توافق هسته‌ای؛ اشک‌های بنیامین و افسردگی سلمان

طومار 12 ساله مناقشه هسته‌ای ایران و شش کشور، سرانجام در هتل کوبورگ وین پیچیده شد. اهمیت این گفت‌وگوها به اندازه‌ای بود که تمام شبکه‌های خبری مطرح جهان، خبر توافق هسته‌ای را با برچسب «BREAKING NEWS» روی آنتن فرستادند و این رویداد تاریخی، تیتر یک تمام روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها شد.

پس از تغییر روند مذاکرات و به دست گرفتن سکان گفت‌وگوها توسط «محمدجواد ظریف»، تحلیل‌گران و صاحب‌نظران روابط بین‌الملل حدس‌هایی مبنی بر احتمال حل این مناقشه قدیمی زدند. هرچه گمانه‌زنی‌های مثبت بیشتر می‌شد، دشمنان ایران و مخالفان قدیمی برنامه هسته‌ای یعنی عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی بیشتر از قبل بر طبل تو خالی مخالفت کوبیدند و تمام تلاش خود را به کار بستند تا احتمال توافق را از بین ببرند یا در بدترین حالت ممکن، کمترین امتیاز و بیشترین محدودیت بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال شود. از زمان توافق تا امضای توافق نهایی، 60 روز فاصله است که می‌تواند فرصتی برای نزدیک‌تر شدن طرفین یا زمانی برای لابی‌های قدرت و ثروت و تخریب دستاوردها فراهم کند.

تل‌آویو؛ جایی برای بنیامین نیست

یاری رساندن به مسلمانان و حمایت از نهضت‌های آزادی‌بخش یکی از اصول و پایه‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است؛ اصلی که تهران و تل‌آویو را مقابل هم قرار می‌دهد. رژیم صهیونیستی همواره تهران را تهدیدی برای ماهیت خود می‌داند به همین دلیل تلاش می‌کند تا از هر طریق ممکن، سدّی برابر بیشتر شدن قدرت ایران ایجاد کند. گاهی اوقات این تلاش‌ها در قالب ترور دانشمندان هسته‌ای یا تهدید به حمله نظامی نمود می‌کند و گاهی وقت‌ها میلیون‌ها دلار از طریق لابی‌های فعال صهیونیستی به جیب سیاست‌مداران ایالات متحده سرازیر می‌شود.

شکی در دشمنی ریشه‌دار ایران و اسرائیل وجود ندارد اما رژیم صهیونیستی در سال‌های گذشته از این موضوع دستاویزی برای مظلوم نمایی در افکار عمومی جهان ساخته و آن را به فعالیت‌های هسته‌ای ایران مربوط می‌کند. اقدام وی در مجمع عمومی سازمان ملل در سال 2012 میلادی که با خود نقاشی از یک بمب را به تریبون برده بود، هنوز از یادها نرفته است.

«بنیامین نتانیاهو» همواره وعده می‌داد که از توافق هسته‌ای ایران و شش کشور طرف مذاکره جلوگیری می‌کند. برای تحقق این امر راه واشنگتن را پیش گرفت و در مجلس نمایندگان و اجلاس سالانه آیپک سخنرانی کرد. نتانیاهو یا «بی بی» تلاش کرد با همسو کردن جمهوری‌خواهان، راه را برای کارشکنی در مسیر رو به جلوی گفت‌وگوها باز کند و در این مسیر از کاخ سفید و اوباما فاصله گرفت و همچنین هیچ دیداری میان این دو چهره اتفاق نیافتاد؛ موضوعی که برخی از آن به عنوان یک اشتباه استراتژیک یاد می‌کنند و امروز به اهرم فشار جریان مخالف دولت در تل‌آویو برای استعفای نخست‌وزیر تبدیل شده است. برخی چهره‌های سرشناس مخالف کابینه نتانیاهو حاصل شدن توافق میان ایران و شش قدرت را نتیجه عملکرد بد وی می‌دانند و به دنبال آن هستند تا کابینه متزلزل و ائتلافی «لیکود» را زودتر از آنچه تصور می‌شد، پایین بکشند.

رژیم صهیونیستی همواره بر این موضوع تاکید می‌کند که ایران برای نابودی آن، به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای است و اگر جامعه جهانی برنامه‌های تهران را متوقف نکند، تل‌آویو وارد عمل می‌شود. کنار همین تهدید‌های توخالی، مظلوم‌نمایی همیشگی را نیز کنار نگذاشته و با استفاده از لابی‌‌های خود تلاش می‌کند تا به جدیدترین تسلیحات تهاجمی و تدافعی دسترسی پیدا کند. از جمله آخرین پیروزی‌های آن‌ها می‌توان به تصویب بودجه دفاعی برای تقویت سپر موشکی پاتریوت مستقر در سرزمین‌های اشغالی در کنگره آمریکا اشاره کرد.

امروز که گفت‌وگوهای ایران و 1+5 به نتیجه رسیده است، تهدیدهای قبلی رنگ و بوی دفاعی به خود گرفته و مقام‌های تل‌آویو از جمله نخست‌وزیر با بد دانستن توافق هسته‌ای، اعلام می‌کنند که اسرائیل به دنبال بالا بردن ضریب امنیت مرزهای زمینی، دریایی و حریم هوایی خود در برابر تجاوز ایران بوده و بر این موضوع تاکید می‌کنند که توافق انجام شده باعث بیشتر شدن حمایت تهران از تروریسم فعال در خاورمیانه می‌شود.

صحرا در رویای هسته‌ای شدن

خلاف واکنش بی‌پروا و صریح تل‌آویو به توافق نهایی ایران و 1+5 در وین، ریاض رویکردی محتاطانه‌تر اتخاذ کرده و خلاف تصور پیشین از این رویداد استقبال کرد. اما نکته مهم استقبال عربستان از پایان یافتن مذاکرات، ابراز خرسندی از «جلوگیری کشورهای 1+5 از دسترسی ایران به سلاح اتمی» است. نکته جالب در این مورد این است که بیشتر رسانه‌های جهان، بیشتر به دنبال واکنش عربستان و اسرائیل بودند و این دو را در کنار هم قرار داده و منتشر کردند.

روزنامه «وال استریت ژورنال» چاپ نیویورک به نقل از یکی از مقام‌های سعودی نوشت: ریاض همواره از حصول توافقی که راه ایران را برای رسیدن به سلاح هسته‌ای سد کند، حمایت کرده است. این توافق باید دارای تمهیدات راستی‌آزمایی و پیش‌بینی برای بازگرداندن تحریم در صورت نقض تعهدات از طرف ایران باشد. ایران باید منابع حاصل از این توافق را صرف توسعه کشور کرده و از آن برای  بیشتر کردن بی ثباتی در خاورمیانه استفاده نکند.

چند روز پیش از آغاز مذاکرات نفس‌گیر وین، خبری جالب از اقدام قابل پیش‌بینی عربستان منتشر شد؛ «عربستان سعودی با روسیه، فرانسه و کره جنوبی قرارداد ساخت نیروگاه اتمی امضا کرد». کشوری که تنها بر ذخایر نفت تکیه زده و زیر سایه آمریکا قرار دارد، امروز به دنبال فناوری اتمی می‌گردد تا از همسایه کناری عقب نماند و ایران به عنوان تنها دارنده فناوری اتمی صلح‌آمیز در خاورمیانه شناخته نشود. چه تضمینی برای حرکت نکردن عربستان به سمت دستیابی به سلاح هسته‌ای وجود دارد؟

جنگ سرد سوم

پایان جنگ جهانی دوم، آغاز رقابت همه‌جانبه میان دو ابرقدرت آن زمان یعنی آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی بود که تا سال 1991 و فروپاشی ابرقدرت شرقی ادامه پیدا کرد. 23 سال بعد از پایان اولین جنگ سرد و در سال 2014 میلادی، بحران شرق اوکراین و کریمه آغاز شد که باز هم محل رقابت ایالات متحده و روسیه به عنوان میراث‌دار شوروی بود و کارشناسان از آن به عنوان جنگ سرد دوم یاد کردند؛ زیرا جنگ نیابتی و رقابت تسلیحاتی بار دیگر آغاز شد.

جنگ دوم همچنان ادامه دارد و نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، نسبت به آغاز مسابقه تسلیحاتی خاورمیانه و جنگ سرد سوم در نتیجه توافق بد ایران و 1+5 هشدار می‌دهد. نتانیاهو پس از اعلام توافق هسته‌ای، در مصاحبه‌ای با شبکه «ABC» آمریکا اعلام کرد که کشورهای عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان اشتباهی تاریخی را رقم زدند زیرا راه را برای رسیدن ایران به سلاح اتمی باز کردند؛ به این دلیل که این محدودیت‌ها ظرف چندسال آینده  تمام می‌شود و ایران با پول‌هایی که به دست می‌آورد پس از پایان مدت زمان تعیین شده، بمب‌های زیادی تولید می‌کند، حمایت از تروریسم بیشتر و مسابقه تسلیحاتی خاورمیانه آغاز می‌شود. خاورمیانه مسلح به سلاح اتمی برای امنیت جهان خطرناک خواهد بود.

اگر این حرف‌ها از زبان فردی شنیده می‌شد که نقشی در برقراری صلح در جهان یا حتی خاورمیانه داشت، شاید کسی را به فکر فرو می‌برد؛ اما نتانیاهو کسی نیست که کاری برای صلح جهان کرده باشد و نخست‌وزیر رژیمی است که خون هزاران کودک و انسان بی‌گناه را به زمین ریخته و تنها دارنده سلاح اتمی در خاورمیانه است. نکته قابل تامل این است که این رژیم به دلیل برخوردار بودن از حمایت آمریکا، در قبال جنایت‌ها و سلاح‌های کشتار جمعی که در اختیار دارد، به هیچ نهاد بین‌المللی پاسخگو نبوده و نخواهد بود.

محسن صالحی خواه