زمان گرفتن امتیاز نفتی از روس ها فرا رسید
یک کارشناس حوزه بین‌الملل انرژی گفت: در شرایط کنونی باید خیلی مسائل‌مان مثل نیروگاه بوشهر، مسائل نفت و گاز، رژیم حقوقی خزر، مسائل گمرکی، مسائل نظامی و دفاعی را با روسیه حل کرده و امتیازگیری کنیم.
به گزارش ایلنا، روزی که قرار بود ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه برای حضور در نشست سران روند آستانه و تصمیم‌گیری در خصوص موضوعاتی مانند تحولات کنونی سوریه، مبارزه با گروه‌های تروریستی به ویژه داعش، پ.ک.ک و ی.پ.گ وارد ایران شود، طبقه سیزدهم وزارت نفت شاهد امضای یک تفاهمنامه 40 میلیارد دلاری با یک شرکت روس بود، تفاهمنامه بین شرکت ملی نفت ایران و گازپروم که محورهای آن توسعه میدان‌های گازی کیش و پارس شمالی، فشارافزایی میدان پارس جنوبی، توسعه 6 میدان نفتی، سوآپ گاز و فرآورده، تکمیل طرح‌های ال‌ان‌جی، احداث خطوط لوله صادرات گاز و دیگر همکاری‌های علمی و فناورانه اعلام و مدیر عامل شرکت ملی نفت آن را تاریخی و جزء بزرگترین سرمایه‌گذاری‌های خارجی در صنعت نفت ایران خواند.
شرکت گازپروم که به گفته محسن خجسته‌مهر یکی از بزرگترین غول‌های انرژی دنیا است پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991کاملا دولتی بود و سه سال بعد در جریان خصوصی‌سازی به شرکت سهامی عام تبدیل شد. با این حال دولت روسیه با در اختیار داشتن 50 درصد سهام این شرکت، در عمل تعیین‌کننده اصلی برنامه‌ها و سیسات‌های این کمپانی است.
آنچه در این تفاهمنامه با این شرکت نیمه دولتی روس حائز اهمیت است این است در پی جنگ روسیه و اوکراین که از 24 فوریه آغاز شده است، بسیاری از صنایع و شبکه بانکی این کشور مشمول تحریم‌های کشورهای غربی شدند و به دنبال بازارهای جایگزین برای سرمایه‌گذاری و فعالیت هستند در این شرایط این سوال در ذهن متبادر می‌شود که آیا تحریم و فشار غرب بر روس‌ها اجازه فعالیت آزادانه در یک کشور تحریمی دیگر را می‌دهد؟ اگرچه این سرمایه‌گذاری برای صنعت نفت ایران که به گفته وزیر به 160 میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد بسیار مهم است اما باید دید آیا روس‌ها این میزان سرمایه را به صنعت نفت کشوری که اکنون بیش از قبل رقیب‌شان شده تزریق می‌کنند؟ آیا زمانی که مشکلات‌شان با اروپا حل شد به تعهد خود پایبند خواهند ماند؟
میرقاسم مومنی در این خصوص به خبرنگار اقتصادی ایلنا گفت: بخش عمده توافقات 25 ساله ایران با روسیه در زمینه تبادل انرژی، سرمایه‌گذاری‌های مشترک و یا صادرات نفت و گاز است. دو کشور علاقه دارند در این حوزه‌ها همکاری مشترک داشته باشند اما مسئله مهم نحوه اجرایی کردن این تفاهمنامه‌ها است، صرفا با تفاهمنامه و انعقاد قرارداد نمی‌توان انتظار انجام کار داشت.
وی افزود: هم ایران و هم روسیه از کشورهای مهم تولیدکننده نفت و گاز هستند و بخش مهمی از نیاز جهان را تامین می‌کنند اما در این بین بحث تحریم هر دو کشور مطرح است، در چنین فضایی فعالیت نفتی و گازی نیاز به استراتژی نوینی دارد که دو کشور باید اتخاذ کنند، اولین مسئله اینکه اگر روسیه بخواهد در بخش تولید و صادرات ایران سرمایه‌گذاری کند نحوه صادرات ما باتوجه به تحریم به چه شکل خواهد بود؟ از سوی دیگر روسیه هم خود صادرکننده نفت و گاز است و دنبال مشتری می‌گردد تا بتواند نفت و گاز خود را بفروشد زیرا به صورت قانونی و آزاد این امکان را ندارد. تنها از طریق فروش غیررسمی فعالیت می‌کند. اما در ین حال باید گفت در شرایطی که اروپا و امریکا از دادن تکنولوژی به ایران جهت بالا بردن راندمان چاه‌های نفت و گاز ما خوددداری می‌کنند، روس‌ها می‌توانند بابت تکنولوژی و نظر کارشناسی به ما کمک کنند و به ازای آن مبادلات دو کشور انجام شود.
این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: در شرایط فعلی این تفاهمنامه می‌تواند امتیازی باشد تا ایران بتواند از کمک‌های روسیه جهت نوآوری بخشی از صنایع نفت و گاز استفاده کند، هرچند فناوری و توانمندی روسیه از نظر کیفیت به کالاهای غربی نمی‌رسد، اما در شرایط فعلی می‌تواند خیلی از مشکلات صنعت نفت و گاز کشور را حل کند.
وی تاکید کرد: دومین مسئله ایجاد اتحادیه‌های جدید و مستقل جهت صادرات است، یعنی ایران و روسیه می‌توانند در خصوص بازارهای جدید صادراتی متحد شوند چون بخش قابل توجهی از نیازهای جهانی در حوزه ایران نهفته شده و این دو کشور می‌توانند با همکاری هم در عرصه انرژی بین‌الملل حرف برای گفتن داشته باشند و این می‌تواند نقطه مثبت برای کشور ما باشد.
مومنی اظهار داشت: واقعیت اینکه روسیه باوجود رقم بالای ذخایر نفت و گاز به صنایع امریکایی و اروپایی نیاز دارد و اکنون امکان استفاده از ابزار گاز جهت فشار به غرب را همانند قبل ندارد، زیرا امریکا و اروپا با کاهش نیاز خود این اهرم را از روس‌ها گرفته‌اند و این از نظر سیاسی یک شکست برای روسیه است، در این شرایط نیاز روسیه به ایران در عرصه دور زدن تحریم و صادرات و تعاملات دوجانبه و حتی سیاست‌گذاری مشترک نفت و گاز شدت یافته و این برای روس‌ها مهم است که ایران را کنار خود داشته باشند، اما اینکه ایران چقدر سود خواهد برد باید بررسی شود، آیا روس‌ها بدقولی نخواهند کرد؟ تا کجا حاضر به همکاری با ایران خواهند بود؟ آیا بعد از اینکه مشکل‌شان با اروپا و غرب حل شد تعهدات خود را انجام خواهند داد؟
وی خاطرنشان کرد: اکنون وقت آن است از این فرصت که روس‌ها بشدت به ایران نیاز دارند، استفاده کنیم و امتیاز بگیریم، امروز فرصت امتیاز گرفتن از روسیه است باید از این شرایط استفاده کنیم، روس‌ها را ملزم کنیم تمام قراردادهای قبلی را که به نتیجه نرسیده پیگیری و به سرانجام برسانند، در غیر این صورت شاید اگر مسائل‌شان با غرب حل شود مانند امروز با ایران تعامل نداشته باشند. زیرا نیاز روس‌ها به غرب بیش از نیازشان به ایران است، بنابراین ما در شرایط کنونی باید خیلی مسائل‌مان مثل نیروگاه بوشهر، مسائل نفت و گاز، رژیم حقوقی خزر، مسائل گمرکی، مسائل نظامی و دفاعی را با این کشور حل کرده و امتیازگیری کنیم.
