از گنبد آهنین تا فلاخن داوود

موشک‌های مقاومت اسلامی لبنان در شمال و رزمندگان گردان‌های «عزالدین قسّام» در نوار غزه، کابوس شبانه‌روزی مقام‌های کابینه امنیتی تل‌آویو است. وجود این تهدید باعث شد تا کابینه رژیم صهیونیستی و مقام‌های امنیتی تل‌آویو به فکر طراحی و ساخت یک سامانه دفاع موشکی برای مقابله با موشک‌های حزب‌الله و حماس بیافتند. در نهایت پروژه گنبد آهنین یا Iron dome، برای مقابله با موشک‌های کوتاه‌برد مقاومت اسلامی در سال 2007 توسط شرکت «سامانه‌‌های دفاعی پیشرفته رافائل» (زیرمجموعه وزارت جنگ اسرائیل) کلید خورد و در سال 2011 به ارتش رژیم صهیونیستی تحویل داده شد.

به طور کلی سیستم سپر موشکی رژیم صهیونیستی از چهار لایه تشکیل شده است. گنبد آهنین پایین‌ترین لایه سیستم دفاع موشکی اسرائیل بوده و برای مقابله با راکت‌های کوتاه‌برد و خمپاره‌ها طراحی شده است. پس از گنبد آهنین، سامانه پدافندی «فلاخن داود» یا David's sling تعبیه شده است که وظیفه انهدام موشک‌های میان‌برد تا دوربرد را بر عهده دارد و دسته آخر، سامانه‌های پیکان یا Arrow هستند که برای مقابله با موشک‌های بالستیک طراحی و ساخته شده‌اند. سیستم سپر موشکی پاتریوت آمریکا نیز برای مقابله با موشک‌های بالستیک در اسرائیل مستقر شده است؛ سیستم‌هایی پرهزینه برای مقابله با موشک‌های مقاومت.

پس از حمله شهرک‌نشینان صهیونیست به جنوب نابلس و به آتش کشیدن دو خانه که در نتیجه آن کودک 18ماهه فلسطینی به شهادت رسید، احتمال بروز درگیری میان گروه‌های مقاومت فلسطینی و اسرائیل بالا رفت؛ به خصوص پس از آن که مسئول دفتر سیاسی حماس در واکنش به این واقعه تلخ اعلام کرد که گروه‌های فلسطینی در واکنش به این جنایت ساکت نخواهند نشست. هرچند مقام‌های تل‌آویو نیز این واقعه را محکوم و اعلام کردند که مسببان آن را تحت پیگرد قرار می‌دهند اما باید به این نکته توجه کرد که حمایت بی‌چون و چرای تل‌آویو از شهرک‌نشینان، زمینه‌ساز فعالیت‌های این‌چنینی آن‌ها شده است. در صورت در گرفتن یک درگیری جدید، سامانه پدافند موشکی اسرائیل نقش کلیدی در حفاظت از شهرک‌های صهیونیست‌نشین و دیگر مناطق سرزمین‌های اشغالی دارد.

سامانه‌های دفاع موشکی به طور عمده از سه بخش رادار، لانچر و مرکز فرمان تشکیل شده‌اند. عدم رهگیری موشک‌ها و برخورد آن به سرزمین‌های اشغالی به دلیل ضعف سیستم راداری سامانه گنبد آهنین اتفاق افتاد.

گنبدی که همیشه کارآمد نیست

رژیم صهیونیستی نگران امنیت مناطق شمالی و جنوبی سرزمین‌های اشغالی است زیرا تجربه خوبی از توانایی موشکی مقاومت اسلامی ندارند. حزب الله لبنان در جنگ 33 روزه، بیش از چهار هزار راکت به سرزمین‌های اشغالی شلیک کرد و در آن زمان، گنبد آهنین وجود نداشت تا بتواند جلوی این حمله را بگیرد. در جریان جنگ‌های 22 و 51 روزه غزه نیز صدها موشک «قسّام» به سرزمین‌های اشغالی شلیک شد.

سامانه گنبد آهنین با هزینه 55 میلیون دلار برای مقابله با همین راکت‌های کوتاه برد ساخته شد و از زمان عملیاتی شدن پروژه تا امروز، پنج سکوی آن در مدار قرار گرفته است که برپایی هرکدام از آن‌ها 50 میلیون دلار هزینه دارد. موشک‌های تامیر نیز که از لانچرهای گنبد آهنی برای انهدام راکت‌ها شلیک می‌شوند، قیمتی معادل 60 هزار دلار دارند؛ پس از شناسایی هدف پروازی در فاصله چهار تا 70 کیلومتری، دو موشک تامیر برای انهدام هدف شلیک می‌شود؛ 120 هزار دلار در برابر راکتی که تنها 800 دلار هزینه ساخت دارد.   

ناکامی گنبد آهنین در جریان جنگ 51 روزه که در چنین روزهایی در سال گذشته جریان داشت، نمود پیدا کرد. روزنامه «هاآرتص» چاپ تل‌آویو در گزارشی که مردادماه سال گذشته به چاپ رسید، نوشت: سامانه گنبد آهنین از سه هزار و 245 موشک شلیک شده توسط گروه‌های فلسطینی تنها موفق به ردگیری 558 فروند شده است و باقی راکت‌ها به مناطق مسکونی و غیرمسکونی اصابت کرده است. بر اساس گزارش منابع اسرائیلی، عملیات پدافندی این رژیم علیه راکت‌های مقاومت حدود 40 میلیون دلار هزینه دربرداشته است.

فلاخن داود

نام‌گذاری این سامانه به داستان نبرد حضرت داوود نبی (ع) و جالوت اشاره دارد. داستان جنگ میان حضرت داوود (ع) و جالوت در کتاب «عهد عتیق» و «قرآن کریم» ذکر شده است. بر اساس داستان‌ ذکر شده در عهد عتیق، در جنگی میان یهودیان و فلسطینیان حضرت داوود (ع) با فلاخن (قلاب سنگ) جالوت که سپه‌سالار لشکر دشمن بود را از پا درآورد.

فلاخن داود سامانه‌ای برای رهگیری و انهدام موشک‌های میان برد و دوربرد، محصول مشترک شرکت رافائل و ریتیون است؛ کمپانی ریتیون سازنده سیستم دفاع موشکی آمریکایی پاتریوت است و بنابر آمارهای موجود، بزرگ‌ترین تولیدکننده موشک‌های هدایت شونده و رهگیر در جهان محسوب می‌شود. David's sling برای انهدام گلوله‌های توپخانه زمینی، موشک‌های هدایت‌شونده میان‌برد، دوربرد و پرنده‌های سرنشین‌دار و پهپادها ساخته شده است. این سامانه می‌تواند اهداف هوایی را تا فاصله 447 کیلومتری ردیابی و منهدم کرده و گلوله‌های توپ را نیز از فاصله 177 کیلومتری رهگیری کند.

پروژه فلاخن داوود با مشارکت مالی ایالات متحده از سال 2009 کلید خورد، در سال 2011 آغاز و در سال جاری میلادی وارد مدار عملیاتی دفاع موشکی شد زیرا تهدید امنیتی رژیم صهیونیستی از موشک‌های دست‌ساز چریک‌های فلسطینی فراتر رفته است؛ توان موشکی حزب‌الله لبنان بسیار بالاتر از گروه‌های مقاومت فلسطینی است و رسیدن گروه‌های مقاومت فلسطین به راکت‌های پیشرفته‌تر نیز دور از ذهن نیست؛ زیرا موشک‌های قسام که در طول جنگ‌های گذشته به سرزمین‌های اشغالی شلیک شده، نمونه‌ تکمیل شده نسل‌های قبلی همین راکت بوده که در طول زمان بهینه‌سازی شده و برد آن افزایش یافته است. علاوه بر این، امروز گروه‌های مقاومت از هواپیماهای بدون سرنشین نیز استفاده می‌کنند. فلاخن داوود به این دلیل طراحی و ساخته شد که فضای خالی میان گنبد آهنین و سامانه‌های ضد بالستیک پیکان را پُر کند.

محسن صالحی خواه