مذاکرات صلح افغانستان در تضاد با منافع پاکستان است

«محمدرضا فرقانی» کاردار پیشین ایران در افغانستان در خصوص مذاکرات صلح میان طالبان و دولت افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا تصریح کرد: دور نخست مذاکرات صلح بین طالبان و دولت افغانستان در دوحه قطر انجام شد و قرار بود که در دو هفته اخیر دور دوم این مذاکرات در چین برگزار شود که قبل از برگزاری نشست دوم، خبر درگذشت ملا عمر اعلام شد و طالبان به این دلیل و به خاطر تعیین جانشین برای وی، اعلام کرد که دور دوم به تعویق بیفتد.

 نظریه‌های کارشناسی بر این است که پاکستان به دلیل عدم تامین منافعش در مذاکرات صلح طالبان با دولت افغانستان، در پی تخریب و ایجاد شکاف در مذاکرات بوده و هست. به همین دلیل به‌رغم گذشت دو سال از مرگ ملا عمر، مرگ او را چند روز قبل از دور دوم مذاکرات اعلام کردند و باعث شد تا روند مذاکرات باخلل روبه‌رو شده و متوقف شود.

این کارشناس مسائل شبه‌قاره در تشریح دلیل به تعویق افتادن مذاکرات صلح گفت: احتمالاً مذاکرات به مدت نامعلومی به تعویق خواهد افتاد و به نظر می‌رسد که روند مذاکرات صلح بین طالبان و افغانستان دچار تعطیلی و رکود شود و دلیل اصلی آن هم نارضایتی پاکستان از مذاکرات عنوان شده است. دلیل دیگر موضوع اختلافاتی است که میان دولت افغانستان و پاکستان به وجود آمده است به طوری که در روزهای اخیر، جنگ لفظی میان رهبران دو کشور به وجود آمده است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا روی کار آمدن ملا منصور می‌تواند در روند مذاکرات صلح خللی وارد کند، گفت: عده‌ای در داخل طالبان با تعیین ملا اختر منصور به عنوان جانشین ملا عمر مخالفت کردند و ناراضی هستند اما در مجموع با اصرار پاکستان و تسلط دستگاه اطلاعاتی این کشور روی گروه طالبان، فعلاً ملا منصور را به عنوان رهبر طالبان جا انداخته‌اند. گفته شده که ملا منصور در زمان حیات ملا عمر جزء آن دسته از رهبران طالبان محسوب می‌شد که به گفت‌وگو و مذاکرات صلح معتقد بود و تقریباً رهبری بخش مذاکره‌کننده طالبان با دولت افغانستان و ارتباط با کشورهای خارجی را به عهده داشت.

بروز اختلافات در داخل طالبان نشان داد که بخشی از بدنه و رهبریت طالبان با ملا اختر منصور موافق نیستند به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود که یکی از دلایل عدم ادامه مذاکرات صلح بین طالبان و دولت افغانستان، انتخاب ملا منصور باشد.

وی درباره پیامدها و تاثیر خروج نیروهای نظامی خارجی از افغانستان عنوان کرد: قطعاً تحولات سیاسی و نظامی افغانستان به خصوص در محور عملیات‌های انتحاری و تروریستی، در روند مذاکرات صلح نقش مهم و تاثیرگذاری خواهد داشت. نکته‌ای که در خصوص پیمان‌نامه امنیتی میان دولت افغانستان و نیروهای نظامی خارجی که پس از روی کار آمدن اشرف غنی مجدداً امضا و اجرایی شد، این است که در بخشی از این قرارداد آمده که نیروهای آمریکایی تعدادی پایگاه‌ نظامی برای خود در افغانستان آن هم به مدت ۱۰ سال خواهند داشت و مابقی نیروها و پایگاه‌های خودشان را که در سراسر افعانستان وجود دارد، تعطیل خواهند کرد.

دولت آمریکا پس از بررسی‌های لازم در خصوص ادامه حضور نیروهای خود در افغانستان به این نتیجه رسیده‌ است که این کشور را ترک کند و تعداد بسیار کمی از نیروهای‌خود را در افغانستان نگه دارد که باید گفت یکی از مهمترین محورها در بحث امنیت افغانستان همین معاهده امنیتی میان کابل – واشنگتن خواهد بود.

فرقانی در پایان خاطر نشان کرد: در حال حاضر گفت‌و‌گوها و مذاکرات برای تصمیم‌گیری در خصوص خروج یا ابقای نیروهای آمریکایی برای حفظ امنیت در این کشور، میان مقام‌های دولت افغانستان و دولت ایالات متحده در جریان است.با توجه به اوضاع و احوال کلی و عمومی و مشکلاتی که دولت آمریکا در افغانستان و سایر کشورهای منطقه دارد، به نظر نمی‌رسد که ادامه حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان منافع آمریکا را تامین کند.

گفت‌وگو: فرشاد گلزاری