سلسله درس‌گفتارهای زیبایی‌شناسی زبان فارسی برگزار شد/ بنیاد زبان فارسی بر سبک خراسانی است

به گزارش ایلنا به نقل از دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری، یوسفعلی میرشکاک (شاعر و پژوهشگر)، در ششمین جلسه از فصل اول سلسله درس‌گفتارهای زیبائی‌شناسی زبان فارسی، بنیاد زبان فارسی را بر سبک خراسانی استوار دانست و گفت: سبک خراسانی به فطرت انسان نزدیک است و در سبک عراقی مقلد اعراب می‌شویم و در نثر آن سبک، آثاری به تقلید داریم که قابل خواندن نیستند. 

 یوسفعلی‌میرشکاک در ادامه این برنامه، که عصر سه‌شنبه‌های هر هفته به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری و با ارائه وی در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار می‌شود، به بنا نهادن شعر مرسل توسط احمد شاملو اشاره و خاطرنشان کرد: شاملو با بنا نهادن شعر مرسل بر زبان آرکائیک، که در سبک خراسانی متجلی است، امکان نجات زبان فارسی را پیش آورد بدون اینکه از زبان امروز یعنی زبان کوچه غافل باشد.

این شاعر در ادامه با اشاره به غلبه لهجه تهرانی تأکید کرد: با اینکه احمد شاملو منظومه‌های عامیانه‌ای به لهجه فارسی تهرانی چون: دخترای ننه دریا، پریا، حسینقلی مردی که لب نداشت و ترانه‌هایی مثل شبانه و… با لهجه فارسی تهرانی دارد اما در آثار شاملو، باز غلبه با زبان آرکائیک ملهم از سبک خراسانی او است. شاملو متوجه بود که این دو نیز با هم‌اند. البته شاعرانی دیگرهم آثاری با لهجه تهرانی دارند اما مسئله آن است که لهجه تهران نباید متر و معیار زبان فارسی شود. 

میرشکاک درادامه با اشاره به آرکائیک بودن زبان خراسانی اظهار کرد: این زبان ذاتا موسیقایی است مثل این نقل از بایزید بسطامی که عطار در تذکره‌الاولیاء آورده است: 

«نقل است که گفت: «به صحرا شدم، عشق باریده بود و زمین‌تر شده بود؛ چنانکه پای به برف فرو شود، به عشق فرو شدم. از نماز جز ایستادگی تن ندیدم و از روزه جز گرسنگی شکم. آنچه مراست از فضل اوست، نه از فعل من». 

میرشکاک در ادامه با اشاره به اینکه تمام تاریخ‌های ما از جمله تاریخ تصوف ما مبتنی بر زبانی شعری‌اند گفت: زبان ما، زبان شعر بوده است و خداوند به مشرق زمین فقط وحی و الهام عطا کرده و از اختراع خبری نیست چون کار مشرق زمین رسیدن به یک وحدت اساسی بوده است. 

این شاعر و پژوهشگر در ادامه به خلل‌های تاریخی زبانی که بنی عباس بر زبان فارسی وارد کردند اشاره و اظهار کرد: بنی عباس نه تنها با ما بلکه با قبطی‌ها در مصر هم این کار را کردند. آن‌ها قصد داشتند تیسفون را ویران کنند چون یادگار مجوس می‌پنداشتند. در واقع، ما فقط غرب‌زده نشده‌ایم بلکه عرب زده هم شده ایم. وی ادامه داد: متأسفانه اکنون شرایط زبانی ما طوری شده که اگر واژه‌ای کُردی یا لُری در متن بیاوریم، باید برای آن پانوشت بنویسیم. این شاهنامه‌شناس افزود: تعصبی بر بازگشت به زبان آرکائیک فردوسی ندارم بلکه نیازمند آن هستیم و آنچه که هالیوود می‌خواهد به ما بدهد، فردوسی بدون ابزاری تکنولوژیک به ما داده است. 

میرشکاک در پایان اظهار کرد: برخی می‌پندارند که زبان فارسی زبان فلسفه نیست اما هست منتهی زیربار فلسفه ملاصدرا نخواهد رفت همان طور که زیر بار فلسفه ارسطو نرفته چون حکمت یونانی و حکمت ایرانی در یک ظرف نمی‌گنجند. 

درس‌گفتارهای زیبائی‌شناسی زبان فارسی، سه‌شنبه‌های هرهفته ساعت ۱۷ به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری و با ارائه یوسفعلی میرشکاک، شاعر و پژوهشگر، در سالن سلمان هراتی حوزه هنری واقع در خیابان سمیه، نرسیده به حافظ، روبروی کوچه پورموسی برگزار می‌شود و عموم علاقمندان و پژوهشگران برای شرکت در این جلسات می‌توانند درسالن سلمان هراتی حوزۀ هنری حضور یابند.