از درگوشی‌های پارلمانی تا حضور نمایندگان ادوار/ پادرمیانی دانشگاهیان برای دریافت رای‌اعتماد وزرا
در حالی که مجلس دهم برای برگزاری مهمترین نشست علنی خود را حاضر می‌کند، رفت‌وآمدهای پارلمانی از اوج گرفتن رایزنی‌ها برای اعطای رای‌اعتماد به سه وزیر پیشنهادی دولت حکایت دارد.
به گزارش خبرنگار پارلمانی ایلنا، آخرین ساعت‌های برگزاری جلسه سرنوشت‌ساز رای‌اعتماد به سه وزیر پیشنهادی دولت برای تصدی وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، ورزش و جوانان و همچنین فرهنگ و ارشاد اسلامی درحالی به‌سرعت طی می‌شود که راهروها، دالان‌ها و اتاق‌های جلسات مجلس شلوغ‌ترین لحظات خود در دوره دهم را تجربه می‌کند.
شانس وزرای پیشنهادی: نخست سلطانی‌فر، سپس صالحی‌امیری و آن‌گاه دانش‌آشتیانی
در این میان درحالی که به‌زعم عموم نمایندگان اصلاح‌طلب، اصولگرا و مستقل مجلس مسعود سلطانی‌فر که برای تصدی وزارتخانه ورزش و جوانان معرفی شده، از بالاترین شانس برای دریافت رای‌اعتماد برخوردار است، سیدرضا صالحی‌امیری وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با مشکل چندانی برای دریافت رای‌اعتماد مجلس روبرو نیست اما اصولگرایان در مجلس نهم نشان دادند تمایلی به حضور فخرالدین احمدی دانش‌آشتیانی در مجلس ندارند؛ با اینهمه او توانست بیش از ۷۰ رای از مجلس یکپارچه اصولگرایی پیشین کسب کند. این یعنی شانس دانش در مجلس اعتدالی دهم بسیار بالاتر از گذشته است.
روز پرکار وزرای پیشنهادی در ساختمان پارلمان
به گزارش ایلنا، روز گذشته همچون چند روز پیش از آن، هر سه وزیر پیشنهادی تقریباً تمامی روز کاری خود را در راهروها و اتاق‌های مختلف ساختمان پارلمان سپری کردند و در مواردی از همراهی سخنگوی دولت نیز بهره بردند.
بنابر این گزارش جلسه سه وزیر پیشنهادی با نمایندگان استان‌های شمالی کشور، حضور سلطانی‌فر در جلسه روز گذشته کمیسیون اقتصادی، نشست کمیسیون بهداشت مجلس با حضور دانش‌آشتیانی، دیدار سلطانی‌فر با اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس، حضور صالحی‌امیری به‌همراه میرزاده رییس دانشگاه آزاد اسلامی در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و نشست کمیسیون اجتماعی مجلس با حضور سلطانی‌فر برخی از این دیدارها بود و این درحالی است که پیش از آن، هر سه گزینه پیشنهادی در جلسه‌هایی جداگانه با اعضای دو فراکسیون «امید» و «مستقلان ولایی» دیدار کرده بودند و بنابر اعلام تعدادی از نمایندگان، دیدارهای غیررسمی و رسمی دیگری نیز تا پیش ازبرگزاری نشست علنی روز سه‌شنبه مجلس در دستورکار فراکسیون‌های مجلس قرار دارد که از جمله می‌توان به جلسه ظهر دیروز دانش‌آشتیانی با هیات رییسه فراکسیون امید اشاره کرد.
ماجرای حمایت مستقلان از هر سه وزیر
بر این اساس ابتدا صالحی‌امیری به‌همراه نوبخت در جلسه فراکسیون «مستقلان ولایی» حاضر شدند که خروجی جلسه حمایت کامل این فراکسیون از هر سه گزینه پیشنهادی بود و سخنگوی فراکسیون مستقلان ولایی که روز شنبه از احتمال عدم حمایت این فراکسیون از دانش‌آشتیانی خبر داده بود، پس از جلسه صبح روز یکشنبه که از قضا بدون حضور وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش برگزار شد، به ایلنا گفت: سخنگوی دولت در این نشست به حمایت از سه وزیر پیشنهادی پرداخت و درنهایت ارزیابی و جمع‌بندی کلی فراکسیون مستقلان ولایی بر این اساس قرار گرفت که در مسیر دریافت رای‌اعتماد به هر سه گزینه پیشنهادی، به دولت کمک کنیم.
قول آقای موسس از جانب مستقلان: خیال وزرا راحت باشد!
موسس و نایب‌رییس فراکسیون مستقلان ولایی علت این تغییر مشی یک‌باره فراکسیون متبوعش را اشتباه سخنگوی فراکسیون عنوان کرد و مدعی شد که پس از آن‌که با او صحبت کردند، لاهوتی متوجه اشتباه خود شده است. جعفرزاده ایمن‌آبادی در ادامه این اظهارنظر غیررسمی بر انسجام فراکسیونی «مستقلان ولایی» تاکید کرد و گفت که خیال هر سه وزیر پیشنهادی از رای‌اعتماد مستقلان راحت باشد!
انتقاد یک اصولگرا از نحوه تعامل مستقلان با وزرای دولت
این درحالی است که همین مساله با واکنش سیدحسین نقوی حسینی که یکی از مخالفان اصلی حضور دانش‌آشتیانی در وزارت آموزش و پرورش است، روبرو شد و این عضو فراکسیون ولایت پس از آن‌که مدعی شد «صد در صد به دانش‌آشتیانی رای نمی‌دهم» با کنایه به اعضای فراکسیون مستقلان گفت: مشخص نیست چرا فراکسیون مستقل برای رای دادن به وزرای پیشنهادی با نوبخت جلسه می‌گذارد؟ مگر قرار است به آقای نوبخت رای‌اعتماد داده شود؟ به هر حال روند کار فراکسیون ولایت این‌طور نیست و صرفاً پس از بررسی سوابق وزرای پیشنهادی اعلام نظر می‌کند.
... و اما نحوه تعامل اصولگرایان با وزرا: تشکیل جلسه در دقیقه ۹۰
نکته جالب درخصوص این ادعای نماینده اصولگرای ورامین آن‌جا است که او بلافاصله پس از بیان این مساله، از تشکیل جلسه فراکسیون ولایت از ساعت ۶ تا ۸ صبح روز سه‌شنبه و لحظاتی پیش از آغاز جلسه رای‌اعتماد خبر داد؛ حال مشخص نیست اعضای ولایت چگونه می‌خواهند در دقیقه ۹۰ برنامه وزرای پیشنهادی را به‌لحاظ کارشناسی مورد بررسی قرار دهند.
همراهی نمایندگان ادوار با وزرای جدید
از نکات جالب‌توجه دیگر در حاشیه دیدارهای پارلمانی این روزهای وزرای پیشنهادی، همراهی برخی از نمایندگان ادوار مجلس با آن‌هاست که شاید به‌عنوان مهمترین نمونه از این دست، به همراهی جواد هروی نماینده مردم قائنات در مجلس نهم با دانش‌آشتیانی اشاره کرد.
این درحالی است که به‌گفته یکی از نمایندگانی که نخواست نامش فاش شود، احتمالا درصورت توفیق دانش‌آشتیانی در دریافت رای‌اعتماد، این نماینده پیشین مجلس به‌عنوان معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش معرفی می‌شود؛ هروی که از چهره‌های دانشگاهی و از اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نهم بود، از محبوبیت قابل‌توجهی نزد نمایندگان برخوردار است و این محبوبیت در میان نمایندگانی که سابقه حضور در مجلس نهم را دارند، بیشتر نیز هست.
علاوه بر هروی، عبدالواحد فیاضی نماینده مردم نور و محمودآباد در مجلس نهم نیز از دیگر نمایندگان ادوار مجلس بود که روز گذشته به محل کار سابقش سرکشی کرد و ضمن گفت‌وگو با خبرنگاران، با همکاران سابقش نیز رایزنی کرد.
فیاضی که همچون هروی سابقه عضویت در کمیسیون آموزش و تحقیقات را در کارنامه نمایندگی خود دارد، مدتی به‌عنوان سخنگو در هیات رییسه این کمیسیون حضور داشت و به نظر می‌رسد با بازگشت به ساختمان مجلس، به‌دنبال متقاعد کردن همکاران سابقش برای دادن رای‌اعتماد به وزیر جدید آموزش و پرورش باشد.
پادرمیانی اساتید دانشگاه برای دریافت رای‌اعتماد وزرا
نکته جالب دیگر این است که بجز نمایندگان ادوار مجلس، گروهی از اساتید دانشگاهی و دانشگاهیان نیز روز گذشته خود را به راهروهای پارلمان رساندند و سعی داشتند با رایزنی با نمایندگان مسیر عبور دانش‌آشتیانی از سد پارلمان را هموار کنند.
یکی از استاتید دانشگاه امیرکبیر به ایلنا گفت: امروز با تعدادی از نمایندگان عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات صحبت کردم؛ با توجه به سابقه درخشان دکتر دانش در مدیریت دانشگاهی و آموزشی کشور امیدواریم با حمایت نمایندگان، مشکلات جامعه فرهنگیان در وزارت آموزش و پرورش مرتفع شود.
درگوشی‌های پارلمانی و امیدواری به رای‌اعتماد
اظهارنظرهای غیررسمی صرفاً مختص به نمایندگان ادوار، اساتید دانشگاه و رابط‌های پارلمانی نبود و در شرایطی که فضای لابی‌گری و اقدام‌های پشت‌پرده بیش از اظهارنظرها و موضع‌گیری‌های رسمی اهمیت پیدا می‌کنند، طبیعی است که نمایندگان مجلس نیز دست به کار شوند.
بر این اساس یکی از این نمایندگان با اشاره به اظهارنظرهای غیرواقعی برخی از همکارانش در راستای مخالفت با دانش‌آشتیانی، اعلام کرد قطعاً مجلس به وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش رای‌اعتماد خواهد داد.
این نماینده مجلس گفت: همیشه نمی‌شود به گفته‌های رسمی مقام‌های سیاسی اعتماد کرد؛ گاهی نماینده‌ای در رسانه‌ها یک حرف می‌زند و در صحن طور دیگری رای می‌دهد. متاسفانه برخی نمایندگان از اعتماد به نفس کافی برای ایستادگی بر مواضع سیاسی خود برخوردار نیستند و در جریان تشکیل فراکسیون‌های مجلس نیز شاهد این مسئله بودیم.
مجلس دهم، مجلس نهم نیست!
نکته حائز اهمیت دیگر آرایش سیاسی خاص مجلس دهم و تفاوت اساسی آن با مجلس نهم است. درحالی که مخالفان وزرای پیشنهادی در توجیه مدعایشان درخصوص عدم توفیق این گزینه‌ها برای رسیدن به وزارت به عدم توفیق آن‌ها در اخذ رای‌اعتماد از مجلس نهم اشاره می‌کنند، یکی از این مخالفان سرسخت معتقد است تا ظهر روز سه‌شنبه و پایان جلسه رای‌اعتماد نمی‌توان با قطعیت درباره توفیق یا عدم توفیق وزرای پیشنهادی اظهارنظر کرد.
سیدحسین نقوی حسینی در باره فضای حاکم بر مجلس برای دریافت رای‌اعتماد به وزرای پیشنهادی به ایلنا گفت: واقعیت این است که در این باره ارزیابی دقیقی ندارم، چرا که در مجلس نهم دو فراکسیون وجود داشت و اکثریت کرسی‌ها نیز در اختیار یک فراکسیون بود و تکلیف روشن بود اما آرایش سیاسی مجلس دهم آنچنان قابل پیش‌بینی نیست.
در مجلس دهم علاوه بر فراکسیون اصولگرایان ولایت، فراکسیون‌های امید و مستقلان نیز فعالیت می‌کنند و باتوجه به این‌که هیچ‌کدام از سه فراکسیون هنوز به تصمیم نهایی نرسیده‌اند، نمی‌توان با قطعیت اظهارنظر کرد.
تاکتیک اصولگرایان؛ ضدحمله در دقیقه ۹۰
نقوی حسینی عضو فراکسیون ولایت درحالی نسبت به عدم تصمیم‌گیری سه فراکسیون مجلس درباره وزرای پیشنهادی انتقاد می‌کند که هر دو فراکسیون سازمان‌یافته مجلس یعنی فراکسیون‌های «امید» و «مستقلان ولایی» به‌صورت رسمی از هر سه گزینه پیشنهادی اعلام حمایت کرده‌اند و تنها فراکسیون بلاتکلیف، فراکسیون «ولایت» است که تصمیمش را به دقیقه ۹۰ موکول کرده است.
آنچنان که برخی نمایندگان به ایلنا گفته‌اند، عده‌ای از اعضای فراکسیون «ولایت» قصد دارند درست پیش از آغاز جلسه با پیش کشیدن بحث حوادث پس از انتخابات سال ۸۸ ، رای‌اعتماد به وزرای پیشنهادی را منوط به اعلام برائت از آن سال کنند و با این کار اعضای پیرو این فراکسیون را به پذیرش نظر فراکسیون متمایل کنند.
با این حال، تصمیم‌گیری نهایی بر عهده نمایندگان است و کسی نمی‌تواند نمایندگان را وادار به حمایت یا عدم حمایت از یک وزیر کند و جریان مخالف دولت با آگاهی از این مسئله، قصد دارند تا جایی که می‌توانند بازی را پیچیده‌تر کنند و در نهایت اگر پس از اتمام جلسه، هر سه وزیر موفق به دریافت رای‌اعتماد شدند، اعلام کنند که در دقیقه ۹۰ آن‌ها نیز تصمیم به حمایت از دولت گرفته‌اند.
هشدار نایب‌رییس مجلس به نمایندگان
این درحالی است که نایب‌رییس مجلس شورای اسلامی یک روز پیش از برگزاری این نشست سرنوشت‌ساز نسبت به سیاسی‌کاری‌های این‌چنینی برخی نمایندگان هشدار داد.
تایید وزارت اطلاعات
پزشکیان در این رابطه گفته است: درست نیست به این سادگی به افراد تهمت بزنیم و عده‌ای را مقابل خود قرار دهیم، منطقی نیست. اگر کسی مشکل دارد، وزارت اطلاعات می‌تواند بگوید برای وزارت تایید نمی‌شود اما هنگامی که وزارت اطلاعات فردی را تایید می‌کند دیگر نباید با آبرو و شخصیت و حیثیت افراد بازی کنیم.
جمع‌بندی فراکسیونی به نفع وزرای پیشنهادی
بنابر اظهارنظرهای فراکسیونی نمایندگان به نظر می‌رسد، دو فراکسیون «امید» و «مستقلان ولایی» که با سروشکل قانونی و شفاف فعالیت تشکیلاتی خود را پی گرفته‌اند، برای هموار کردن مسیر هر سه وزیر تلاش می‌کنند و این درحالی است که امکان عدم تمکین برخی از اعضای این فراکسیون‌ها از رای فراکسیونی کم نیست و این مسئله به‌ویژه در میان اعضای فراکسیون مستقل شایع‌تر است؛ نمایندگانی که عموماً با همکاری لیست امید وارد پارلمان شدند و در نهایت اقدام به تشکیل فراکسیون «مستقلان ولایی» کردند.
تجربه ثابت کرده در مواقع حساسی همچون اکنون آن‌چه بیش از جلسات و اظهارنظرهای رسمی اهمیت می‌یابد، لابی‌ها و گعده‌های غیررسمی و صحبت‌های درگوشی نمایندگان و رابط‌های پارلمانی است.