چگونه می‌توان خانه‌های متروک و مخروبه‌ها را به اثر هنری تبدیل کرد؟

به گزارش خبرنگار ایلنا، جدا از هنر «کلاسیک» و مولفه‌های مهم آن که همواره در طول تاریخ مورد توجه بوده‌اند، هنر امروزی محدود به قاعده خاصی نیست و نمی‌توان به طور ویژه آن را در سبک و سیاق یا چهارچوبی مستقل قرار داد. این گستره بدون مرز حال تقریبا تمام دنیا را دربرگرفته است؛ گویی جریانی خاص، اما ناپیدا و نامحسوس در دنیا شکل گرفته که هنرمندان امروزی در آن مسیر به فعالیت خود ادامه می‌دهند. «نقاشی»، «مجسمه‌سازی»، «گرافیک»، «تصویرسازی»، «عکاسی» و همه هنرها در راستای همین جریان به حیات خود ادامه می‌دهند. به طور مثال نقاشی دیگر محدود به بوم‌های پارچه‌ای نیست و باید گفت دوره ارائه آثار قاب عکسی تزیینی به پایان رسیده است. مجسمه‌سازی دیگر محدود به ساخت سردیس و تندیس افراد نیست... در نهایت اینکه از دل اتفاقات عدیده و ایجاد جریان‌های مختلف در هنرها طی سال‌ها و دهه‌ها، هنر «اینستالیشن» یا هنر «چیدمان» پدید آمده است که مقوله‌ای امروزی محسوب می‌شود. هنرمندان متعددی را می‌توان گفت که کار خود را در بستر و چهارچوب «اینستالیشن» طراحی و اجرا می‌کنند. در همین راستا گاه اخبار نمایشگاه‌هایی عجیب از هنرمندان رشته‌های مختلف در دیگر کشورها منتشر می‌شود که در نوع خود جالب توجه است. 

وقتی «ویرانه‌ها» شکل و شمایل هنر به خود می‌گیرند

جیل کویگلی (عکاس و نقاش) و آدریان تیلر (عکاس) دو هنرمند ایرلندی و اسکاتلندی از همین هنرمندان هستند که به هنر نگاهی امروزی دارند. این دو اخیرا نمایشگاهی مشترک برگزار کرده‌اند. نمایشگاه آثار جدید جیل کویگلی و آدرین تیلر تحت عنوان «ABANDONED» توسط بنیاد مارتین پار در بریستول برگزار می‌شود. این هنرمندان با سوژه قرار دادن خانه‌های مخروبه ایرلند و اسکاتلند و اسباب به جا مانده در آن‌ها؛ با بهره‌گیری از رنگ‌ها و چیدمان‌های حساب شده به ویرانه‌ها رنگ و لعاب جدیدی داده که آن‌ها را جالب کرده است. 

نمود اینستالیشن و عکاسی بر خانه‌های مخروبه دو کشور

موضوع این است که آثار جیل کویگلی و آدریان تیلر قابل جابجایی نبوده‌اند و ابتکار آن‌ها این بوده که به واسطه هنر عکاسی آن آثار را در دسترس همگان قرار دهند. اتفاقا نمایشگاه مشترک این دو هنرمند اروپایی مجموعه‌ای از عکس‌های آثار آنهاست. اگر عکاسی را در نظر نگیریم ترکیب و چیدمان ایجاد شده خود به تنهایی آثاری حجمی و بصری محسوب می‌شوند اما واقعیت این است که عکاسی خود به تنهایی هنری مستقل است و فریم‌های ثبت شده نیز آثار هنری هستند که در قاب عکس نمود پیدا کرده‌اند. 

در این نمایشگاه آدریان تایلر، عکس‌هایی را ارائه می‌دهد که فضای داخلی ساختمان‌های متروک را در کنار تصاویر نشان داده است. سوژه جیل کویگلی نیز خانه‌های متروکه‌ای هستند که بخشی از زندگی و گذشته او محسوب می‌شوند. او بناهای مخروبه به جا مانده را مورد خوانش هنرمندانه و دراماتیک قرار داده و به واسطه چینش و طرح‌ها و رنگ‌هایی که روی آن‌ها پیاده کرده، از آن‌ها سازه‌هایی زیبا و خلاقانه ساخته است. 

این دو هنرمند تلاش دارند به واسطه آثار مشترکشان هم به زندگی‌هایی بر اساس موقعیت‌های خاص‌تر بپردازند و هم به همین واسطه با اشاره به شیوه‌ای از زندگی در منطقه‌ای از اروپا و کره زمین، گذر زمان و تهدیدهای محیطی و جغرافیایی پیرامونشان را به مردم و مخاطبانشان گوشزد کنند. آن‌ها به نوعی می‌خواهند با هنر نسبت به برخی خطرات موجود هشدار دهند. این دو عکاس طی این پروژه تغییرات گسترده اجتماعی و اقتصادی در جوامع دورافتاده را نیز مدنظر داشته‌اند. 

آثاری از خالی‌ترین جای اروپا

تایلر درباره انتخاب لوکیشن‌ها گفته است: ما به یکی ازخالی‌ترین بخش‌های اروپا رفتیم که در هر کیلومتر مربع آن کمتر از ۹ نفر زندگی می‌کنند. بناها و نوع زندگی، در جایی که ما به عنوان لوکیشن انتخاب کرده‌ایم طبق استانداردها کمتر ازحد متوسط هستند. آنجا مسکن قابل سکونت کمیاب است و جمعیت همچنان رو به کاهش است. بدون شک این رویه غیر معمولی به نفع هیچ کشور و سرزمینی نخواهد بود. جزئیات و بقایای موجود در تصاویر شامل اثاثیه، لباس‌ها، وسایل آشپزی، کاغذ دیواری‌های کنده شده و دیوارهای تخریب شده‌اند. همچنین آثار هنری تزینی و انبوهی از کتاب‌های ادبی نشان از این دارند که این منطقه در دوره‌ای از غنای لازم برخوردار بوده‌ است.

آدریان تایلر درباره اهدافش از پرداختن به چنین سوژه‌ای می‌گوید: ما می‌خواستیم هم گذر زمان و هم عوامل مختلف بیرون مانند اوضاع اقتصادی مردم امروزی را نشان دهیم.

غلبه بر نوستالژی و بهره‌گیری از عناصر بجا مانده در گذر زمان

در این میان جیل کویگلی هم به سراغ خانه‌های در «دونگال» واقع در ایرلند رفته؛ جایی که محل زندگی کودکی‌اش بوده است. هدف او مشاهده دقیق محل زندگی دوران کودکی و مرور خاطرات نبوده؛ بلکه تلاش داشته به واسطه طرح، ایده‌های خلاقانه و نیروی تخیل خود را مجددا به کار گرفته و آثار جدیدی را با این نگاه جدید خلق کند. او به جای مشاهده مصنوعات نوستالژیک و عاشقانه گذشته؛ طبیعت و حیات به جا مانده در اشیا و دیگر موارد را مورد توجه قرار داده است. او معتقد است که چنین بافت و مکانی، میراثی است که حال او نماینده آن است. 

در ادامه آثار نمایش داده شده در نمایشگاه «ABANDONED»  شامل آثار جیلی کویگلی و آدرین تایلر همراه با توضیحات نمایشگاهی آنها قابل مشاهده است.

نام اثر «ایلینیس» / عکاس جیل کویگلی

توضیح عکس: خالق اثر با نقاشی‌ها، مجسمه‌ها، اینستالیشن‌ها و اجراهای رنگارنگ محیط مخروبه مدنظرش را دگرگون کرده تا اثری هنرمندانه خلق کند. او با بکارگیری خلاقیت خود با میراث و تاریخ محلی که همان ساختمان‌های دوران کودکی‌اش است، ارتباط برقرار کرده.

 نام اثر «ماگونز» / عکاس جیل کویگلی

توضیح عکس: عکاس با رجعت به خانه و محله دوران کودکی‌اش یعنی «دونگال» واقع در کشور ایرلند خانه‌های روستایی ویران شده را سوژه قرار داده است. این اثر را می‌توان عکس، نقاشی و اینستالیشن یا همان هنر چیدمان دانست.

نام اثر «مک کارتنی» / عکاس جیلی کویگلی

توضیح عکس: کویگلی به جای اینکه فضاهای داخلی مورد نظرش را صرفا به عنوان سازه یا اثری هنری در نظر بگیرد، با مداخلات بازیگوشانه وجهه دیگری از هنر به آنها بخشیده است.

نام اثر «وگریس» / عکاس جیلی کویگلی

توضیحات عکس: آرون شومان می‌نویسد: «از زمان جنبش رمانتیک قرن هجدهم، «ویرانه‌ها» نه تنها به عنوان یک مصنوع تاریخی، بلکه به عنوان یک نماد شاعرانه قدرتمند (گذرا بودن زندگی، ناپایداری تجربه، ناگزیر بودن تغییر و گذر بی‌امان زمان) تلقی شده‌اند. جیلی کویگلی با آثارش برای رسیدن به این نگرش و شیوه فعالیت تلاش کرده است.

عنوان «یویست جنوبی» / عکاس آدریان تایلر

توضیح عکس: از مجموعه «غبار به غبار» شامل آثار آدریان تایلر. این مجموعه شامل عکس‌هایی از خانه‌های متروک واقع در اسکاتلند است. عکاس صرفا مولفه‌های مهم عکاسی را مدنظر نداشته و به ثبت عکسی مستند یا خبری اکتفا نکرده تا جلوه هنرمندانه‌تری به بناهای قدیمی بدهد.

از مجموعه «یویست جنوبی ۲۰۰۴» / عکاس آدریان تایلر

توضیح عکس: آثار تایلر علاوه بر جلوه‌های هنرمندانه، نسبت به کاهش جمعیت بخش‌هایی از کشورش اسکاتلند هشدار می‌دهد.

عنوان «چزیره لوییس» / عکاس آدریان تیلر

توضیح عکس: آدرین تایلر در سال‌های ۲۰۰۴-۲۰۰۵، با استفاده از نقشه‌های «Ordnance Survey»، به طور روشمند از سراسر جزایر اسکاتلند طی سفرهایی که داشته، دیدن کرده و آرشیو گسترده‌ای از تصاویر پدید آورده است  که حال برخی از آثار نمایشگاه فعلی مربوط به آن سفرها هستند.

عنوان «جزیره بنبکولا، ۲۰۰۴» / عکاس آدریان تایلر

توضیح عکس: شومان در یکی از مقالاتش می‌نویسد: «جزئیات و ریزه‌های موجود در برخی تصاویر شکنندگی وجود را در مواجهه با عناصر «اقتصاد» و «گذر زمان» آشکار می‌سازد. اعتقاد برخی کارشناسان بر این است که آثار تایلر با توجه به مولفه‌ها و عناصر موجود؛ مقوله «اقتصاد» و «گذر زمان» را مورد توجه قرار داده است.

 اثری دیگر از جزیره «بنبکولا، ۲۰۰۴» / عکاس آدریان تایلر

توضیح عکس: بسیاری از کارهای تایلر به بررسی ماهیت گذرا زمان و موانعی می‌پردازد که ما را از واقعیت دور می‌کنند.

 نام اثر «کرکلندز»/ عکاس جیلی کویگلی

توضیح عکس: کویگلی خاطرنشان می‌کند: «افزودن رنگ‌های روشن، اشیاء و حرکت، فضای داخلی را در زمان حال قرار می‌دهد و مخاطبان معاصر را با آنها همراه می‌کند.

 عنوان «مارگارت-آنز» / عکاس جیلی کویگلی

توضیح عکس: جیلی می‌گوید: «هدف این است که بر حضور خود در زمان و مکانی که می‌خواهم، تأکید کنم و در ادامه رویکردی تازه و بازیگوشانه را در مورد موضوعی آشنا به کار ببرم. به این ترتیب است که خوانش‌های غم‌انگیز یک شیوه زندگی در حال ناپدید شدن را زیر و رو کنم»

عنوان «جزیره برنری، ۲۰۰۴» / عکاس آدریان تایلر

توضیح عکس: این عکس اثاثیه آسیب دیده، لباس، وسایل آشپزی، کاغذ دیواری‌های پاره و کنده شده، آثار هنری و انبوهی از کتاب‌ها را نشان می‌دهد تا به این ترتیب  از ساختمان‌هایی بگوید که روزگاری زندگی در آنها جریان داشته است. 

نام اثر «ماگونز» / عکاس جیلی کویگلی

توضیح عکس: مارتین پار می‌نویسد: «جیل کویگلی و آدریان تایلر یک زوج عالی برای به اشتراک گذاشتن فضای گالری بنیاد مارتین پار ساختند. این اولین‌بار است که آثار آن‌ها در کنار همراه با توضیح و دیالوگ نمایش داده می‌شود. اگرچه آن‌ها حالت‌های کار بسیار متفاوتی دارند، ما فکر می‌کنیم تضاد بین آن‌ها روشنگر است و فرصتی عالی برای برجسته کردن برخی از کارهای مجموعه بنیاد مارتین پار نیز محسوب می‌شود.

نام اثر «جزیره برنری ۲۰۰۴» / عکاس آدرین تایلر

توضیح عکس: عکس‌ها به زندگی و شیوه‌های زندگی که دیگر وجود ندارند و همچنین تغییرات اجتماعی-اقتصادی که در جوامع دور افتاده رخ داده است صحبت می‌کنند.