همگرایی تهران-مسکو برای حل بحران سوریه در پی توافق هسته‌ای
مدیرگروه مطالعات‌اوراسیای مرکزتحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت گفت: با توافق هسته‌ای موانع برای همکاری‌های دوجانبه تهران و مسکو برداشته شده است و روس‌ها نیز علاقه بسیاری برای گسترش روابط خود با تهران دارند.
محمود شوری در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایلنا، در رابطه با سفر صبح امروز محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به روسیه گفت: بعد از تشکیل دولت یازدهم، هم از سوی ایران و هم از سوی روسیه نوعی علاقمندی برای گسترش روابط دوجانبه وجود داشت.
وی ادامه داد: در این چارچوب، ایران با گسترش روابط دوجانبه با روسیه درصدد بود تا روابطش را متوازن و از تکسویی پرهیز کند و قدرت مانور خود را افزایش دهد. از طرفی، روسیه نیز با توجه به رویکرد دولت آقای روحانی می‌دانست که جمهوری اسلامی ایران بازیگر بین‌المللی و منطقه‌ای خواهد شد.
این تحلیلگر مسائل روسیه با اشاره به دیدارهای پی‌درپی و متعدد روسای جمهوری و وزرای امور خارجه دو کشور اظهار داشت: در این چارچوب، مجموعه‌ای از گفت‌وگوها و همکاری‌ها میان تهران و مسکو شکل گرفته که از جمله آنها می‌توان به رویکرد روسیه در مذاکرات هسته‌ای، تفاهمنامه کالا در برابر نفت و... اشاره کرد. هرچند بسیاری از این همکاری به دلایل مسائل فنی با عدم اجرایی شدن روبه‌رو است٬ ولی اراده‌ها برای گسترش روابط وجود دارد و با حصول توافق نیز امید تحقق آنها بیش‌از‌پیش شده است.
شوری تاکید کرد: با توجه به شرایط جدید بین‌المللی، ایران و روسیه دریافته‌اند که به یکدیگر نیاز دارند و با همکاری هم می‌تواند با اهداف خود دست یافته و آنها را به جلو ببرند.
مدیر گروه مطالعات اوراسیای مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه پس از توافق هسته‌ای شاهد گسترش روابط جمهوری اسلامی با کشورهای مختلف دنیا و از جمله با روسیه هستیم، تصریح کرد: با توافق هسته‌ای موانع برای همکاری‌های دوجانبه تهران و مسکو برداشته شده است و روس‌ها نیز علاقه بسیاری برای گسترش روابط خود با تهران دارند.
وی در ادامه به همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ایران و روسیه اشاره کرد و یادآور شد: علاوه بر روابط دوجانبه ایران و روسیه که می‌تواند برای هر دو مفید باشد، علاوه بر آنها مسائلی بین‌المللی مانند اجرای برجام یکی مهمترین مسائل پیش‌روی ایران و گروه 1+5 است و روسیه یکی از اعضای مهم 1+5 است.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی افزود: یکی دیگر از مسائلی که ایران و روسیه از گذشته با یکدیگر همکاری داشته‌اند، مسئله مبارزه با تروریسم و خشونت است. هر دو کشور با همکاری یکدیگر در گذشته همکاری‌هایی داشته‌اند و انتظار افزایش همکاری‌ها نیز وجود دارد.
شوری در پاسخ به این سوال که با توجه به تحرکات اخیر ایران و روسیه در رابطه با بحران سوریه، این مسئله به چه میزان در این سفر مورد رایزنی قرار خواهد گرفت؟ خاطرنشان کرد: همانطور که در گذشته مشاهده کرده‌اید، ایران و روسیه درباره بحران سوریه همکاری‌های نزدیکی داشته‌اند و از مواضع همسویی برخودار بوده‌اند و بر حفظ دولت مرکزی کنونی تاکید داشته و بر دستیابی به راه‌حل‌های سیاسی بر حل بحران سوریه اصرار کرده‌اند.
این کارشناس مسائل روسیه افزود: هم‌اینک دو طرف معتقدند که اگر اختلاف‌نظر سیاسی در داخل سوریه وجود دارد، این اختلاف‌های باید از طریق راهکارهای سیاسی و دیپلماتیک حل و فصل شود و نه نظامی.
وی افزود: هم‌اکنون ایران و روسیه بر روی مسئله سوریه نیز دارای وحدت نظر دارند. هرچند ممکن است تفاوت‌هایی میان دیدگاه‌های تهران و مسکو درباره سوریه از نظر شیوه و روش وجود داشته باشد و در این سفر نیز بخشی از رایزنی‌ها به این مسئله اختصاص دارد و سعی می‌شود دو کشور در این باره همگرایی بیشتر داشته باشند.
مدیر گروه مطالعات اوراسیای مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با یادآوری تحرکات اخیر روسیه در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی برای حل بحران سوریه ابراز داشت: روسیه در ماه‌های اخیر تحرکات سیاسی‌اش را در این باره افزایش داده است. تمرکز آنها بر روی مقابله با افراط و تروریسم در منطقه است. یعنی می‌خواهند ائتلافی بین‌المللی کارآمد در مبارزه با تروریسم و افراطی‌گرایی را شکل بدهند که در آن، همه نیروهای موثر منطقه‌ای و بین‌المللی حاضر باشند.
شوری اضافه کرد: البته تحول جدیدی به شکل فوری در این باره مشاهده نکرده‌ایم اما این مسئله که چقدر تحرکات و تلاش‌های روسیه برای حل بحران سوریه مُثمِرثمر بوده را باید به انتظار نشست.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که توصیه‌های روس‌ها به اعراب به چه میزان می‌تواند موجب گفت‌وگوی منطقه‌ای کشورهای عربی با ایران شود؟ بیان کرد: در تحرکات اخیر روسیه نسبت به مسائل خاورمیانه، عملا نقشی برای ایران در نظر گرفته نشده است٬ اما روس‌ها همواره تاکید داشته‌اند باید از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های ایران برای مقابله با بحران‌های منطقه‌ای استفاده شود.
وی با بیان اینکه مسکو در مذاکرات خود با کشورهای غربی و عربی همواره به نقش ایران برای حلوفصل مسالمت‌آمیز بحران سوریه اشاره کرده، عنوان کرد: روس‌ها در مذاکراتشان گفته‌اند ایران نمی‌تواند در چارچوب حل بحران سوریه کنار گذاشته شود و در این‌باره سعی می‌کند نقش میانجی را ایفا کند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه حلوفصل اختلاف‌های منطقه‌ای میان ایران با کشورهای عربی عرصه چندانی برای ایفای نقش روسیه نیست، تاکید کرد: روس‌ها برای حل مسائل منطقه، کار خودشان را می‌کنند و ما نیز باید از هر امکانی برای گفت‌وگو در منطقه استفاده کنیم٬ زیرا آنچه اکنون منطقه به آن نیاز دارد، همین گفت‌وگو و مفاهمه است.