دلیل بازگشت چندین باره سوخت صادراتی ایران به افغانستان

محمود سیادت در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره بازگرداندن تانکرهای حمل سوخت ایران از سوی طالبان اظهار داشت: واقعیت اینکه افغانستان امکانات آزمایشگاهی مناسبی ندارد و این مشکل نه تنها در دولت سرپرستی طالبان بلکه در دولت جمهوریت هم وجود داشت. بسیاری از آزمایشات خطاست و این مورد انتقاد و گلایه اتحادیه نفت و گاز سراسری افغانستان هم است و سوخت باکیفیت نه فقط ایران بلکه کشورهای دیگر از جمله ترکمنستان هم برگشت خورده است.

کل خریداران سوخت افغانستان؛ افغان هستند

وی افزود: موضوع دیگر اینکه کل خریداران سوخت این کشور خود افغان‌ها هستند یعنی هیچ ایرانی این سوخت را به افغانستان منتقل نمی‌کند. تجار افغانستانی سوخت را از ایران خریداری و منتقل می‌کنند البته بنزین و گازوئیلی که شرکت پالایش و پخش در بورس انرژی به فروش می‌رساند تاکنون برگشت نخورده است.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و افغانستان گفت: مواردی که مطرح است عمدتا در مورد کیفیت هیدروکربورها مشکل وجود دارد در بیشتر موارد محموله‌های صادراتی از سوی ایران از کیفیت مناسب و مورد قبول برخوردار و برخی نیز ممکن است مشکل داشته باشد که مورد اعتراض طرف افغانستانی است.

آزمایشگاه‌های افغانستان مشکل دارند

وی تاکید کرد: در هر حال اولا در داخل افغانستان آزمایشگاه‌ها به اندازه کافی از اعتبار مناسب و لازم برخوردار نیستند و کارشناسان لازم را در اختیار ندارند و احتمال اشکال و خطا در نوع آزمایشات وجود دارد. دوم اینکه این موارد فقط به ایران مربوط نمی‌شود، بارها شاهد بودیم که مواد سوختی ترکمنستان، ازبکستان و روسیه را هم برگشت زده‌اند، ضمن اینکه این هیدروکربورها را عمدتا تجار افغانستانی خریداری می‌کنند.

پیشنهاد ایران به طالبان

سیادت بیان داشت: هنوز سیستم کامل منطقی و اصولی در بسیاری از بخش‌های افغانستان منجمله آزمایشگاه‌های این کشور حاکم نیست، ما مذاکرات زیادی با دولت سرپرستی انجام دادیم که آزمایشگاه‌هایی را در ایران به عنوان آزمایشگاه مرجع قبول کنند و قبل از ارسال کالا آزمایشاتی با مشخصاتی که مورد نظر خود آنها است انجام شود؛ در کل افغانستان یا باید آزمایشگاهی خود را بیشتر تجهیز کند و یا این پیشنهاد ایران را بپذیرد، تجار و اتحادیه نفت و گاز این کشور نیز برای سرمایه‌گذاری در ایجاد آزمایشگاه مناسب اعلام آمادگی کرده‌اند.

رقابت گاز مایع ایران و ترکمنستان در افغانستان

وی گفت: بیشتر مصرف سوخت افغانستان گازوئیل و اکثر خودرهای این کشور هم دیزلی هستند و برای گرمایش هم از گازوئیل استفاده می‌کنند و مصرف بنزین نسبتا کمتر است، یکی از سوخت‌های رایج این کشور نیز گاز مایع است که قبلا ۹۰ درصد آن را از ترکمنستان وارد می‌کردند در چند سال اخیر با سرمایه‌گذاری زیادی که تجار افغان در زمینه خرید کپسول بزرگ انجام داده‌اند و همچنین اقداماتی که در بندرعباس و عسلویه برای افزایش تبدیل گاز مایع انجام شده؛ ما صادرکننده اول گاز مایع به این کشور بوده‌ایم و رقابتی بین گاز مایع ایران و ترکمنستان وجود دارد.

کدام کشورها به افغان‌ها سوخت می‌رسانند؟

رئیس اتاق بازرگانی ایران و افغانستان یادآور شد: واردات سوخت افغانستان از عراق، آذربایجان، قزاقستان ازبکستان و روسیه است ولی عمده سهم گاز مایع مروبط به ایران و ترکمنستان است، درمورد گازوئیل و بنزین نیز تامین‌کننده اصلی نیاز این کشور ایران و ترکمنستان هستند.