از تماشای روسیه و انگلیس در سکوت تا انفعال چین/ ظریف برگ بازی آمریکا را سوزاند
مذاکرات ایران و ۱+۵ در وین به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود. به نظر می‌رسد طی روزهای آینده نتیجه نهایی مذاکرات مشخص شده و به نوعی عقربه‌ها به صدا درآمده تا پایان روندی ۲۲ ماهه را خبر بدهد.
به گزارش خبرنگار اعزامی ایلنا به وین٬ آنچه در این روزهای پایانی همچنان جلب نظر می‌کند، وجود برخی اختلاف‌نظرها میان اعضای ۱+۵ است تا جایی که منابع ایرانی اعلام کردهاند تهران در این مذاکرات به جای آن‌که با شش کشور مذاکرات جمعی داشته باشد، با چند کشور مذاکراتی مستقل دارد.
- یک منبع آگاه کارشناسی به خبرنگار اعزامی ایلنا به وین گفت که ظاهرا تمام بحث‌های فنی به پایان رسیده است؛ دیگر بحث تعداد سانتریفیوژها یا حتی ساز و کار لغو تحریم‌ها مطرح نیست و عمده بحث مربوط به مساله تحریم تسلیحاتی است.
- به گفته یک منبع آگاه دیگر در وین٬ روس‌ها در این دور از مذاکرات عمدتا تماشاچیان ماجرا بوده و نقش آنها چندان تعیین‌کننده نبوده است.
- یک کارشناس نزدیک به تیم مذاکره‌کننده کشورمان نیز به خبرنگار اعزامی ایلنا به وین گفته است که مسئله تحریم تسلیحاتی چندان برای ایران اهمیتی ندارد و ایران از تحریم به عنوان یک فرصت استفاده کرده تا جایی که امروز در حوزه صنعت دفاعی در منطقه و حتی در جهان، جایگاه بسیار بالایی دارد.
- به گفته کارشناسان نزدیک به مذاکرات، چینی‌ها نیز در این دور از مذاکرات نقش فعالی نداشته‌اند. تا جایی که حضور وزیر خارجه چین در روند گفت‌وگوها بارها با تردید رو‌به‌رو شد و مشخص نبود که آیا «وانگ یی» شخصا در مذاکرات حاضر می‌شود یا معاون خود را روانه کوبورگ می‌کند.
- فرانسه نیز که در دورهای قبلی مذاکرات هسته‌ای ایران عمدتا نقش پلیس بد را بازی می‌کرد، در این دور تا حدودی کمرنگ‌تر ظاهر شده است. هر چند «لوران فابیوس» در روزهای ابتدایی این دور از مذاکرات در جمع خبرنگاران سه شرط برای دستیابی به توافق اعلام کرده بود.
منابع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده تاکید می‌کنند که فابیوس تنها در برابر دوربین‌ها و رسانه‌ها از موضع قدرت صحبت می‌کند و در عمل نقش تعیین‌کننده‌ای در روند مذاکرات ندارد. تا جایی که سکوت وی در جمع وزرای خارجه ۱+۵ گاهی به نشانه بی‌اطلاعی وی از مسائل فنی و سیاسی تعبیر می‌شود.
یک کارشناس در این‌باره گفته است: «قلدری فابیوس تنها برای رسانه‌هاست؛ این فرانسوی را جدی نگیرید».
- نکته مهمی که کارشناسان نزدیک به تیم مذاکره کننده به آن اشاره کردهاند، سکوت عجیب طرف انگلیسی است. حتی رسانه‌های انگلیسی‌ها هم چندان به این مذاکرات نپرداخته و غیر از چند جمله‌ای که «فلیپ هاموند» در برابر خبرنگاران در برابر کوبورگ بیان می‌کند، حرف تازه‌ای از آنها شنیده نمی‌شود.
- آلمانی‌ها هم همانطور که واضح است، بیش از هر چیز به منافع اقتصادی خود فکر می‌کند؛ منافعی که به واسطه تحریم‌های ایران به شدت تهدید شده‌اند.
- منابع کارشناسی نزدیک به مذاکرات تاکید کردهاند که آلمانی‌ها در روند مذاکرات عمدتا روی مسئله تحریم‌ها تمرکز دارند٬ تا شاید برای منافع اقتصادی کشورشان گامی برداشته باشند.
- در این میان آمریکایی‌ها با اظهار نظرهای ضد و نقیض خود، عده زیادی را غافلگیر کرده است. عده‌ای نیز معتقدند که این تغییر موضع‌های ناگهانی، نوعی اهرم فشار به طرف مقابل است؛ اقدامی که به نظر می‌رسد هیچگونه تاثیری روی مذاکره‌کنندگان ایرانی نگذاشته باشد٬ تا جایی که محمدجواد ظریف، تنها چند دقیقه پیش از سخنرانی روز پنجشنبه کری در جمع خبرنگاران، در پیامی توییتری «تغییر اسب در وسط مسابقه» را اقدامی غیرممکن دانست؛ اشاره‌ای که شاید به تغییر مواضع ناگهانی آمریکایی‌ها و به گفته برخی کارشناسان پا پس کشیدن از تفاهم لوزان باشد.
- یک کارشناس در این‌باره گفته است که پیام توئیتری به موقع و هوشمندانه ظریف، کارت بازی آمریکایی‌ها را سوزاند.
- موضع‌گیری متناقض آمریکایی‌ها یک بار دیگر نیز تکرار شد. کری که عصر جمعه اعلام کرده بود پیشرفت‌هایی صورت گرفت و برخی مسائل مهم حل شده است، روز شنبه بار دیگر تاکید کرد برخی مسائل دشوار همچنان باقی است.
- شرایط و فضای مذاکرات حکایت از این دارد که با همه این مواضع ضد و نقیض و همه فراز و نشیب‌ها در هتل کوبورگ، تا زمان پایان گمانه‌زنی‌ها زمان زیادی باقی نمانده است.
خبرنگار اعزامی ایلنا به وین؛ آزاده کشوردوست