طراحی تجهیزات خاص فرآیند بازیافت گوگرد(SRU) برای اولین بار در کشور

تجهیزات خاص فرآیند SRU توسط محققان پژوهشکده توسعه فرایند و فناوری تجهیزات پژوهشگاه صنعت نفت طراحی شد.

به گزارش ایلنا، حمید گنجی، مسئول طرح SRU، با اشاره به اهداف این پروژه گفت: از آنجا که لایسنس واحد SRU متکی بر تجهیزات خاص است، طراحی این تجهیزات از اهمیت بسزایی برخوردار است.

وی تجهیزات خاص این فرآیند SRUرا شامل کوره واکنش، مبدل بازیافت حرارتی، رآکتور و کندانسورهای خاص دانست و افزود: طراحی این تجهیزات، به دلیل عدم وجود سابقه طراحی داخلی با دشواری بسیاری همراه بود، از سوی دیگر کپی سازی‌های معدودی انجام شده‌اند که در یکی از پالایشگاه‌های کشور به ساخت کوره‌ای با سایز مشابه انجامیده است، منتهی تغییر سایز نیازمند تغییر طراحی است که اطلاعات آن در دسترس نیست.

حمید گنجی درباره عملکرد تجهیزات در فرآیند SRU توضیح داد: کوره واکنش در ابتدای فرآیند قرار دارد که وظیفه آن سوزاندن قسمتی از گاز اسیدی شامل H۲S با هوا و تبدیل آن به SO۲ می‌باشد، که در مرحله بعد این SO۲با H۲S باقیمانده ترکیب شده و تبدیل به گوگرد عنصری می‌شود. مبدل بازیافت حرارت نیز خروجی کوره واکنش را سرد می‌کند تا علاوه بر تولید گوگرد مایع، از حرارت آزاد شده برای تولید بخار استفاده شود. وظیفه کندانسور‌ها هم سرد کردن خروجی رآکتور‌ها برای جداسازی گوگرد مایع می‌باشد. در واقع هدف اصلی واحد SRU، تولید گوگرد عنصری از H۲S است.

وی افزود: گوگرد عنصری حاصل از این فرآیند درصنایع مختلف همچون کشاورزی، نظامی و بهداشتی قابلیت مصرف دارد و در صورت بالا بودن قیمت جهانی، این فرآورده می‌تواند ارزش افزوده برای کشور تولید کند.

وی با اشاره به مزایای زیست محیطی فرآیند SRU گفت: فرایند SRU، بسیار پرکاربرد است و باید در همه پالایشگاه‌های نفت و گاز وجود داشته باشد، چون در غیر اینصورت روزانه مقدار زیادی از گاز‌های سمی H۲S، SO۲ از طریق فلر به جو ارسال می‌شود که باعثمشکلات زیست محیطی خواهد شد.

مسئول طرح SRUدرباره اهداف آتی این پروژه گفت: هم اکنون در حال مذاکره با شرکت‌ها برای ساخت پایلوت این واحد بر طبق طراحی پژوهشگاه هستیم، که در صورت موفقیت تست عملکرد تجهیزات در مرحله پایلوت و انجام اصلاحات مورد نیاز، می‌توانیم برای واحد‌های صنعتی کشور از طراحی پژوهشگاه استفاده کنیم.

وی افزود: بنابراین هدف فعلی، ساخت پایلوت توسط یکی از شرکت‌های داخلی برای تست تجهیزات طراحی شده پژوهشگاه و انجام اصلاحات در صورت نیاز است. بدیهی است پس از پشت سرگذاشتن تستهای پایلوت، شرکت مورد نظر می‌تواند با لایسنس پژوهشگاه به تولید این تجهیزات بپردازد.

وی با اشاره به خودداری شرکتهای غربی در ارایه لایسنس برای واحد‌های SRUدر فازهای پارس جنوبی گفت: هم اکنون به خاطر تحریم‌ها، فازهای مختلف پارس جنوبی با محدودیت‌های فراوانی در تامین لایسنس واحد‌های SRU مواجه‌اند که با دستیابی به دانش فنی این فرآیند پرکاربرد این مشکل نیز برطرف خواهد شد.

گنجی در خصوص توانمند‌سازی شرکت‌های داخلی برای ساخت این تجهیزات اظهار داشت: معمولا این تجهیزات تحت لایسنس شرکت صاحب دانش فنی و توسط شرکت‌های طراح و سازنده و در مجاورت لایسنسور ساخته می‌شود، از این رو پس از گذراندن تست پایلوتی، تجهیزاتی مانند کوره و کندانسور‌های فرآیند SRU تحت لایسنس مشترک پژوهشگاه و شرکت ملی گاز و توسط سازندگان بخش خصوصی ساخته می‌شود.

گنجی با اشاره به اینکه پروژه طراحی تجهیزات خاص فرآیند SRUدر قالب طرح «ساخت کاتالیست واحد بازیافت گوگرد و تدوین دانش فنی واحد‌های گوگرد سازی» انجام می‌شود، گفت: این طرح که با همکاری شرکت ملی گاز انجام می‌شود، طرحی ۳ ساله بوده که از سال ۹۱ شروع شده است.

وی با اشاره به سایر دستاوردهای طرح SRU گفت: همچنین در این طرح قرار است کاتالیست‌های فرآیند را پژوهشکده کاتالیست پژوهشگاه بسازد، ضمن آنکه علاوه بر طراحی تجهیزات مرتبط، یک واحد صنعتی هم برای پالایشگاه بیدبلند یک از روش مهندسی معکوس طراحی شده و هم اکنون در حال مناقصه EPC است.

وی با اشاره به فلسفه شکل گیری پروژه طراحی تجهیزات خاص فرآیند SRU گفت: به خاطر خاص بودن تجهیزات این فرآیند، در این طرح پیش بینی شده بود که پروژه‌ای مجزا برای طراحی تجهیزات برای اولین بار در کشور داشته باشیم که در قالب آن، هدف توانمند سازی شرکت‌های داخلی برای ساخت تجهیزات مرتبط نیز دیده شده بود.

روش استفاده شده برای طراحی این تجهیزات، بهره گیری از اطلاعات و نقشه‌های موجود در پالایشگاه‌های کشور و و روش‌های محاسباتی موجود در منابع علمی بود. همچنین از روش دینامیک سیالات محاسباتی(CFD)، جهت بررسی هیدرودینامیک و اطمینان از اختلاط مناسب هوا و گاز اسیدی با در نظر گرفتن واکنش‌های اصلی فرایند استفاده شد.