لزوم گفتوگوی صریح و موثر ایران و عربستان/ بهروزرسانی طرح چهارمادهای ایران درباره سوریه
معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه کشورمان تاکید کرد: روابط تهران و ریاض باید به روابطی طبیعی و قابل قبول برگردد.
به گزارش ایلنا، حسین امیرعبداللهیان در برنامه «من طهران» شبکه العالم، اولویت اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را تعامل با همسایگان و منطقه دانست و گفت: پس از پشت سر گذاشتن مشکل موقت هستهای به اولویتهای اصلی خصوصاً به کشورهای همسایه و منطقه باید بیش از پیش توجه شود و دولت یازدهم در همین راستا از گذشته طرحها و اقداماتی را در منطقه دنبال کرده است و این طرحها و اقدامات اختصاراً شامل تعمیق روابط همهجانبه بین ایران و کشورهای منطقه از سطح مسائل زیست محیطی تا عالیترین سطوح سیاسی و امنیتی میشود و هماکنون یک فرصت مناسبی پیشروی همه کشورهای منطقه برای برونرفت از بحرانهای منطقه فراهم شده است.
به گفته وی، جمهوری اسلامی ایران صرفاً در موضوع هستهای با کشورهای گروه 1+5 گفتوگو کرد و وزارت امور خارجه ایران هیچ دستورالعملی برای مذاکره با گروه 1+5 درباره مسائل منطقه نداشته است زیرا ایران معتقد است که مسائل منطقه به کشورهای منطقه مربوط میشود.
روابط تهران و ریاض باید به روابطی طبیعی برگردد
معاون وزیر امور خارجه درباره روابط فعلی ایران و عربستان تصریح کرد: ما معتقدیم که توسل عربستان به زور برای حل مشکلات منطقه خصوصاً مشکل یمن یک خطای استراتژیک است و هر چند این روش و رویکرد عربستان را قبول نداریم ولی معتقدیم که روابط تهران و ریاض باید به روابطی طبیعی و قابل قبول برگردد. ایران و عربستان ظرفیتهایی دارند که میتوانند با همکاری و تعامل سازنده علاوه بر حل مشکلات فیمابین، بحرانها و مشکلات منطقه را نیز حل و فصل کنند. در همین راستا وزیر خارجه ایران همزمان با آغاز به کار وزیر خارجه جدید عربستان پیام تبریکی برای ایشان فرستادند و این در حالی است که ایران تجاوز عربستان به یمن را محکوم کرده بود.
ایران و عربستان باید گفتوگوهای صریح و مؤثری را شروع کنند
امیرعبداللهیان در ادامه افزود: من در حاشیه اجلاس کنفرانس همکاری اسلامی در جده با عادل الجبیر وزیر خارجه جدید عربستان دیدار کردم و مطالب صریح و شفافی از آقای الجبیر درباره مسائل منطقه شنیدم و جوابها با همان صراحت و شفافیت به ایشان داده شد. ما در این مذاکرات تأکید کردیم که برونرفت از سوءتفاهمها و وضع موجود منطقه و کمک تهران و ریاض برای حل مشکلات منطقه از طریق سیاسی ضروری است و ایران و عربستان باید گفتوگوهای صریح، سازنده و مؤثری را شروع کنند و همه نقش سازندهای را برای مبارزه با افراطیگری و تروریسم و رسیدن به منطقهای امن، باثبات و پایدار ایفاء کنند. حرفهای مثبتی از آقای عادل الجبیر در این رابطه شنیدیم که امیدواریم در آینده شاهد ترجمه عملی این حرفها باشیم و امیدواریم که سعودیها با فاصله گرفتن از روشهای خشونتآمیز و توسل به زور، فرصت راهکار سیاسی در یمن، سوریه، لبنان و سایر کشورهای منطقه را فراهم کنند.
وی اظهار داشت: ما برخی از اشارت مثبت را از عربستان در حد پیام دریافت کردهایم، اما رفتار عملی عربستان سعودی برای ما ملاک است. پاسخ رفتار عملی عربستان را در صورتی که نقش سازندهای ایفا کند، با قدمهای سازنده خواهیم داد. نکته مهم این است که عربستان باید با بصیرت عمل کند، از جنگ فاصله بگیرد، کشتار مردم در منطقه به ویژه زنان و کودکان در یمن و محاصره انسانی یمن را متوقف کند و در همه پروندههای منطقهای به رویکرد سیاسی تمرکز یابد.
حمایت ایران از گفتوگوی ملی و راهکار سیاسی در بحرین
معاون وزیر امور خارجه سپس درباره سفر ظریف به کویت و منطقه و مطرح شدن همزمان اتهاماتی از سوی بحرین بر ضد ایران از جمله اتهام قاچاق سلاح به بحرین گفت: اگر جمهوری اسلامی ایران بنای مداخله در بحرین داشت وضع بحرین اکنون چیز دیگری بود، اقدامات و سناریوهای تکراری امنیتی بحرین صرفا با هدف سرکوب خواستههای مردم این کشور صورت میپذیرد. این ادعای بیاساسی است که وزارت کشور بحرین دنبال کرد. اگر بحرینیها مستنداتی دارند میتوانند در سطوح امنیتی گفتوگو کنند، نمایش چند اسلحه و دستگیری فرد و اتهام زدن به او سادهترین کاری است که یک سرویس امنیتی میتواند در یک کشور انجام دهد، متاسفانه رویکرد بحرین در این موضوع سازنده نبود، هرچند ما همواره از گفتوگوی ملی و راهکار سیاسی در بحرین حمایت میکنیم.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه، حکومت بحرین توسل به زور و خشونت و نقض سیستماتیک حقوق بشر را مبنای کار خودش قرار داده و این باعث ایجاد فاصله عمیقی میان حکومت و مردم بحرین شده است، تصریح کرد: ما به دوستانمان در حکومت بحرین توصیه میکنیم که به مسیر سیاسی بازگردند، با مردم خودشان آشتی کنند و اکنون که برای همکاریهای همه جانبه منطقهای میان کشورها فرصت جدیدی است، در این مسیر نقش سازندهای ایفا کنند و نه نقش تخریبی.
تغییر استراتژیک در نگاه بازیگران منطقهای در قبال سوریه
وی درباره آخرین تحولات بحران سوریه و سفر وزرای خارجه روسیه و سوریه به تهران گفت: خوشبختانه یک تغییر استراتژیک در نگاه بازیگران منطقهای در قبال سوریه رخ داده است، اگر در چهار سال گذشته بسیاری از بازیگران خارجی توسل به جنگ را راهکار سوریه میدانستند اکنون بخش عمدهای از بازیگران، توسل و تمرکز بر راهحل سیاسی را مناسبترین روش برای حل بحران سوریه میدانند.
معاون وزیر خارجه افزود: با آقای دیمیستورا گفتوگوهای خوبی داشتیم، وی ایدههایی دارد که به زودی در شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح خواهد شد، ما دیدگاههای خود را به صراحت در این خصوص به نماینده دبیرکل اعلام کردیم، قرار است فردا جلسهای در شهر دوحه در سطح برخی از وزرای خارجه مانند وزیر خارجه روسیه برگزار شود.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: آقای باگدانف نماینده آقای پوتین در خاورمیانه به تهران سفر خواهد کرد و ما در خصوص آخرین وضعیت منطقه و راهکار سیاسی در سوریه با یکدیگر گفتوگو خواهیم کرد، ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه اواخر هفته جاری در تهران خواهد بود که دکتر ظریف میزبان ایشان خواهد بود، این فرصتی است که در ارتباط با مسائل سوریه و پیگیری راهبرد جمهوری اسلامی ایران نسبت به حل بحران سوریه از طریق سیاسی مشورتهای بیشتری را در حاکمیت سوریه داشته باشد.
توافق هستهای، احیاگر نقش دیپلماسی و مذاکره
به گفته امیرعبداللهیان توافق هستهای از مسیر گفتوگو و مذاکره، هر چند نفسگیر و طاقتفرسا بود، اما یک پیام مهم داشت و آن اینکه مفهومی را که مدتها به فراموشی سپرده شده بود در ادبیات روابط بینالمللی احیا کرد؛ اینکه دیپلماسی و مذاکره قدرت حل پیچیدهترین پروندههای سیاسی را خواهد داشت، اگر اتفاق نظر شود در توسط به این روش. این توافق این پیام را تا زمان حاضر توانسته در نظام کنونی بینالمللی تقویت کند که میتوان از مسیر جنگ فاصله گرفت و در مسیر مذاکره دیپلماتیک به راهحل سیاسی دست یافت. این قطعا میتواند به عنوان الگویی توسط کشورهای منطقه مورد توجه قرار گیرد و کشورهای منطقه بدون مداخله خارجی از مسیر مذاکرات دیپلماتیک سازنده نسبت به حل یکایک بحرانهای منطقهای اقدام کنند.
طرح چهارمادهای ایران درباره سوریه بهروزرسانی شده است
وی تاکید کرد: روسیه و ایران درباره وضعیت سوریه و حمایت از آن دارای دیدگاه مشترکی هستند، طرفین سیاست مشترکی در قبال سوریه دنبال میکنند، اینکه گفته شود ایران در سوریه از مردم و حکومت و بشار اسد حمایت میکند، اما حمایت از اسد مورد توجه روسیه نیست تا امروز حرف دقیقی نیست، تهران و مسکو نسبت به آینده سیاسی سوریه و سرنوشت مردم آن دارای دیدگاه مشترکی هستند، طرح سیاسی چهار مادهای جمهوری اسلامی ایران که توسط آقای ظریف ارائه شده در زمان حاضر یکی از کاراترین و جدیترین طرحهایی است که در دستور کار سازمان ملل و بازیگران بینالمللی قرار دارد چون طرحی است مبتنی بر واقعیتهای موجود. این طرح توسط جمهوری اسلامی ایران بهروزرسانی شده و ما در سفر آقای ولید المعلم، رایزنیهای بیشتری را با ایشان درباره طرح خواهیم داشت، در سفر آقای باگدانف جزییات این طرح را مورد بررسی قرار خواهیم داد و معتقدیم که آنچه به عنوان طرح سیاسی روسیه مطرح شده در واقع نقاط مشترکی است که بین طرح تهران و مسکو قرار دارد، مایلم به صراحت اعلام کنم جمهوری اسلامی ایران قویا به حمایت از متحدانش ادامه خواهد داد و در مسیر راهکار دمکراتیک بحرانهای منطقه مانند بحران سوریه را با جدیت در یک برنامه سیاسی در چارچوب مشورتهای منطقه ای دنبال خواهد کرد و انشاءالله نسبت به آیندهای حل سیاسی بحران در سوریه خوشبین هستیم.
مبارزه با داعش، با هماهنگی عراق و سوریه باشد
معاون وزیر امور خارجه درباره تحرکات اخیر ترکیه اعم از اعلام فعالیت در ائتلاف مبارزه با داعش و حمله به پایگاههای کردهای حزب کارگران کردستان و همچنین در اختیار گذاشتن پایگاه اینجرلیک تحت تصرف آمریکا برای حمله به داعش نیز گفت: اولا مایلم تاکید کنم که تهران و آنکارا از روابط راهبردی برخوردارند. البته در این روابط راهبردی ما در موضوع آینده سیاسی سوریه، با دوستانمان در ترکیه، دارای تفاوت دیدگاه هستیم. امنیت ترکیه برای جمهوری اسلامی ایران مهم است، اما از اقداماتی که منجر به تعرض به حاکمیت همسایگان ترکیه شود، حمایت نمیکنیم.
امیرعبداللهیان افزود: معتقد هستیم که هرگونه مبارزه با تروریسم و هرگونه مبارزه با داعش از سوی ترکیه یا هر کشور دیگری در منطقه باید با هماهنگی با دولتهای سوریه و عراق صورت گیرد و هیچ یک از کشورها نباید اقدامی انجام دهند که ناقض تمامیت ارضی و حاکمیت کشورهای همسایه باشد.
وی سپس گفت: اخباری منتشر شده است مبنی بر اینکه تا عمق 50 کیلومتری خاک سوریه قرار است مناطقی ایجاد شود که عاری از داعش باشد و این کار صرفا برای مبارزه با تروریسم صورت گیرد. ما معتقدیم که مبارزه با تروریسم و افراطگرایی از سوی ترکیه و سایر کشورهای منطقه، موضوعی مهم و قابل توجه است اما هرگونه ایجاد مناطق حائل در خاک کشورهای همسایه باید بر اساس مبانی حقوق بینالملل و با هماهنگی دولت سوریه انجام شود.
رژیم اسرائیل ضعیفتر از همیشه است
معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگری از اظهارات خود خاطرنشان کرد: جنگ 33 روزه در لبنان و جنگهای 22 روزه، 8 روزه و 51 روزه در غزه، به ویژه جنگهای غزه که در پیچیدهترین و سختترین تحولات در منطقه ما صورت گرفت، نشان داد که رژیم صهیونیستی در ضعیفترین وضعیت خود قرار دارد. بسیاری از اظهارنظرهای مقامات رژیم صهیونیستی، از روی ضعف، ترس و نگرانی این رژیم ایراد میشود.
امیرعبداللهیان تاکید کرد: البته، توافق هستهای جمهوری اسلامی ایران، نگرانیهای رژیم صهیونیستی را افزایش داده است. با وجود اینکه برخی مقامات غربی و آمریکایی دائما تکرار میکنند که این توافق، امنیت رژیم صهیونیستی را بیشتر کرد، اما واقعیت آن است که رژیم صهیونیستی در وضعیتی قرار دارد که ضعیفترین جایگاه این رژیم محسوب میشود.
از تکمیل فرایند سیاسی در لبنان حمایت میکنیم
وی درباره لبنان نیز گفت: آینده سیاسی لبنان برای جمهوری اسلامی ایران مهم است، امنیت لبنان برای جمهوری اسلامی مهم است. ما از تکمیل فرایند سیاسی در لبنان حمایت میکنیم، از یک سال گذشته برخی از کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و آلمان و همچنین سوئیس، این ایده را دنبال میکردند که کمک بکنیم به تسریع در انتخاب رئیسجمهور در لبنان. ما همواره به دوستانمان در لبنان نسبت به این موضوع توصیه کردیم و در تمام رایزنیهای بینالمللی و منطقهای، از این ایده که انتخاب رئیس جمهور در لبنان انجام شود، حمایت کردیم.
معاون وزیر امور خارجه ابراز امیدواری کرد که این تلاشها طی چند هفته به نتیجه برسد و لبنان با نشاط و با امنیت بیشتر، در مسیر تقویت روند سیاسی گام بردارد.
در روابط ایران و مصر نه پیشرفت داشتهایم و نه پسرفت
امیرعبداللهیان روابط ایران و مصر را روابطی دانست که نه پیشرفت و نه پسرفت داشته است و افزود: اما ما همواره از برقراری روابط پایدار و سازنده با مصر استقبال کردهایم، این مصری هستند که باید در مجموعه مشکلات خود نسبت به توسعه روابط خود با جمهوری اسلامی تصمیم بگیرند و ما این را به مصریها واگذار میکنیم. در سطوح سیاسی هم گفتوگوهایی میان دو کشور جریان دارد، مواضع مصر در مقابله با افراطگرایی و تروریسم در منطقه، مواضعی است که مورد توجه جمهوری اسلامی ایران است اما ما امیدواریم که آنچه در جامعه مصر جریان دارد و چالشهایی که در درون جامعه مصر جریان دارد در راستای تحقق مطالبات مردم انقلابی مصر به سرانجام برسد.
هیچ همکاری مشترکی برای مبارزه با داعش، با آمریکا نداریم
وی تاکید کرد: ما برای مبارزه با تروریسم و داعش در منطقه، جزو اولین کشورهایی بودیم که به عراق و سوریه و کشورهای در معرض حملات داعش کمک کردیم، هیچ برنامهای برای کار مشترک با آمریکا علیه داعش نداریم، بلکه برای مبارزه با داعش، بنا به درخواست دولتهای عراق و سوریه، کمکها و رایزنیهای خود را ادامه خواهیم داد. البته آمریکاییها هم برنامههایی برای مبارزه با داعش اعلام کردهاند. همچنان سیاست آمریکا در مقابله با تروریسم، سیاستِ دبل استاندارد هست، ما هیچ تماس، گفتوگو و همکاری مشترکی برای مبارزه با داعش، با آمریکا نداریم.
معاون وزیر امور خارجه افزود: در آینده هم صرفا ما با کشورهای منطقه که در معرض تهدیدهای تروریستی قرار دارند، در مبارزه با تروریسم کمک خواهیم کرد.