حشد الشعبی متعلق به همه مردم عراق است

نامش «ماجد غماس» است؛ اما وی را «ابو عارف» صدا می‌کنند. مدتی را در زندان رژیم بعث عراق گذرانده و پس از آزادی به ایران آمده است. فارسی را روان صحبت می‌کند و نماینده مجلس اعلای اسلامی عراق و سیّد «عمّار حکیم» در ایران است. ابوعارف از یاران قدیمی شهید سیّد «محمد باقر حکیم» بوده و ترور ناجوانمردانه این مرد بزرگوار را دیده است. برای گفت‌وگو با این شخصیت عراقی به بهانه گذشت یک سال از نبرد با داعش، با دفتر مجلس اعلا در تهران تماس گرفتیم و پس از انجام هماهنگی‌های لازم ما را برای مصاحبه دعوت کردند. ساختمانی معمولی و خالی از تشریفات و تجمّلات داشتند و به گرمی  پذیرای ما شدند. موضوع اصلی مصاحبه، نقش مجلس اعلای اسلامی عراق در مبارزه با داعش بود. گروه‌هایی که شاید اسمشان به گوش نرسیده باشد اما حضوری موثر در جبهه مبارزه با تروریسم دارد و از لحاظ تعداد نیروی انسانی پس از «سازمان بدر»، دومین گروه بزرگ حشد الشعبی هستند.

ابوعارف در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره حضور موثر نیروهای مجلس اعلای اسلامی در ساختار بسیج مردمی عراق گفت: مجلس اعلا به این موضوع ایمان دارد که در این شرایط حسّاس باید تمام نیروها اعم از سیاسی و میدانی برای مبارزه با تکفیری‌ها، دخالت‌های خارجی و پاک‌سازی سرزمین عراق بسیج شوند. با توجه به این شرایط و استجابت فتوای آیت‌الله العظمی سیستانی مبنی بر جهاد کفایی برای دفاع از عراق، مجلس اعلا و گروه‌های تابعه اقدام به تشکیل گردان‌هایی برای مبارزه با داعش کردند. «سرایا عاشورا»، «لواء امام علی (ع)»، «لواء منتظر»، «سرایا الجهاد» و «سرایا العقیده» از جمله این گروه‌ها هستند که از لحاظ کیفیت کار و تعداد نیرو پس از سازمان بدر قرار دارند. ما شهدا و مجروحان زیادی تقدیم کردیم و نقش موثری در بازپس‌گیری مناطق مهمی مانند «جرف الصخر» بر عهده داشتیم.

وی در پاسخ به این پرسش که اکنون نیروهای مذکور در چه مناطقی فعال هستند، گفت: به خاطر رعایت مسائل امنیتی نمی‌توان به طور مشخص به این موضوع اشاره کرد ولی در بیشتر مناطق درگیری مانند صلاح الدّین، اطراف بغداد و الرّمادی مستقر هستند.

غماس درباره تلاش برخی افراد برای به پا کردن آتش فتنه مذهبی و اختلاف شیعه و اهل تسنّن عنوان کرد: به نظر من فتنه مذهبی که در جهان عرب و خاورمیانه برپا شده، یک امر کاملا طبیعی است. کسانی که پشت این موضوع هستند، خواهان این نیستند که خاورمیانه در آرامش زندگی کند و ثروت‌های خدادادی در دست مردم همین منطقه باشد. آن‌ها به دنبال آن هستند که پیام مردم خاورمیانه به گوش جهانیان نرسد. این موضوع باعث می‌شود که استکبار جهانی با توجه به تاریخچه برخی گروه‌های مذهبی مانند وهّابیت و سلفی‌گری بر اختلافات مذهبی دامن بزند؛ این نقطه ضعف منطقه است. تلاش برای به راه انداختن فتنه مذهبی در عراق پس از سقوط رژیم صدام پررنگ‌تر شد. زیرا آنان دیدند که ملت عراق در حال به دست گرفتن حکومت است و تلاش کردند با هر وسیله و قدرتی که دارند جلوی این روند را بگیرند؛ زیرا آن‌ها می‌دانند که گسترش مردم‌سالاری در عراق و منطقه گریبان آن‌ها را می‌گیرد.

این شخصیت عراقی در مورد تلاش برای تضعیف حشد الشعبی در عراق گفت: بحث درباره این موضوع بسیار وسیع است اما چند نکته را باید مطرح کرد. نکته اول، همان قضیه تلاش برای ایجاد اختلاف میان شیعیان و برادران اهل تسنن است. این موضوع‌ها برای جلوگیری از آزادسازی مناطق اشغال شده توسط داعش مطرح می‌شود. اگر روزی تمام مناطق اشغال شده به دست مردم بیافتد و یک عراق متّحد و قدرتمند به وجود بیاید، امر مطلوبی برای برای برخی دولت‌ها و کشورهای منطقه نیست؛ زیرا از به دست آمدن شرایط ذکر شده برای عراق احساس خطر می‌کنند. نکته دوم، این است که جوانان شیعه توانستند پیروزی‌های چشمگیری در مناطق درگیری از اطراف بغداد تا بیجی به دست بیاورند. آن‌ها با روحیه حسینی و برای تبعیت از فتوای مرجعیت عالی عراق، با کمبود امکانات پیروزی‌های بزرگی به دست آوردند. چه برسد به زمانی که از تجهیزات و آموزش‌ها کامل برخوردار باشند. این موضوع برای برخی مطلوب نیست.

وی افزود: مورد سوم، فرار برخی سیاستمداران منسوب به برادران اهل تسنن از شهرهای اشغال شده توسط داعش است. این افراد از شهرهای مذکور فرار کرده و در جاهایی دیگر پشت تریبون‌ها سعی می‌کنند که حشدالشعبی را تضعیف کنند. این افراد برای براداران اهل تسنن ما شناخته شده‌اند و در انتخابات بعدی عراق پیروز نخواهند شد. آن‌ها مردم اهل سنّت را رها کردند و آن‌ها آواره بیابان‌ها شدند. مردم عادی اهل تسنن امروز می‌بینند که کسانی به کمک آن‌ها آمده‌اند که از طرف برخی روحانیون به عنوان دشمن شناخته می‌شوند. به محض اینکه شهرهای صلاح‌الدّین آزاد شد، مرجعیت عراق نمایندگانی به این مناطق فرستاد که کمک‌های انسان‌دوستانه را میان مردم تقسیم کردند. در حالی که آن سیاستمداران با پول‌های هنگفتی که از دولت گرفتند، کاری به جز شایعه‌پراکنی و تضعیف حشد الشعبی برای آن‌ها انجام نمی‌دهند. بنابراین خود اهل تسنن در برابر این تضعیف‌ها موضع خواهند گرفت و به این افراد رای نخواهند داد؛ به همین دلیل این سیاستمداران که با خارج از عراق نیز مرتبط هستند، احساس خطر کرده و به تضعیف حشدالشعبی رو آورده‌اند. این تلاش‌ها بر آمریکا نیز تاثیر گذاشت و تلاش شد که حشد الشعبی متوقف شود. اما تصمیم‌های جدید دولت و ائتلاف ضد داعش مبنی بر این است که بازپس‌گیری تمام مناطق با حضور نیروهای مردمی انجام شود. اهل سنّت عراق در طول یک سال گذشته آسیب بسیاری از داعش و جریان تکفیر دید. بسیاری از آن‌ها از خانه‌های خود آوارده شدند و داعش به خانواده‌هایشان تعدّی کرد.

ابوعارف درباره میزان تاثیر ائتلاف بین‌المللی به اصطلاح ضد داعش، خاطر نشان کرد: متاسفانه آمریکایی‌ها بیش از حد سیاسی کاری می‌کنند و از این کار به دنبال رسیدن به چند هدف هستند؛ اولین هدف، کمرنگ یا پاک کردن نقش بی‌بدیل جمهوری اسلامی ایران در ارائه کمک‌های پشتیبانی و مشورتی به دولت و نیروهای عراق است و تلاش می‌کند این موضوع را القا کند که نبض مبارزه با داعش را در دست دارد. موضوع دوم، احتمال تلاش ایالات متحده برای تغییر مرزبندی‌های جدید در خاورمیانه است تا سیطره خود را بر منطقه افزایش دهد و امنیت اسرائیل را بالا ببرد، مزدوران قدیمی را در خاورمیانه جا به جا کند و مزدوران جدید سر کار بیاورد. ما مشاهده می‌کنیم که بسیار تلاش می‌کنند که این کار انجام شود اما با موانع بیشتری روبه‌رو می‌شوند. زیرا مردم عراق مقاومت می‌کنند و دولت بغداد نیز اجازه این کار را نمی‌دهد. مساله ائتلاف بین‌المللی ضد داعش نیز یک مساله پوشالی است که به قول شما ایرانی‌ها «برای خالی نبودن عریضه» ایجاد شده است تا بگویند حضور ما در مبارزه با تروریسم مسجّل است. بمباران‌های این ائتلاف نیز بیهوده است و حتی گزارش شده است که برخی هواپیماها بدون اینکه عملیاتی علیه داعش انجام دهند به پایگاه‌های خود برمی‌گردند. منطقه رمادی در عراق و رقّه سوریه بیابانی است و هواپیماها می‌توانند هر تحرّکی را رصد کنند و واکنش نشان بدهند؛ اما ستون‌های طولانی نیروها و خودروهای داعش آزادانه تردد و حرکت می‌کنند اما ضربه‌ای از طرف ائتلاف نمی‌بینند.

نماینده مجلس اعلای اسلامی، کمک‌‌های جمهوری اسلامی ایران به عراق را این‌گونه تعریف کرد: کمک‌های جمهوری اسلامی ایران به عراق کاملا مشهود است. پیشینه این کمک‌ها به 30 تا 35 سال قبل و آغاز مبارزه با رژیم بعث برمی‌گردد. ایران در آن زمان به همه کمک کرد. اکراد عراق شامل دریافت‌کنندگان کمک‌های ایران بودند. در مواقعی، جمهوری اسلامی ایران به اهل سنّت عراق نیز کمک کرد. بعد از سقوط رژیم صدام، ایران اولین کشوری بود که با دولت‌ عراق ارتباطات سیاسی و دیپلماتیک برقرار کرد. امروز نیز کمک‌های ایران به خاطر مساله داعش مشهودتر از قبل شده است. ما به خاطر یاری رساندن ایران سپاسگزاریم. کردها نیز به این موضوع اذعان کردند که برای جنگ با داعش از آمریکا کمک خواستیم اما نرسید و ایران به ما کمک کرد. ایران تاثیرگذارترین کشور منطقه در بحث کمک به حشد الشعبی و تمام روند سیاسی عراق در مبارزه با داعش است. بنابراین، ادعای اختصاص کمک‌های ایران به گروه‌های شیعه صحّت ندارد. برخی گروه‌های سیاسی و عشایر اهل سنّت خواستار کمک ایران برای مبارزه با داعش هستند.

غماس در مورد ادعای تجزیه عراق به سه کشور شیعه، سنّی و کرد گفت: یکی از اهداف مرجعیت عالی، مردم، حشد الشعبی و دولت مرکزی در جنگ با داعش حفظ وحدت و یکپارچگی عراق است. همه باید این احساس را داشته باشند که حشد الشعبی و نیروهای امنیتی برای تمام عراق است. برخی می‌گویند که شیعیان به دنبال تجزیه عراق هستند؛ زمانی که یک جوان شیعه از بصره می‌آید و جان خود را برای دفاع از شهرها و مناطق اهل سنّت به خطر می‌اندازد، این پیام را به جهانیان می‌رساند که ما به دنبال وحدت عراق هستیم. معدودی از اهل تسنن داعیه جدایی داشتند اما امروز متوجه شده‌اند که در صورت به وقوع پیوستن این موضوع، مناطق زندگی‌شان به طور کامل به دست داعش می‌افتد و خودشان اداره کننده نخواهند بود. برخی مزدوران تلاش می‌کنند که عراق را تجزیه کنند اما نظر اکثریت مردم و فرهیختگان عراق بر وحدت است.

ابوعارف در پایان، در خصوص خیانت برخی افسران ارشد و نیروهای پلیس که منجر به سقوط شهرهایی مانند موصل و الرمادی شد، گفت: به نظر ما اولین علّت خیانت برخی از افسران، اشتباه دولت قبلی و برخی کارهای دولت فعلی در زمینه به کارگیری نظامیان بعثی به بهانه خبره و کارساز بودن آن‌ها است. همین نظامیان خیانت کرده و باعث سقوط شهرها شدند. خیانت این افراد می‌تواند به دو دلیل باشد؛ اول، تلاش برای برگرداندن حزب بعث به راس قدرت در عراق و دوم، بحث دریافت رشوه و پول است. زیرا این افراد به عراق و عراق واحد ایمان ندارند و نباید به آن‌ها اعتماد کرد. نیروهای صادق و با ایمان زیادی در ارتش ما وجود دارد که به مردم و کشور خود خدمت می‌کنند اما برخی افراد فاسد رخنه کرده و خیانت کردند. دیگر تفاوتی نمی‌کند که خیانت از طرف شیعه اتفاق بیافتد یا از اهل سنّت. تحقیقات در مورد خیانت این افسران در حال انجام است و برخی از آنها در حال محاکمه هستند.

--------------------

گفت‌وگو: محسن صالحی خواه