عقب‌کشیدن آمریکا از توافق وین یک اشتباه تاریخی است
وزرای خارجه و انرژی آمریکا طی یادداشتی مشترک در پایگاه اینترنتی «نورث جرسی» از توافق وین دفاع کرده و آن را اجتناب‌ناپذیر خواندند.
به گزارش ایلنا به نقل از پایگاه خبری نورث جرسی، «جان کری» و «ارنست مونیز» در این یادداشت با تکرار برخی ادعاها درباره ماهیت برنامه هستهای ایران تصریح کردند که توافق به دست آمده در ماه گذشته میلادی در وین نه‌تنها بهترین راه برای جلوگیری از دست‌یابی ایران به سلاح هستهای است، بلکه تنها گزینه پایدار و بادوام برای رسیدن به این هدف به شمار می‌رود. این راه‌حل جامع دیپلماتیک از حمایت یکپارچه اعضای گروه ۱+۵ برخوردار است و مدت زمانی را که ایران برای توسعه سلاح هستهای خود نیاز دارد، افزایش می‌دهد. این توافق معیارهای راستی‌آزمایی محکمی را تامین می‌کند که زمان کافی برای پاسخ به اقدام‌های ایران در صورت انتخاب راه دیگر را در اختیار ما می‌گذارد و هیچ یک از گزینه‌های روی میز ما را کنار نمی‌گذارد.
در ادامه آمده است: توافق به ویژه هر یک از راه‌های احتمالی ایران برای تولید سوخت هستهای به منظور استفاده در سلاح‌های هستهای، اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا و تولید پلوتونیوم و همین‌طور راه‌های تبدیل آن‌ها را مسدود می‌کند. این توافق بر اساس راستی‌آزمایی و نه اعتماد بنا شده است. قبل از برداشته شدن هرگونه تحریم اقتصادی، ایران باید غنی‌سازی، تحقیق و توسعه و همین‌طور ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را متوقف و تعدیل کند. به منظور جلوگیری از هرگونه انحراف از توافق، بازرسان بین‌المللی دسترسی بی‌سابقه‌ای به تاسیسات هستهای اعلام شده ایران و تمام زنجیره هستهای از تولید اورانیوم تا تولید سانتریفیوژ و استفاده از آن‌ها و هرگونه تاسیسات دیگری که باعث نگرانی شود، خواهند داشت.
این دو مقام آمریکایی تصریح کردند: اگر ایران از مسئولیت‌های خود سرباز بزند، تحریم‌ها به سرعت به حالت گذشته بازمی‌گردند و هیچ کشوری نمی‌تواند مانع از این روند شود. اگر ایران تلاش کند از توافق به طور کامل سرپیچی کند، کشورهای جهان زمان بیشتری - یک سال در برابر دو ماه - قبل از آن‌که ایران بمب تولید کند، برای نشان دادن عکس‌العمل در اختیار دارند. ایران در فقدان این توافق می‌توانست به سرعت به گسترش سانتریفیوژهای پیشرفته خود ادامه دهد. با این توافق، برنامه این کشور به صورت چشمگیری محدود می‌شود. ایران بدون این توافق می‌توانست ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را توسعه ببخشد. با این توافق، میزان ذخایر تا ۹۸ درصد کاهش می‌یابد و به مدت ۱۵ سال در همین سطح باقی می‌ماند. ایران همچنین باید ۲۰ درصد از اورانیوم غنی شده خود را کنار بگذارد که خود این مورد راهی طولانی برای تولید بمب است. ایران بدون این توافق می‌توانست هر سال درجه کافی از پلوتونیوم به منظور تولید یک یا دو سلاح هستهای در اختیار داشته باشد اما با این توافق نمی‌تواند سلاح هستهای با درجه پلوتونیوم تولید کند. همچنین در فقدان این توافق این امکان وجود داشت که ایران گام‌های لازم برای تولید سلاح هستهای را بردارد اما با این توافق، این کشور از پیگیری این گام‌ها باز می‌ماند.
کری و مونیز همچنین نوشتند: چنانچه جامعه بین‌الملل به این مساله مشکوک شود که ایران در حال تقلب است، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند خواستار دسترسی به هر نقطه مشکوکی شود. بحث‌های زیادی درباره تاخیر ۲۴ روزه پیش از دسترسی بازرسان به پایگاه‌های اعلام نشده مشکوک مطرح شده است. به صراحت بیان می‌کنیم که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوب ان‌پی‌تی که ایران بر اساس این توافق آن را اجرا می‌کند، می‌تواند با اطلاع ۲۴ ساعته قبلی خواستار بازرسی از هر نقطه مشکوکی شود.
در این یادداشت تاکید شده است که توافق وین منقضی نخواهد شد، برخی جنبه‌های آن برای ۱۰ سال، برخی برای ۱۵ سال و برخی دیگر برای ۲۰ تا ۲۵ سال معتبر خواهند بود ولی الزام ایران برای شفافیت در فعالیت‌های هستهای و برخی تعهدات بنیادین برای حفظ ماهیت صلح‌آمیز فعالیت‌های هستهای این کشور، دائمی خواهد بود.
در ادامه آمده است که برای آمریکا عقب کشیدن از این توافق، یک اشتباه تاریخی خواهد بود. به این ترتیب ما در میان هم‌پیمانان خود منزوی شده، با نظام از بین رفتن تحریم‌ها رو‌به‌رو خواهیم بود و به ایران توانایی نامحدودی برای پیشبرد برنامه هستهای خود می‌دهیم.
کری و مونیز در این یادداشت با تکرار برخی ادعاها نوشته‌اند: ما می‌دانیم که ایران همچنان یک تهدید برای ثبات خاورمیانه است. این خطر دقیقی همان دلیلی است که چنین توافقی را اجتناب‌ناپذیر کرده است. ایران مجهز به سلاح هستهای، تهدیدی برای هم‌پیمانان ما در خاورمیانه و همچنین تهدیدی برای آمریکا و جامعه بین‌الملل است. این توافق با برداشتن چنین تهدیدی از روی میز، حل مشکلاتی که با رویکردهای منطقه‌ای ایران داریم را تسهیل می‌کند.
این دو وزیر آمریکایی تاکید کردند: باراک اوباما به وضوح گفته است که ایران به سلاح هستهای دست پیدا نخواهد کرد. نه تحریم و نه اقدام نظامی نمی‌تواند این نتیجه را تضمین کند. راه‌حل، توافق جامع دیپلماتیکی است که در وین حاصل شد.