علی صلح‌جو:
ناشران حاضر نیستند برای ویرایش هزینه کنند
علی صلح‌جو اعتقاد دارد؛ بسیاری از غلط نویسی‌هایی که امروز شاهد آن هستیم از راه ترجمه‌های بد وارد زبان فارسی می‌شود.
علی صلح‌جو (ویراستار و مترجم) در گفتگو با خبرنگار ایلنا؛ در رابطه با تفاوت ویراستاری و نمونه‌خوانی گفت: ویراستار مسئول درست بودن نوشته از نظر محتوا و زبان است، اما نمونه‌خوان از این نظر هیچ مسئولیتی ندارد. وظیفۀ او گرفتن غلط‌های چاپی است. اگر در نوشته‌ای جدی بخوانیم "خورشید به دور زمین می‌گردد" یا "آنها آمد و علی را برد" باید ویراستار را مؤاخذه کرد نه نمونه‌خوان را. از طرف دیگر، اگر در همین نوشته بخوانیم "زمین به دوز حورشید می‌گردد" مسئول این دو غلط (دوز و حورشید) را باید نمونه‌خوان دانست نه ویراستار.
او در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان رواج ترجمه‌های شتابزده و درست استفاده نکردن از علائم سجاوندی را عامل غلط نویسی‌هایی که امروز در آثار منتشر شده شاهدش هستیم بدانیم؛ گفت: بله. بعضی از غلط‌های دستوری از راه ترجمه‌های بد وارد زبان فارسی می‌شود. علائم سجاوندی سبب غلط‌نویسی نیست. آن غلط‌نویسی مورد نظر شما ناشی از ضعف زبانی نویسنده است. منظورم زبان فارسی است نه زبان خارجی.
این ویراستار و مترجم با اشاره به اینکه تنها معدود ناشرانی هستند که از ویراستار استفاده می‌کنند؛ گفت: این موضوع به دلایل اقتصادی بازمی‌گردد که ناشر از استخدام کردن ویراستار سرباز می‌زند و برای کم کردن هزینه‌ها، این کار را به خود مولف واگذار می‌کند. چون وضع اقتصادی ناشران در مجموع خوب نیست، برخی از آنها حاضر نیستند در راه ویرایش هزینه کنند.
صلح‌جو با اشاره به اینکه برگزاری دوره‌های آموزش ویراستاری از جانب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند تأثیر زیادی بر درست‌نویسی داشته باشد؛ افزود: اما مشکل اقتصادی ناشر همچنان باقی خواهد ماند. ضمناٌ این را هم باید درنظر داشت که علت کم‌توجهی ناشر به ویرایش، کم‌توجهی خواننده به تمیزی و کم‌غلط بودن کتاب‌هاست.
او در پایان در رابطه با رسم‌الخط فرهنگستان گفت: رسم‌الخط فرهنگستان خوب است و رسم‌الخط بسیاری از انتشارات با اندکی تفاوت همین است. بیشتر انتقادات طنزآمیر علیه واژه‌سازی ساختگی است و زمینۀ واقعی و علمی ندارد.
