیه و در یکی از مناطق کارتن خواب قرار داد . تا در این ایام که نذورات در رستوران ها ، مساجد و تکایا هست باقی مانده غذاها در ظروف یکبار مصرف در داخل این یخچال قرار داده شود تا کارتن خواب ها به غذای سالم دسترسی داشته باشند .آنهابلافاصله پس از پایان مراسم‌، به این مراکز مراجعه کرده و غذاها را پس از جمع اوری و تفکیک بسته‌بندی کرده و به دست نیازمندان می رسانند.  یکی از اعضای این گروه در اراک می گوید : ما برای راحتی میزبان‌های مجالس، ماشین می‌فرستیم و غذاهای اضافی را تحویل می‌گیریم و بسته‌بندی می‌کنیم. در نهایت هم این غذاها را با بسته‌بندی مناسب، به دست افرادی می‌رسانیم که دوست نداریم شأن انسانی‌شان را برای لقمه‌ای نان زیر سوال ببرند. درحقیقت، ما غذاهای اضافی شهر را به دست نیازمندان می‌رسانیم...

اگر این فرهنگ بین مردم ما جا بیفتد که می‌توان غذاهای اضافه آمده در دیس‌های مجالس را به نحو مناسبی جمع‌آوری، بسته‌بندی و در میان نیازمندان تقسیم کرد، جای امیدواری است. هرچند که ممکن است غذاهای اضافی، غذاهای دست‌دوم باشند، اما باز هم مرتب کردن این غذاها و رساندنشان به دست نیازمندان واقعی، بهتر از دور ریختن آنهاست چون ممکن است همین افراد نیازمند و آسیب‌دیده، غذای دورریز را از سطل‌های زباله بردارند و بخورند. پس چه بهتر که خود ما به شکل مناسب‌تری این غذاهای دست‌دوم را هم به آنها برسانیم. اگر تک‌تک ما اسراف نکنیم، یا فرهنگ استفاده به اندازه و درست را یاد بگیریم اتفاق قشنگی می‌افتد و آن، کاهش آمار گرسنگی و سوءتغذیه است .

گزارش: زهره ترکمانی/ کاریکاتوریست: محمود شکرایی