دلیل درخواست العبادی از غربی‌ها پیچیده بودن پرونده موصل است/ مستشاران آمریکایی در اتاق عملیاتی ورود پیدا نمی‌کنند
عراقی‌ها نگران هستند که اقلیم سنی و حتی یک دولت جدید در موصل تشکیل شود و پس از پاک‌سازی این نقطه شاهد باشیم که این منطقه کلاً به یک اقلیم سنی تبدیل شده است.
«محمدصالح صدقیان» رییس مرکز عربی مطالعات ایران در تشریح دلایل سفر مسعود بارزانی به بغداد و درخواست نخست‌وزیر عراق مبنی بر اعزام مستشاران نظامی آمریکا به عراق در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: مهم‌ترین مساله‌ای که اواخر هفته گذشته در عراق اتفاق افتاد، سفر بارزانی به بغداد بود. با توجه به دیدارهای وی با مقام‌های عراقی در آستانه شروع عملیات آزادسازی موصل، می‌توان گفت که رابطه دولت مرکزی عراق با اقلیم کردستان مهم تلقی می‌شود. بخش اصلی این دیدار، مربوط به چینش و ساختار نیروهای عمل‌کننده برای پاک‌سازی موصل می‌شد که این موضوع با توجه به استعداد بالقوه ارتش عراق برای شرکت در این عملیات حائز اهمیت تلقی می‌شود. به صورتی که ارتش عراق در حالت فعلی می‌تواند پاک‌سازی موصل را صورت دهد اما زمانی که بحث وضعیت بالفعل موصل در محور میدانی مطرح می‌شود، خیلی از ابعاد، پنهان خواهد بود و می‌تواند در صحنه نبرد خطرناک محسوب شود.
وی افزود: مفسران و تحلیلگران بر این عقیده‌اند که مرحله بعد از آزادسازی موصل مهم‌تر خواهد بود. چراکه بخش عمده‌ای از جناح‌های عراقی و در امتداد آن نظامیان خارجی در پاک‌سازی موصل شرکت خواهند داشت. از این منظر عراقی‌ها نگران هستند که اقلیم سنی و حتی یک دولت جدید در موصل تشکیل شود و پس از پاک‌سازی این نقطه شاهد باشیم که موصل کلاً به یک اقلیم سنی تبدیل شده است. باید توجه داشت که در قانون اساسی عراق سه استان به صورت ضمنی مجوز فدرال شدن یا تشکیل اقلیم را دارند. نخست استان صلاح‌الدین با مرکزیت تکریت بوده و در سطوح دوم و سوم، استان نینوا با مرکزیت موصل و استان الانبار با مرکزیت رمادی قرار دارد.
این احتمال وجود دارد که سه استان مورد اشاره در عراق به علاوه «رقه» و «دیرالزور» در سوریه، خط تجزیه این دو کشور را شکل دهد. از این رو در مجامع عراقی و عربی منطقه این نگرانی به وجود آمده که با پیچیده‌تر شدن اوضاع مخاطرات زیادی متوجه عراق و به خصوص پرونده پاک‌سازی موصل شود. چراکه اثیل النجیفی، استاندار سابق نینوا با مسعود بارزانی به این توافق رسیده‌اند که «حشد الوطنی» در موصل راه‌اندازی شده و جایگزین نیروهای بسیج مردمی عراق (حشد الشعبی) شود که این نشان از تجزیه عراق از حیث جغرافیایی و فدرالی کردن امنیت دارد.
این تحلیلگر مسائل غرب آسیا با اشاره به درخواست حیدر العبادی مبنی بر افزایش اعزام مستشاران آمریکایی به عراق خاطرنشان کرد: این که چرا نخست‌وزیر عراق اقدام به طرح درخواست افزایش حضور مستشاران آمریکایی در عراق کرده است، سناریوهای دیگری را پیش روی ما قرار خواهد داد. ارتش عراق دارای نیروی زمینی و هوایی قدرتمندی است به علاوه این‌که نیروهای پیشمرگه کُرد در آزادسازی موصل حضور خواهند داشت و مجموع این نیروها با ورود بسیج مردمی به پرونده موصل می‌تواند قوای موثر و مفیدی را برای پاک‌سازی موصل به تصویر بکشد. اما باید دید که آیا حیدر العبادی در خصوص دعوت از مستشاران آمریکایی به کشورش زیر فشار بوده یا خیر. به گونه‌ای که معاهده استراتژیک میان آمریکا و عراق در سال ۲۰۱۱ به امضا رسید که طبق آن بسیاری از نیروهای آمریکایی از عراق خارج شدند. اما مساله اینجاست که آیا اتاق عملیاتی بغداد مرکب از نیروهای آمریکایی، عراقی‌ها، حشدالشعبی و سایر نیروهای میدانی عمل‌کننده به رهبری آمریکا تشکیل خواهد شد یا خیر؟ مسلماً مستشاران آمریکایی در اتاق عملیاتی ورود پیدا نمی‌کنند که بخواهند در کنار فرمانده‌هان حشدالشعبی اقدام به هدایت عملیات موصل کنند. از این رو سناریوهای دیگری به وجود خواهد آمد که در هفته‌های آینده مطرح خواهد شد.