افقهی در گفت‌وگو با ایلنا بررسی کرد؛
اهداف کنشگری جدید میدانی و سیاسی آمریکا در سوریه
واشنگتن در صدد است با افتتاح پایگاه نظامی در رقه، اینجرلیک را به مقصد سوریه ترک کند که علاوه بر صرفه‌های نظامی، ضربه‌ای جدی به ترکیه وارد خواهد کرد.
«سید‌هادی سید افقهی» تحلیلگر مسائل غرب‌آسیا در تحلیل ابعاد مختلف عملیات آزادسازی رقه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: ماهیت موضوع رقه به عنوان پایتخت خودخوانده داعش در سوریه دارای ابعاد پیچیده و چند لایه است؛ اما واقعیت این است که آمریکا سرمایه‌گذاری خود را روی کردهای سوریه انجام داد تا بتواند کنشگری خود را تا حد زیادی در میدان عمل به تثبیت برساند. به عبارتی دیگر شاهد بودیم که ایالات متحده برای اجرای پروژه خود در رقه، سراغ کردهای عراق و اقلیم کردستان نرفت و نهایتاً از کردهای سوریه یارگیری کرد. مساله‌ای که در این بین باید از آن به عنوان یک چالش جدی بلندمدت یا حداقل میان مدت یاد کرد، واکنش ترکیه به اقدام‌های آمریکا در خصوص حمایت از کردهای سوریه است که این موضوع می‌تواند روابط و مناسبات آنکارا و واشنگتن را با مشکل روبه‌رو کند.
وی ادامه داد: اینکه گفته می‌شود آمریکا در صدد است بتواند کانون‌های کردی را از سوریه تا عراق تشکیل دهد و در آن تغییر جمعیت صورت دهد، بدون تردید باید گفت که چنین حالتی رخ نخواهد داد؛ چراکه آمایش جمعیتی رقه از اعراب است و هیچ‌گاه حتی در نقشه‌های پیش فرض منتشر شده از سوی آمریکا، این منطقه به عنوان نقطه تجمیع کردها مد نظر قرار نگرفته است. حال این پرسش مطرح می‌شود که در صورت صحت این موضوع، جمعیت اعراب باید به کجا منتقل شوند و این فرآیند چگونه رخ خواهد داد؟ لذا باید گفت که چنین موضوعی را نمی‌توانیم صحیح و درست قلمداد کنیم.
آمریکا در سناریوی طرح شده برای رقه از دو نوع نیرو و طیف میدانی استفاده کرده است: نخست کردها و دوم حزب دموکراتیک سوریه. با نگاهی به این آرایش می‌فهمیم که آمریکایی‌ها به دلیل آن که نمی‌توانند در سوریه به صورت مستقیم عملیات کنند، اقدام به تسلیح و آموزش بخشی از کردهای سوریه کرده‌اند که طیفی از عشایر هم در میان آنها دیده می‌شود اما سناریوی غربی ها برای رقه موضوع دیگری است.
این کارشناس مسائل منطقه در تشریح سناریوی آمریکا برای آزدسازی رقه، گفت: آنها در صدد هستند تا پس از آزادسازی رقه، بتوانند پایگاه نظامی افتتاح کنند و حتی این احتمال وجود دارد که در حسکه هم چنین اتفاقی بیافتد. در اینجا باید بدانیم که ترکیه با سیاست‌های ترامپ به مشکل بر خواهد خورد؛ چراکه شاهد تعطیل شدن پایگاه اینجرلیک هستیم و حتی بسیاری از نیروهای نظامی آلمان آنجا را ترک کرده‌اند و از این جهت است که نیاز آمریکا به یک پایگاه دیگر کاملاً احساس می‌شود.
پروژه کردستان بزرگ که متشکل از ترکیه، سوریه، عراق و ایران می‌شود موضوعی است که اگرچه بارزانی و اقلیم کردستان عراق به آن اشاره می‌کنند، اما بدون تردید این روند نمی‌تواند به صورت یک باره محقق شود. به گونه‌ای که حتی «جلال طالبانی» هم نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و از سوی دیگر، اینکه در اثنای مبارزه با تروریسم و اوضاع نابسامان منطقه بخواهیم موضوع تمامیت‌خواهی را مطرح کنیم موضع سنجیده به حساب نمی‌آید و مدلی از فرصت‌طلبی قلمداد می‌شود.
وی در پایان یادآور شد: ظرفیت نیروهای نظامی آمریکا در سوریه محدود است و نمی‌تواند بیش از حد فعلی اقدام به کنشگری در زمین بازی این کشور کند؛ از جهتی دیگر ترامپ با مشکلات داخلی فراوانی در آمریکا روبه‌رو است و اگر بخواهد به صورت تمام عیار در سوریه ورود کند، بازخوردهای نامشخص زیادی در انتظار وی خواهد بود. از طرفی دیگر، برخی از رسانه‌ها اعلام کرده‌اند که فرانسه در عملیات رقه حضور خواهد داشت اما باید بدانیم که اولویت امانوئل ماکرون با فرانسوا اولاند بسیار متفاوت است و حتی بحث تجدید نظر در مورد سیاست‌های خاورمیانه مطرح شده است. از سوی دیگر بحران روابط میان قطر و عربستان هم موجب شده که وضعیت سوریه و منطقه بیش از گذشته شکننده شود و مجموع این متغیرها باعث تغییر رویدادها می‌شود. بنابراین در محور میدانی بحث تاسیس پایگاه نظامی مطرح است و در محور سیاسی، حضور آمریکا در نشست ژنو ۵ با دست برتر مهمترین دلایل حضور آمریکا در پاک‌سازی رقه خواهد بود.
