رضا گوران: اضطراب تولید نمایش خسته کننده شده است

نشست رسانه‌ای نمایش " مرداب روی بام " به نویسندگی و کارگردانی رضا گوران عصر روز گذشته شنبه(۲۳ فروردین ماه) در سالن ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، رضا گوران ابتدا ضمن توضیح چگونگی خلق این اثر درخصوص علاقه‌ی شخصی به آثار لورکا اظهار داشت: نمایش " مرداب روی بام " در ا دامه تعدادی از آثار قبلی گروه نمایش " یرما " خلق شده و اقتباسی از نمایشنامه " دوشیزه رزیتا " اثر لورکا است. این نمایش از‌‌ همان نگاهی می‌آید که قبلاً چندین تجربه مانند " ابرهای پشت حنجره " در‌‌ همان راستا خلق شده بود.

گوران گفت: در تجربه‌های کارگردانی گاهی اوقات علاقه و نیازی پیش می‌آید که شما نمی‌توانید از کنار آن به راحتی عبور کنید. در اجرای " هملت " برای من همین اتفاق افتاد و نتوانستم جلوی خودم را بیگرم، به ویژه که اعتقاد دارم نباید در گیر سیکل تکرار شویم.

کارگردان نمایش " مرداب روی بام " در پاسخ به سوالی مبنی بر دلایل علاقه خود به لورکا، نویسنده شاعر اسپانیایی عنوان کرد: علاقه‌ی من به لورکا شخصی است و به هر حال در زندگی هر فردی پیش می‌آید که روحیات خود را با نویسنده، شاعر یا هنرمندی نزدیک می‌بیند.

وی ادامه داد: این نویسنده از زبانی شاعرانه بهره می‌برد و دغدغه‌های عمیقی نسبت به زندگی به ویژه آنچه در جامعه اسپانیا گذشته دارد. حتی وقتی کتاب زندگی نامه او را می‌خوانیم می‌بینیم که این شاعرانگی چگونه در شیوه حیات و مرگ او به چشم می‌خورد. دغدغه‌های اجتماعی او گاهی نزدیکی زیادی به آنچه ما با آن مواجه هستیم پیدا می‌کند.

گوران در این جلسه همچنین به شرایط سخت تولید آثار نمایشی اشاره کرد و اظهار داشت: به نظرم وارد زمانه‌ای شده‌ایم که اگر اثر برای خلق نیاز به تمرین زیاد داشته باشد چنین امکانی هرگز فراهم نمی‌شود و بیشتر بار تولید بر دوش کارگردان قرار می‌گیرد.

وی با بیان اینکه بعضی گروه‌ها به تمرین طولانی برای خلق نمایش اعتقاد دارند؛ بیان کرد: به عنوان نمونه من ازجمله کارگردان‌هایی هستم که به تمرین طولانی مدت علاقه دارم و در این شیوه به آزمون و خطای زیاد نیاز است تا اثر شکل بگیرد.

کارگردان نمایش " ابرهای پشت حنجره " با تاکید بر اینکه اگر از حق خود در تئاتر بگذرد نمی‌تواند از شرایط گروه بگذرد؛ گفت: شرایط سخت حاکم موجب شده از کارهایم لذت نبرم و تنها روز پایانی اجرا می‌توانم کمی نفس راحت بکشم. چون استرس و نگرانی‌های تولید کار به اتمام می‌رسد و تازه زمان لذت بردن فرا می‌رسد.

وی تصریح کرد: ساختار اقتصادی تئاتر ما فشار زیادی به گروه‌ها تحمیل می‌کند و شما به عنوان کارگردان ناچار هستید تمام بار را بر دوش بکشید و این روند دیگر برای من خسته کننده شده است.

این کارگردان اضافه کرد: آثارم و تمام افرادی که با من آشنا هستند شهادت می‌دهند با وجود تمام سختی‌ها طی این مدت تلاش کردم با شرافت کار کنم و اگر مشکلی در ممیزی یا مسائل اقتصادی داشتم از آن به عنوان بهانه‌ای برای تبلیغات سوء استفاده نکردم.

گوران با بیان اینکه اگر روند به همین شکل پیش برود " مرداب روی بام " جزو آخرین کارهای تئاتر او خواهد بود؛ اظهار داشت: همچنان به تئاتر و اصالت آن اعتقاد دارم. به هر حال ما در دورانی تئاتر کار کردیم که احتمال داشت عده‌ای با اندک فشار دست از کار بکشند. اما ما هر طور بود آثار خود را روی صحنه بردیم چون به آقای سمندریان چراغ تئاتر باید همیشه روشن باشد.

کارگردان نمایش " هملت " با تاکید براینکه ذات هنر برای او مهم است و احتمال دارد فعالیت خود را در سینما یا هر هنر دیگری پی‌گیری کند؛ عنوان کرد: مسئولان تصمیم‌ گیرنده باید مشخص کنند بالاخره عظم سرمایه‌گذاری در این عرصه وجود دارد یا خیر؟ ما نباید مراکز هنری را تنها بگذاریم و هر طور شده باید از آن‌ها حمایت کنیم. ما برای مخاطب کار می‌کنیم و اگر شرایط همین‌طور پیش برود امکان فعالیت حرفه‌ای وجود نخواهد داشت. چون هنرمند را از نگاه هنری دور می‌کند و قرار نیست ما از ایده‌آل‌های خود بگذریم.

آرش گوران آهنگساز نمایش " مرداب روی بام " در ادامه نشست درخصوص چگونگی شکل‌گیری موسیقی این اثر و استفاده از نوازنده روی صحنه، گفت: رزیتا یک نمود بیرونی دارد که ما در لحظات گوناگون با آن مواجه می‌شویم؛ اما یک نمود درونی دارد که از آن مطلع نیستیم.

وی ادامه داد: در خلق موسیقی این کار سعی کردم این لحظات درونی رزیتا را نشان دهم؛ به ویژه به کارگیری نوازنده ویلون روی صحنه احوال درونی او را به نمایش می‌گذارد.

گلناز گلشن، طراح لباس نمایش " مرداب روی بام " در ارتباط با همکاری خود در این اثر عنوان کرد: یکی از ویژگی‌های مهم این همکاری به نظرم آغاز گفتگو‌ها برای طراحی لباس بازیگران از ماه‌ها قبل بود و چیزی بین دنیای امروزی و آنچه در اسپانیا جریان داشت می‌خواستیم.

وی همچنین درخصوص طراحی لباس شخصیت آینه بیان کرد: تلاش کردیم از رنگ پشت آئینه برای طراحی رنگ لباس شخصیت استفاده کنیم و از عناصر مشخص بهره نگیریم و همه چیز را برعهده خود تماشاگر بگذاریم.

پانته آ پناهی‌ها یکی از بازیگران این اثر در ارتباط با همکاری خود و همچنین فاصله گرفتن از اجرای آثار مبتنی بر فعالیت‌های سخت فیزیکی گفت: دو سالی می‌شد من و آقای گوران قصد همکاری با یکدیگر را داشتیم. ابتدا قرار بود در نمایش " هملت " نیز حضور داشته باشم اما متاسفانه ممکن نشد. در این اجرا هم ابتدا شخصیت " عمّه " پیشنهاد شد که متن را خواندم و ابتدا نپذیرفتم.

وی افزود: بعداز ایجاد تغییرات توسط رضا گوران بار دیگر متن را خواندم و این بار علاقه داشتم این نقش را بازی کنم.

وی همچنین با اشاره به اینکه ابتدا قرار بود شبنم مقدمی ایفا گر این نقش باشد؛ ادامه داد: برای انتخاب نقش معمولاً دقت نمی‌کنم که مبتنی برفعالیت‌های سنگین‌ فیزیکی خواهد بود یا بازی ساده؟ بلکه بیشتر کاری را می‌پذیرم که به آن علاقه داشته باشم و ترکیبی از جفت این شیوه‌ها باشد.

بهناز جعفری دیگر بازیگر این نمایش در باره مکاری خود با رضا گوران عنوان کرد: معمولاً بازیگری هستم که بعد از اتمام اجرا قدر کار را می‌دانم. یعنی به آنچه که صورت گرفته فکر می‌کنم و دوست دارم همه چیز بار دیگر تکرار شود تا کیفیت دیگری از اجرا را به نمایش بگذارم.

وی افزود: به همین دلیل همچنان خود را به رضا گوران مدیون می‌دانم و فکر می‌کنم کار همچنان جای بهتر شدن دارد که با توجه به سخت گیری‌های او ما تا آخرین شب اجرا در حال گر فتن زوائد و بهتر کردن اثر هستیم.

این بازیگر گزیده کار تئا‌تر در خصوص فعالیت کمتر روی صحنه و قبول نقش در تلویزیون اظهار داشت: علاقه زیادی به حضور در تئا‌تر دارم امّا به هر حال گاهی شرایط موجب می‌شود سری به کار تصویر و حضور در آثار سینمایی و تلویزیونی بزنم.

ندا مقصودی یکی دیگر از بازیگران نمایش " مرداب روی بام " درباره همکاری خود با این نمایش بیان کرد: من کمی دیر به گروه اضافه شدم امّا شما می‌دانید رضا گوران کارگردانی است که دقت زیادی به کار دارد و‌‌ همان طور که خانم جعفری عنوان کرد تا آخرین روز اجرا راضی نمی‌شود. اما به هر حال خوشحالم که هر وقت از این کار بیرون می‌روم احساس می‌کنم تجربه‌ای به من اضافه شده است.

بیتا معیریان نیز با تاکید بر اینکه اولین و سخت‌ترین تجربه کاری خود با رضا گوران را از سر می‌گذراند، اظهار داشت: نمی‌دانم چطور شد که ایشان من را در جمع بازیگران کار پذیرفت، اما می‌دانم طی این مدت تمام زمان من به فکر کردن درباره کار خلاصه شده و مدام درگیر هستم تا از قبل بهتر باشم که سختی زیادی به همراه دارد اما سازنده و مفید است.

دایانا فتحی به عنوان آخرین فردی که در این جلسه سخن می‌گفت درباره همکار در نمایش مرداب روی بام عنوان کرد: تنها می‌توانم بگویم در مدت این ۸ ماه در کنار تمام همکارانم یک کلاس درس را از سر گذراندم و بسیار از این همکاری خوشحالم.

نمایش " مرداب روی بام " به کارگردانی رضا گوران هر روز به غیر از شنبه‌ها ساعت ۱۹:۳۰ در سالن استاد ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه می‌رود.