برنامه دولت برای کاهش مصرف 11 میلیارد متر مکعب آب / نسبت به سال گذشته؛ 58 درصد منفی در بارندگی / ورودی به سدهای هرمزگان؛ صفر

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، رحیم میدانی، معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو در نشست خبری در جمع خبرنگاران با اشاره به تلاش سه ساله وزارتخانه برای گنجاندن موضوع لزوم کم شدن 11 میلیارد مترمکعب از مصرف آب در برنامه ششم اظهار داشت: این اجماع، موفقیت‌ بزرگی است چرا که شاهد توسعه پایدار در کشور خواهیم بود.

وی افزود: در ماده 45 مصوبه باید به تایید شورای نگهبان نیز برسد. بخشی از کاهش مصرف باید در منابع آب زیرزمینی اتفاق بیفتد در غیر این صورت ضمن این که منابع از بین می‌رود باید تبعات آن از جمله فرونشست زمین را بپذیریم.

میدانی گفت: وزارت کشاورزی مکلف شده که الگوی کشت را متناسب با شرایط منطقه و وضعیت آب طراحی کند و در ماده 6 قانون بهره‌وری نیز آمده است که وزارت کشاورزی 6 ماه فرصت دارد که روی الگوی بهینه کار کند و ما نیز بر اساس همان الگو تحلیل حجمی آب را داشته باشیم. همچنین باید روشن شود که چه محصولی در کجا کشت شود و وزارت نیرو متناسب با آن تخصیص داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: در قانون بودجه سال 96 که در کمیسیون تلفیق بررسی خواهد شد باید  717 پروژه آبی اجرا شود که بر این اساس میزان اعتبارات با 7 درصد رشد به 6 هزار و 770 میلیارد تومان رسیده است.

معاون وزیر نیرو ادامه داد: برای بخش آب کشور 9 هزار میلیارد تومان پیش بینی شده که نسبت به سال 95 ، 18 درصد رشد داشته است.

وی با اشاره به اینکه تاکنون اقدامات مناسبی روی سواحل و رودها انجام نشده است،‌ بیان کرد: در لایحه بودجه سال 96 نسبت به سال گذشته 87 درصد رشد داشته‌ایم که رقم آن 367 میلیارد تومان تعیین شده است.

میدانی ادامه داد: از سال 92 که کار دولت یازدهم آغاز شده اقدامات مهمی نیز در بخش آب روستایی صورت گرفته و به رغم اینکه ردیف ملی نداشتیم در سال 93، 200 میلیارد تومان پیش بینی شد و در بودجه سال 96 این رقم به هزار و  200 میلیارد تومان رسید که 146 درصد رشد داشته است.

وی همچنین به پیش بینی تخصیص 500 میلیون دلار بودجه از صندوق توسعه ملی در بخش روستایی اشاره و اظهار داشت: ما در بخش آبرسانی به شهرها نسبت به سال 95، 28 درصد رشد بودجه داشته‌ایم که رقم آن هزار و 880 میلیارد تومان است.

وی همچنین گفت: یکی از اقدامات شاخص تامین آب شرب روستایی این است که تعهد کردیم 500 میلیون دلار (1500 میلیارد تومان) جهت حل مشکل آب 2.1 میلیون نفر روستایی از صندوق توسعه ملی تخصیص داده شود که تاکنون 100 درصد این بودجه پرداخت شده و پروژه با سرعت در حال پیشروی است به نحوی که تاکنون برای 840 هزار نفر به بهره‌برداری رسیده که در ایام دهه فجر افتتاح خواهد شد و تا پایان سال نیز به هدف تامین آب 2.1 روستایی میلیون نفر خواهیم رسید.

وی با اشاره به اینکه برنامه ما آبگیری 14 سد به حجم یک و نیم میلیارد تومان است، افزود: تاکنون 6 مورد محقق شده که به حجم 644 میلیون متر مکعب آب در سدها برسیم.

معاون وزیر نیرو با اشاره به اقدامات قابل انجام جهت تعادل بخشی سفره‌های آب زیرزمینی تصریح کرد: برای این منظور باید یک میلیارد مترمکعب از طریق چاه‌های غیرمجاز و جلوگیری از برداشت غیرمجاز از چاه‌های مجاز تحقق یابد که تاکنون 792 میلیون متر مکعب از اضافه برداشت‌ها جلوگیری شده که این رقم 79 درصد از هدف‌گزاری سال 95 است.

20 هزار حلقه چاه باید مسدود شود

وی افزود: باید 20 هزار حلقه چاه غیرمجاز مسدود شود که تاکنون 10 هزار و 730 حلقه چاه غیرمجاز بسته شده است و 130 هزار حلقه چاه نیز از چاه‌هایی هستند که بیشترین اضافه برداشت را دارند.

میدانی با اشاره به افزایش تعداد متقاضیان برداشت از آب دریا تصریح کرد: از ابتدای امسال دستورالعملی دریافت کردیم که بخش خصوصی بتواند در این پروژه‌ها ورود پیدا کند و در این رابطه نیز بخشی از اختیارات را به استان‌ها تفویض کردیم به این ترتیب که برخی آب شور را جهت سیستم‌های خنک کننده و برخی نیز جهت شیرین سازی برداشت می‌کنند.

وی ادامه داد: طبق آمار دریافتی از استان بوشهر و هرمزگان حدود 2.65 میلیارد مترمکعب آب جهت صنایع برداشت می‌شود که از این میزان 340 میلیون متر مکعب شیرین‌سازی می‌شود همچنین ما مجوز برداشت 1.4 میلیارد مترمکعب را صادر کرده‌ایم که توسط بخش خصوصی اجرایی می‌شود.

میدانی در ادامه درباره میزان وضعیت بارش‌ها در سال آبی جاری اظهار داشت: از ابتدای مهرماه تا 26 دی فعلا وضعیت بارش ها مناسب نیست البته طبق پیش بینی هواشناسی اسفند ، فروردین و اردیبهشت وضعیت بارش نرمال خواهد بود اما در عین حال درجه حرارت هوا یک و نیم تا 2 درجه سانتی گراد پیش بینی شده است.

نسبت به سال گذشته؛ 58 درصد منفی در بارندگی

وی با اشاره به اینکه تا این مقطع میزان متوسط کل بارندگی 53 میلیون متر بوده است افزود: سال گذشته تا به امروز میزان بارش‌ها 2.5 برابر امسال بود یعنی 127 میلی متر بارندگی داشتیم لذا هم نسبت به سال گذشته 58 درصد منفی هستیم نسبت به درازمدت نیز 42 درصد منفی هستیم.

معاون وزیر نیرو  تصریح کرد: در سال آبی جدید خلیج فارس و عمان نسبت به درازمدت 51 درصد منفی ، خزر  8 درصد منفی و ارومیه 10 درصد منفی هستیم و در مجموع غیر از 6 استان کشور بقیه به شدت کاهش بارندگی دارند.

هرمزگان 93 درصد منفی

وی ادامه داد: برخی استان‌ها مثل فارس با 88 درصد منفی ، کرمانشاه 54 درصد منفی ، خوزستان 54 درصد منفی ، ایلام 48 درصد منفی ، خراسان شمالی ، جنوبی و رضوی هر سه 65 درصد منفی ، کردستان 34 درصد منفی ، کهگیلویه و بویراحمد 49 درصد منفی است که نشان می‌دهند وضعیت استان‌ها نگران کننده است. همچنین بیشترین عدد کاهش بارندگی در سال آبی جاری مربوط به هرمزگان است که رقم آن 93 درصد منفی است.

میدانی درباره آب ورودی به سدها نیز گفت: میزان آب ورودی به سدها تا 22 دیماه در مجموع 7 میلیارد متر مکعب بوده که در مدت مشابه سال گذشته این رقم  11 میلیارد متر مکعب بوده است یعنی 4 میلیارد متر مکعب آب (37 درصد) کمتری وارد سدها شده است ولی با مدیریت آب ذخیره شده در سدها نیم میلیارد متر مکعب از سال گذشته بیشتر بوده است به این ترتیب که سال گذشته 23 مییلیارد متر مکعب آب ذخیره شده داشتیم که در مدت مشابه سال جاری  23.5 میلیارد متر مکعب است.

ورودی به سدهای هرمزگان؛ صفر

معاون وزیر نیرو  با اشاره به اینکه دو سد استقلال و شمیل و نیان در استان هرمزگان که تامین کننده  آب شرب ا ستان هستند در سال جاری 100 درصد کاهش ورودی داشته‌اند اظهار داشت: ورودی به سد استقلال در سال گذشته 76 میلیون متر مکعب بوده و در سد شمیل و نیان 42 میلیون متر مکعب که در سال جاری این رقم صفر بوده است به این معنا که هیچ ورودی ای نداشتیم.

وی ادامه داد:‌سد درودزن در استان فارس نیز 70 درصد منفی ، سد قشلاق کردستان 88 درصد منفی ، سفیدرود 53 درصد منفی ، شهید کاظمی ارومیه 63 درصد منفی، سد کرخه 66 درصد منفی ، دز 43 درصد منفی و مارون 37 درصد منفی بوده است.

زاینده رود مثبت شد

وی تصریح کرد: ورودی به زاینده رود نسبت به مدت مشابه سال گذشته بهتر شده یعنی رقم 166 میلیون متر مکعب سال گذشته به 203 میلیون متر مکعب رسیده است. 

ذخایر سدها مناسب بود

میدانی درباره ورودی آب به سدهای تهران نیز گفت: در سال آبی جاری میزان ورودی 27 درصد منفی بوده است اما میزان ذخایر نسبت به سال آبی گذشته بهتر بوده و امیدواریم که با کمک مسئولین مشکل جدی نداشته باشد.

میدانی گفت: اگر در ماه‌های آینده بارش‌ها جبران شود به عدد مورد نظر خواهیم رسید اما در مقابل تبخیرها نیز افزایش پیدا می‌کند یعنی 27 میلیارد مترمکعب آب را از طریق تبخیر از دست خواهیم داد.

15 درصد افزایش بارندگی با باروری ابرها

وی در ادامه درباره باروری ابرها اظهار داشت: از 10 آبانماه باروری آغاز شده که تاکنون  20 سورتی  پرواز ، 60 ساعت داشته‌ایم که در 8 استان انجام شده و بر اساس آن هزار و 400 گلوله شلیک شده است.

معاون وزیر نیرو ادامه داد: روز گذشته 2 پرواز عملیاتی در کرمانشاه داشتیم که یکی از آنها موفقیت‌آمیز بود در خراسان شمالی پرواز شناسایی انجام شده و قرار است در استان‌های فارس ، آذربایجان شرقی و غربی ، اصفهان ،‌کرمانشاه ، چهار محال و بختیاری و خوزستان نیز پرواز داشته باشیم.

وی با بیان اینکه حداکثر هنر باروری ابرها 15 درصد افزایش بارندگی است گفت: باید بدانیم که باروری ابرها معجزه نمی‌کند اما با توجه به فناوری‌هایی که داریم و کم هزینه بودن آن از این روش استفاده می‌کنیم.

میدانی گفت: برای تامین آب از باروری ابرها 15 تا 45 تومان و برای تامین آب از طریق آب شیرین کن ها 3 تا 6 هزار تومان برای هر متر مکعب هزینه می‌شود.

وی اظهار داشت: راه پایداری کشور این است که بتوانیم آب‌های موجود را درست مدیریت کنیم این را نیز باید بدانیم که کشورهای صنعتی و غیرصنعتی همچنان 70 درصد میزان آب مصرفی‌شان صرف کشاورزی می‌شود.

وی با اشاره به اینکه برخی استان‌ها حتی در شرایط نرمال آبی نیز در بحران به سر می‌برند اظها رداشت: استان‌هایی مثل فارس باید در الگوی کشت از سوی وزارت جهاد کشاورزی تجدیدنظر صورت گیرد مثلا نباید در این استان کم آب برنج کشت شود.

وی با انتقاد از عدم رعایت الگوی صحیح کشت در برخی استان‌ها اظهار داشت: تلفات کاشت و داشت و برداشت  و نگهداری 10 میلیارد مترمکعب است  در صورتی که می‌توانیم با افزایش بهره‌وری آب کمتری مصرف کرده و سطح معیشت را ثابت نگه داریم مثلا در استان کرمان در هر هکتار 700 کیلوگرم برداشت می‌شود در حالی که در برخی مزارع کشاورزی از هر هکتار 5 تن برداشت می‌شود لذا این ارقام نشان می‌دهد که شیوه‌های کشت در کشور صحیح نیست و الگوی مناسبی اعمال نمی‌شود.