خبرگزاری کار ایران

گزارشی درباره نقش کتاب در پیشرفت علم و فرهنگ

وقتی فرهنگ کتابخوانی قربانی بهانه‌های بودجه‌ای می‌شود

سرانه زیر بنایی و مساحتی مطالعه در میانگین کشوری به ازای هر ۱۰۰ نفر ۸ متر مربع است در حالی که سرانه در لرستان به ازای هر ۱۰۰ نفر ۱/۱ متر مربع است که رقم بسیار پایینی است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، همگام با رشد اختراعات و نوآوری‌های انسان در عرصه‌های مختلف، دسترسی به نسخه‌های نوشتاری کتب، روزنامه‌ها و نشریات به صورت آنلاین با کمترین هزینه و سرعت بالا باعث شده تا طی سال‌های اخیر کتابخانه‌ها خالی از مطالعه کننده و دکه‌های مطبوعاتی خالی از خریدار باشند.

کتاب نیز به عنوان تنها رسانه مکتوب و ماندگار در عرصه دنیای دیجیتالی گرفتار شده و دنیای رایانه و اینترنت از یک سو و گوشی‌های هوشمند از سوی دیگر نیاز مردم را به مطالب مختلف در کوتاه‌ترین زمان ممکن فراهم کرده‌اند و فقط با یک جستجوی چند دقیقه‌ای می‌توان به مطالب و مقالات مختلف دست یافت.

امروز نسخه‌هایی از انواع کتاب‌ها در قالب فایل‌های اینترنتی صوتی، تصویری و دیداری در دسترس است و علاقه‌مندان می‌توانند بدون رفتن به کتابخانه یا خرید کتاب فقط با یک دانلود کم حجم و کم هزینه به محتویات این کتاب‌ها دسترسی داشته باشند.

امروز آمارهایی از سرانه مطالعه در کشورهای مختلف و ایران به تفکیک استان‌های مختلف منتشر می‌شود که نشان از کاهش سطح مطالعه است.

البته باید گفت فرهنگ کتابخوانی و مطالعه هنوز هم در میان مردم و خصوصا فرهیختگان محبوبیت دارد و صفحه به صفحه آن به دلیل ماندگاری در ذهن‌ها ارزشمند است.

سرپرست اداره کل امور کتابخانه‎های عمومی استان در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا با اشاره به اینکه سرانه کتابخوانی در استان از میانگین و استاندارد کشوری کمتر است افزود: حدود ۶۰ هزار نفر عضو کتابخانه‌های نهادی و مشارکتی لرستان هستند و در مجموع ۶۴۰ هزار نسخه کتاب در کتابخانه‌های استان موجود است.

رضا مختار‌پور اظهار کرد: سرانه زیر بنایی و مساحتی مطالعه در میانگین کشوری به ازای هر ۱۰۰ نفر ۸ متر مربع است در حالی که سرانه در لرستان به ازای هر ۱۰۰ نفر ۱/۱ متر مربع است که رقم بسیار پایینی است.

وی با اشاره به اینکه در شاخص‌های تعریف شده برای سرانه مطالعه در کشور آمار متفاوتی بیان شده است، تصریح کرد: با توجه به آمار و شاخص‌های ارائه شده میزان سرانه مطالعه در لرستان پایین‌تر از میانگین و استاندارد کشوری است.

سرپرست اداره کل امور کتابخانه‎های عمومی استان افزود: در حال حاضر ۳۴ کتابخانه نهادی، ۱۰ کتابخانه مشارکتی و در مجموع ۵۶ کتابخانه در لرستان وجود دارد.

مختارپور با اشاره به اینکه شهرداریهای لرستان همکاری مناسبی با کتابخانه‌های عمومی ندارند، اظهار داشت: تنها منبع درآمد نهاد کتابخانه‎های عمومی نیم درصد درآمد شهرداری‎هاست و اگر این روند ادامه پیدا کند، بسیاری از کتابخانه‎‌ها تعطیل خواهند شد.

وی با اشاره به اینکه در لرستان این نیم درصد محقق نمی‌‎شود و تامین هزینه‌های کتابخانه‌ها با مشکل مواجه شده است، تصریح کرد: مطالبات ما از شهرداری‌ها به گونه‌ای است که حتی یک پنجم مطالبات ما نیز پرداخت نشده است.

سرپرست اداره کل کتابخانه‎های عمومی لرستان، بدهکاری شهرداری‎‌ها به این نهاد را بسیار بالا اعلام کرد و تصریح کرد: طلب سال این نهاد از یک شهرداری مبلغ ۴ میلیارد ریال است که آنهم به صورت سه ماه یک‌بار با پرداخت حداقلی یک دهم پول به صورت قطره‌ای پرداخت می‌شود.

وی با اشاره به اینکه بعضی از شهرداری‎‌ها طلب سال ۹۳ را نیز به کتابخانه‎های عمومی نداده‎اند و این موضوع به یک معضل تبدیل شده است، اظهار داشت: هیچ کدام از شهرداری‌های لرستان همکاری مناسبی در راستای پرداخت بدهی خود به این نهاد را ندارند و تاکنون پرداخت کامل بدهی از جانب هیچ شهرداری محقق نشده است.

شهردار خرم‌آباد در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا در خصوص عدم همکاری مناسب و پرداخت نیم درصد سهم کتابخانه‌ها افزود: شهرداری‌ها تفاهم نامه‌ای با نهاد کتابخانه‌ها امضاء کرده است که میزان بدهی ما و طلب کتابخانه‌ها بر اساس درآمدهای شهرداری باشد.

یحیی عیدی بیرانوند اظهار کرد: نیم درصدی که بدهکار هستیم مطمئنا در این مدت پرداخت شده است و آخرین مبلغ پرداختی ما رقم بالایی بوده است.

وی با اظهار بی‌اطلاعی از میزان بدهی شهرداری خرم آباد به نهاد کتابخانه‌های لرستان تصریح کرد: در این خصوص پیگیری بیشتری خواهیم کرد و اطلاع رسانی خواهد شد.

سرپرست اداره کل امور کتابخانه‎های عمومی استان در خصوص وضعیت کتابخانه مرکزی لرستان نیز افزود: این پروژه ۱۵ سال پیش کلنگ‎زنی شده است و طبق برآورد تا ۵ سال آینده عملا به بهره برداری نخواهد رسید.

وی با اشاره به اینکه تکمیل یک پروژه در ۲۰ سال سبب می‌شود عمر مفید ساختمان تمام شود، تصریح کرد: تکمیل این کتابخانه در اولویت قرار دارد اما متأسفانه با توجه به اعتبارات قطره‎چکانی در خوش بینانه‌ترین حالت این کتابخانه ۵ سال آینده به بهره برداری می‌رسد.

وی با انتقاد از نحوه پرداخت اعتبارات از طرف مجری طرح، تصریح کرد: از طرف مجری طرح یک طبقه از ساختمان و هم چنین مقداری از مساحت و متراژ ساختمان کم شده است.

وی افزود: روند نامناسب این پروژه انتقادهای زیادی درپی داشته و نهاد کتابخانه‌ها به عنوان بهره‌بردار کاری از دستش ساخته نیست و مجری طرح که اداره کل راه و شهرسازی لرستان است.

سرپرست اداره کل کتابخانه‎های عمومی لرستان با اشاره به اینکه خرم‎آباد یکی از معدود مراکز استانی است که کتابخانه مرکزی ندارد، افزود: اگر این پروژه افتتاح شود با توجه به وسعت پروژه، سرانه زیربنایی و فضای کتابخانه‎ای استان ۲ برابر خواهد شد.

این آمار و ارقام و بررسی‌‌ها نشان می‌‌دهد مطالعه و کتابخوانی در لرستان وضعیت مطلوبی ندارد، حال فراهم کردن امکانات، انگیزه‌سازی و ترویج فرهنگ کتاب خوانی در این زمینه به عهده همه مسئولان فرهنگی است.

بی‌شک کتاب و کتابخوانی مایه پیشرفت و حیات جامعه است پویایی و زنده بودن جامعه به کتاب و علم بستگی دارد و در واقع و یکی از ارزیابی‏‌های که در فرهنگ و تمدن هر جامعه‏‌ای صورت می‌‏گیرد، اهمیت دادن به مطالعه است.

در این راستا نهادهای گوناگون در جامعه شامل خانواده، مدارس و نظام آموزشی، کتابداران و کتابخانه‌‌ها، دستگاههای اجرایی، رسانه‌های گروهی، ناشران و کتابفروشی‌‌ها باید با رفع مشکلات موجود، همسو و هم هدف، به سمت مشخصی حرکت کنند.

کد خبر : ۳۲۲۵۶۳