بحاح، میهمان ناخوانده عدن
هفت روز پیش از ورود نخستوزیر فراری یمن به عدن، فرودگاه بینالمللی این شهر به دست نیروهای سعودی افتاد و هواپیمای ترابری – نظامی محموله کمکهای «انساندوستانه» را تخلیه کرد. حضور این نیروها مقدمهای برای حضور چند ساعته و تبلیغاتی نخستوزیر مستعفی در این شهر راهبردی شد.
اولین روزهای مرداد ماه سال جاری رسانههای سعودی خبری مبنی بر فرود هواپیماهای ترابری عربستان در فرودگاه بینالمللی عدن و تخلیه محمولههای «انساندوستانه» و تجهیزات نظامی منتشر کرد که خبرگزاری رویترز نیز تصاویر آن را روی خروجی خود قرار داد. در جریان این عملیات ترابری، خودروهای زرهی و تجهیزات نظامی مورد نیاز نیروهای سعودی که در اخبار «گروههای مقاومت مردمی جنوب» نامیده شدهاند، رسید و این نکته هیچ وقت مشخص نشد که کمکهای انساندوستانهای که توسط عربستان به عدن آورده شد باید به دست چه کسانی میرسید؛ افرادی که در جریان بمباران سعودی آواره و مجروح شدند، در اولویت قرار داشتند یا گروهی دیگر.
عدن، جایی برای جنگ روانی
رسانههای وابسته به عربستان سعودی از مدتی قبل عملیات روانی گستردهای درباره کنترل عدن توسط نیروهای وابسته به این رژیم آغاز کردند؛ این در حالی است که مبارزه در عدن میان نیروهای انقلابی و ارتش با ترویستهای القاعده و نیروهای منصورهادی هنور ادامه دارد و انصارالله بر بخشهایی از این شهر مسلط است.
حدود یک هفته بعد از اشغال یا آن گونه که «محمد بدر باسلمه» وزیر حمل و نقل منصور هادی گفته بود، آغاز به کار مجدد فرودگاه بینالمللی عدن، خالد بحاح وارد این مکان شد و بار دیگر رسانههای سعودی- عربی جشن گرفتند.
شبکههای تلویزیونی مانند العربیه و اسکای نیوز عربی با استفاده از این رویداد تلاش کردند این موضوع را تلقین کنند که عدن به طور کامل در اختیار نیروهای وابسته به سعودی قرار دارد تا در کنار تضعیف روحیه نیروهای انقلابی، این موضوع را نیز در اذهان عمومی جا بیاندازند که عملیات سعودی بینتیجه نبوده است.
عملیات روانی سعودیها در عدن شکست خورده است زیرا نخستوزیر مستعفی این کشور چندساعتی بیشتر مهمان فرودگاه نبود. برخی منابع یمنی گزارش دادند که یکی از نیروهای امنیتی حاضر در فرودگاه به سمت بحاح تیراندازی کرد اما وی به دلیل تدابیر حفاظتی کشته نشد و سریع این شهر را به مقصد امارات ترک کرد؛ به روایتی دیگر، نخستوزیر منصور هادی تنها به اندازه گرفتن چند عکس یادگاری در کشور خود توقف کرد. این موضوع نشاندهنده عدم کنترل سعودیها و نیروهای وابسته به آنها بر عدن و تامین امنیت این نقطه راهبردی برای مهمانهای ناخوانده است.
عدن، گامی به جلو یا عقبگرد سیاسی؟
عربستان در عملیات ترابری که در عدن اجرا کرد علاوه بر کمکهای انساندوستانه، تجهیزات نظامی مورد نیاز گروههای طرفدار خود را نیز وارد یمن کرد. بر اساس گزارشهای موجود رسانههای عربی، پس از رسیدن تجهیزات به گروههای هوادار منصور هادی و آلسعود، درگیری به خصوص در مناطق جنوبی تشدید شد و این نیروها به همراه تروریستهای القاعده تلاش کردند تا پایگاه نظامی «العند» در استان عدن را تصرف کنند؛ هر چند در رسیدن به این هدف نیز ناکام ماندند و گروههای مردمی یمن این حمله را دفع کردند.
خالد بحاح در بدو ورود به فرودگاه عدن، اعلام کرد که بازگشت وی به دلیل فراهم کردن زمینه روند اداره سیاسی یمن است. موضوعی که در صورت واقعیت داشتن میتواند خوب باشد زیرا «عبدالملک الحوثی» نیز برای مذاکره با دولت فراری مقیم ریاض اعلام آمادگی کرده است. سخنگوی انصارالله نیز در موضعی که برای حضور بحاح در عدن اتخاذ کرد، گفت در صورتی که بحاح واقعا برای از سرگیری روند سیاسی حل بحران آمده باشد، اقدامی مثبت انجام داده است.
جنگ یمن، پازلی پیچیده از عقاید و گروههای مختلف است؛ عربستان سعودی، تروریستهای داعش، القاعده و گروههای طرفدار منصور هادی یک بخش بازی و ارتش، انصارالله و نیروهای وفادار به عبدالله صالح بخش دیگر هستند. داعش و القاعده و به طور کلی تمام گروههای مسلح ضدانقلاب در یمن از اتاق جنگ در عربستان هدایت میشوند و در حالی که نخستوزیر فراری از آغاز روند سیاسی سخن میگوید، اثری از کمتر شدن حمایت عربستان از گروههای تروریستی به چشم نمیخورد. سوال اصلی این است که آیا سعودیها به عنوان گرداننده اصلی نمایش یمن، ارادهای برای حل و فصل سیاسی این بحران دارند؟