استقلال زنان یکی از تعیین‌کننده‌های اصلی کاهش باروری
نقش باروری در تحولات جمعی بر کسی پوشیده نیست. هرگونه سیاستگذاری در مورد روندهای جمعی در آینده و اتخاذ هر گونه برنامه عمل، مستلزم آگاهی و شناخت عوامل و تعیین‌کننده‌های باروری است.
به گزارش ایلنا به نقل از شهروند، بسیاری از صاحبنظران، استقلال زنان را یکی از تعیین‌کننده‌های اصلی کاهش باروری می‌دانند. بیشتر مطالعات صورت گرفته تا به امروز تنها بر ابعاد تصمیم‌گیری، تحرک مکانی و توان اقتصادی در استقلال زنان تأکید کرده‌اند.
به همین منظور حاتم حسینی و بلال بیگی مقاله‌ای با عنوان «استقلال زنان و کنش‌های باروری در میان زنان کُرد شهر مهاباد» تهیه کرده‌اند.
در این مقاله به منظور سنجش بهتر استقلال زنان از سه شاخص بهره گرفتند که هر شاخص ابعاد متفاوتی از استقلال زنان را می‌سنجد و نتایج نشان می‌دهد که ٩/٤درصد زنان مورد بررسی نابارورند.
در میان زنان بارور، ٤/٦١درصد اظهار کرده‌اند که نمی‌خواهند علاوه بر فرزندانی که در زمان تحقیق داشته‌اند، در آینده فرزند دیگری داشته باشند.
نتایج از تعداد ایده‌آل دو فرزند در منطقه مورد بررسی حکایت دارد، به طوری که ٦/٦٩درصد زنان اظهار داشته‌اند که در شرایط کنونی جامعه ایران شمار ایده‌آل فرزند برای یک خانواده دو فرزند است.
استقلال زنان و کنش‌های باروری در میان زنان کرد شهر مهاباد و سطوح باروری در میان زنان جمعیت نمونه حاکی از آن است که بیشتر زنان (٤٦درصد) در زمان انجام مطالعه دو تا سه فرزند داشته‌اند. ٤/٤٥درصد نیز یک فرزند یا بدون فرزند بوده‌اند. یافته‌ها از استقلال نسبی زنان در جمعیت مورد بررسی حکایت دارد.
نتایج تحلیل طبقه‌بندی چندگانه شاخص‌های استقلال و تمایلات فرزندآوری نشان داد که شاخص مستقیم استقلال زنان بیشترین تأثیر را در تبیین واریانس تمایلات فرزندآوری دارد.
برعکس، شاخص غیرمستقیم استقلال زنان بیشترین تأثیر را در تبیین واریانس متغیر ایده‌آل‌های باروری دارد.
به منظور بررسی تأثیر تراکمی شاخص‌های استقلال زنان بر رفتار باروری یا استفاده از تکنیک تحلیل طبقه‌بندی چندگانه ابتدا شاخص‌های سه‌گانه استقلال زنان به ترتیب وارد مدل شدند تا میزان تأثیر هر یک از آنها بر رفتار باروری مشخص شود.
در مرحله بعد، متغیرهای میانجی شامل متغیر استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری و ایده‌آل‌ها و تمایلات فرزندآوری وارد تحلیل شدند تا اثر کنترلی آنها مشخص شود. نتایج نشان داد که رابطه هر سه شاخص استقلال زنان با باروری از نظر آماری معنی‌دار است، هر چند این سه شاخص تنها ٧/١٨درصد واریانس متغیر وابسته را تبیین می‌کردند.
نتایج پژوهش نشان داد که باروری زنان بیش از همه از تمایلات باروری آنان و تمایلات باروری نیز بیش از همه تحت‌تأثیر شاخص‌های غیرمستقیم استقلال مثل تحصیلات و اشتغال است.
در واقع، نتایج گویای آن است که تحصیلات و اشتغال زنان کلید اصلی در تمایز رفتارهای باروری آنان محسوب می‌شود. همان‌طور که گفته شد،
یکی از عوامل تاثیرگذار در دگرگونی فرهنگی و تغییر ارزش‌ها در میان زنان، تحصیلات و اشتغال آنان است. تحصیلات بالاتر و به تبع آن فراهم‌شدن فرصت‌های شغلی برای زنان و اشتغال خارج از منزل سبب تأخیر در سن ازدواج آنها شده و باعث می‌شود تا بیش از سایر زنان از وسایل پیشگیری از بارداری استفاده کنند که این امر هم تمایلات و هم رفتار باروری زنان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
از دیگر سو، استقلال زنان در تحرک مکانی، دسترسی به منابع اقتصادی و استقلال تصمیم‌گیری، خود تحت‌تأثیر شاخص‌های غیرمستقیمی مثل تحصیلات و آموزش آنهاست. همان‌طور که میسون اشاره می‌کند، تحصیلات زنان موجب می‌شود تا آنها در محیط‌های خانوادگی از لحاظ قشربندی جنسیتی جایگاه متعادل‌تری و در نتیجه آن، استقلال و قدرت بیشتری در خانواده کسب کنند که این قدرت و توانایی به آنها امکان بیان ایده‌ها و نظرهای‌شان را داده و باعث بالا رفتن توان آنها در تصمیم‌گیری‌های خانوار می‌شود.
با این وجود همان‌طور که نتایج هم نشان داد، شاخص غیرمستقیم بیش از شاخص مستقیم استقلال بر رفتارهای باروری تأثیر می‌گذارد. در مطالعه ساراسواتی و موکرجی هم نویسندگان به این نتیجه رسیدند که شاخص مستقیم استقلال زنان بر باروری آنان تاثیرگذار است.