پرورده در گفت‌وگو با ایلنا:
انفعال سازمان‌های بین‌المللی دلیل بن‌بست در غوطه‌شرقی/ هر لحظه امکان درگیری نظامی وجود دارد
وضعیت انسانی در غوطه‌شرقی در کمترین سطح توجه رسانه‌ها قرار دارد و این روند موجب شده تا این پرونده با بن‌بست جدی روبه‌رو شود.
«عباس پرورده» کارشناس مسائل منطقه در تشریح آخرین وضعیت پرونده غوطه شرقی و ابعاد سیاسی آن در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار داشت: در بحران غوطه شرقی نخستین بحثی که باید مدنظر قرار بگیرد مباحث انسانی است؛ چراکه نزدیک به ۴۰۰ هزار نفر در این منطقه سکونت دارند و از زمان شروع جنگ سوریه که هر قسمت از کشور در دست یک جناح مسلح قرار داشت این تعداد از شهروندان غوطه شرقی در محاصره تروریست‌ها قرار داشتند. بر اساس آمایش عملیاتی تروریست‌ها، این منطقه تحت تسلط جبهه النصره (شاخه القاعده در سوریه) و زیرمجموعه‌های آن قرار گرفت و به دلیل بافت مسکونی و آمایش جمعیت حاضر در این منطقه امکان درگیری نظامی در این منطقه وجود نداشت و تا به امروز شاهد هستیم که جمعیت ساکن در این جغرافیا در محاصره تروریست‌ها قرار دارند.
وی ادامه داد: متاسفانه اغلب رسانه‌های داخلی بیشتر به دنبال تحلیل و تفسیر خط و ربط‌های سیاسی و نقش دولت‌ها در این جغرافیا هستند و مسائل انسانی و فجایعی که در آنجا در حال رخ دادن است، کمتر مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. باید توجه داشت که بسیاری از حملات راکتی و خمپاره‌ای به دمشق از غوطه شرقی صورت می‌گیرد و همین موضوع باعث شده تا تحرک غیرنظامیان و حتی خروج آنها از منطقه با بن بست روبه‌رو شود. این وضعیت دقیقاً نشان می‌دهد که مسائل انسانی در خاورمیانه تحت‌الشعاع مباحث سیاسی و نقش کشورها قرار گرفته است. درست است که باید از حیث بین‌المللی و سیاسی مشخص شود که کدام کشورها مقصر اصلی در پرونده سوریه و غوطه هستند اما مهم‌تر از آن بحث حفظ حیات انسانی و جان غیرنظامیان است که متاسفانه در کمترین درجه اولویت قرار گرفته است.
گزارش‌های متعددی در خصوص وضعیت بسیار وخیم غوطه شرقی از سوی دیده‌بان‌های حقوق بشر، رسانه‌ها و منابع میدانی منتشر شده است؛ در این گزارش‌ها دقیقاً نشان داده شده که بحث بهداشت و درمان و خصوصاً تغذیه در وضعیت بحرانی قرار دارد. تا جایی که مواد غذایی با قیمت بسیار بالایی به فروش می‌رسد و گرسنگی به صورت کامل در آنجا حاکم است. حتی گزارش‌هایی منتشر شده که مردم در حال شکار حیوانات مانند سگ و گربه هستند تا بتوانند از این راه تغذیه کنند. از این جهت است که روسیه و سوریه بر خروج غیرنظامیان از این منطقه اصرار دارند اما تاکنون این بحث محقق نشده است.
این پژوهشگر حوزه بین الملل در پاسخ به اینکه آیا مساله غوطه‌شرقی در سایه مجادله روسیه و آمریکا در پرونده استفاده از تسلیحات شیمیایی قرار گرفته است یا خیر، گفت: باید توجه داشت که پرونده سوریه در یک پلان کلی به زمین بازی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تبدیل شده که زیرمجموعه آن پرونده‌هایی مانند غوطه شرقی، عفرین، حلب، ادلب و غیره است و هر کدام به یکدیگر پیوسته است. اینکه دیده می‌شود پرونده غوطه شرقی در حال پیگیری است و در طرف دیگر شاهد مجادله سیاسی روسیه و آمریکا در مورد استفاده از تسلیحات شیمیایی هستیم، نشان می‌دهد که تمامی پرونده‌ها در سوریه به یکدیگر مربوط است. این در حالی است که وضعیت اقتصادی سوریه فرو پاشیده و خاک این کشور در اشغال دولت‌های خارجی است و کشورهای فرامنطقه‌ای دست بالا را دارند.
نشست‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و صدور قطعنامه‌ها متعدد تا حد زیادی طبیعی به نظر می‌رسد و بازیگران بزرگ و متوسط به دنبال تغییر جبهه سیاسی و میدانی به نفع خود هستند. باید به این نکته توجه کنیم که غوطه شرقی و وضعیت حاکم بر آن دقیقاً مانند پرونده‌های حلب و عفرین است؛ از این جهت مهم‌ترین بحث، خروج غیرنظامیان خواهد بود که به نظر می‌رسد نهادهای بین‌المللی که پس از جنگ جهانی دوم شروع به فعالیت کرده‌اند، قادر به آرام‌سازی و جهت دهی به این وضعیت و حصول خروجی موثر نیستند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به اخبار، بیانیه‌ها و همچنین قطعنامه‌هایی که در طول مدت جنگ سوریه صادر شده است، به نظر نمی‌رسد نهادهای بین‌المللی که جایگاه ویژه‌ای در ساختار نظام بین‌الملل دارند بتوانند به خوبی این پرونده را مدیریت کنند؛ به عبارت دیگر این مجامع به جای اینکه بتوانند صلح و ثبات را در نظام بین‌الملل سر و سامان دهند، بیشتر به سمت اقدامات منفعل گام بر می‌دارند. نمونه این پرونده را می‌توان در قضیه اوکراین و میانمار مشاهده کرد چراکه این نهادها نتوانستند به عنوان یک کنشگر مثبت در پرونده سوریه به ایفای نقش بپردازند. لذا به نظر می‌رسد که بحران‌ها و خصوصا مساله سوریه از طریق توافق‌های منطقه‌ای راحت‌تر قابل حل و فصل باشد. بنابراین با توجه به اینکه تحولات میدانی و نظامی در سوریه متوقف نشده است هر لحظه باید منتظر خلق جبهه دیگری از درگیری‌ها در این کشور باشیم.
