اعتماد به نفس لازم برای ترجمه‌ی آثار فارسی به دیگر زبانها را نداریم
مجموعه شعر «و این بود زندگی» با ترجمه‌ی پدرام لعل‌بخش در قالب کتابی دوزبانه منتشر می‌شود.
پدرام لعل‌بخش (مترجم و استادیار دانشگاه در رشته زبان و ادبیات انگلیسی) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، ضمن اعلام این خبر گفت: مجموعه شعر «و این بود زندگی» سروده‌های شاعر کرمانشاهی خانم مریم نوری است که قرار است با ترجمه‌ای انگلیسی به صورت دو زبانه توسط نشر فریماه منتشر شود.
این مجموعه حدودا 70 تا 80 شعر سپید و نیمایی را شامل می‌شود که تعداد نهایی شعرها قطعا بعد از دریافت جوز چاپ از سوی وزارت ارشاد مشخص می‌شود.
این مترجم در ادامه به دیگر فعالیت‌های فعلی خود اشاره و بیان کرد: علاوه بر این مجموعه شعر، دو کار هم در زمینه‌ی فیلم‌نامه‌نویسی و داستان‌نویسی در دست دارم که بیشتر بار آکادمیک و آموزشی دارند. ترجیحا اطلاعات بیشتر در مورد این آثار بعد از جلو رفتن نگارش و قطعیت نهایی یافتن اعلام می‌شود.
لعل‌بخش که مشغول برگرداندن مجموعه شعری از فارسی به انگلیسی است، درباره‌ی نبود ترجمههای آثار فارسی به دیگر زبانها تصریح کرد: دقیقا یکی از ضعف‌های حرفه‌ی ترجمه در ایران همین نبود کار روی برگردان آثار فارسی به دیگر زبانها است. ما در حال حاضر تنها مشغول واردات مفاهیم و داده‌های دیگر زبانها هستیم و برای ترجمه‌ی آثار فارسی به دیگر زبانها کم‌کاری می‌کنیم. باید تلاش کنیم که حتما اتفاق‌های جدی در زمینه‌ی ترجمههای این چنینی بیفتد.
او اضافه کرد: انسان‌های فرهیخته و ادیب که نوشته‌ها و دانش آن‌ها بتواند برای مردم دیگر کشورهای جهان قاقل استفاده، جذاب و خواندنی باشد کم نداریم. همینکه ترجمه‌ی آثار شاعران و نویسندگان کلاسیک و گذشته‌ی ما در دیگر کشورها به موفقیت‌های قابل قبولی دست یافته و می‌یابند یعنی فرهنگ و ادب فارسی این پتانسیل را دارد تا به انواع زبان‌های رایج در دنیا ترجمه شود. اما متاسفانه راه ترجمه در ایران تنها یکطرفه و از سایر زبانها به فارسی است و در زمینه‌ی ارسال ادب فارسی به دیگر کشورها چندان فعالیتی نداریم.
این مترجم سپس نقش مترجمان جوان در انتقال ادب و فارسی را بسیار مهم ارزیابی کرد و گفت: مترجمان جوان ما که عمدتا هم فعال و پرکار هستند باید به سمت ترجمه‌ی آثار فارسی به دیگر زبانها سوق داده شوند و برای بهبود این شرایط اقدام به ترجمه‌ی معکوس به دیگر زبانها کنند.
این مدرس ادبیات انگلیسی در پاسخ به این سوال که چنین ضعف و نقصی از کم‌دانشی مترجمان ما ناشی می‌شود و یا صرفا بی‌انگیزگی آن‌ها را نشان می‌هد، اظهار داشت: ما در مورد ترجمه‌ی آثار فارسی به دیگر زبانها با دو مشکل مواجه هستیم. اول اینکه اعتماد به نفس کافی برای ترجمه به دیگر زبانها را نداریم. البته نه اینکه دانش زبانی و ترجمه‌ی مترجمان در حد مطلوب نیست بلکه صرفا نبود اعتماد به نفس در مورد فرهنگ و ادب فارسی باعث چنین کم‌کاری شده و می‌شود. باید روی اعتماد به نفس مترجمان جوان کشورمان کار کنیم تا جرات ترجمه‌ی کارهای ادبی فارسی به زبان مقصد را پیدا کنند.
لعل‌بخش همچنین متذکر شد: مشکل دوم اینجاست که به صورت سیستماتیک در جامعه نگاه در خور شان ترجمه به مترجمان نمی‌شود. در حقیقت بسیاری از افراد جامعه ترجمه را در مقبل نگارش و نویسندگی، فعالیتی کم اهمیت و ارزش می‌دانند. نهادهایی مثل آموزش و پروش و وزارت علوم هستند که می‌توانند نگاه درست به ترجمه را برای جامعه روشن کنند. نیاز به یک بسیج همگانی داریم تا ترجمه و مترجم جایگاه واقعی خود را پیدا کند.
او درباره‌ی چرایی لزوم بهبود جایگاه ترجمه در کشور نیز یادآور شد: وقتی حرفه‌ی ترجمه به عنوان یک هنر و فن به رسمیت شناخته شود قطعا در کیفیت کار کترجمان هم بسیار موثر خواهد بود. مشکلاتی که در حال حاضر کیفیت ترجمه‌ها در حوزه‌های مختلف ادبی، غلمی و هنری را دچار کرده و ما حتی در زمینه‌ی کتب درسی و اموزشی کتاب‌هایی را می‌بینیم که ترجمه‌ی قابل فهم و خوبی ندارند ناشی از همین کم اهمیت پنداشتن کار ترجمه است. هرچه هست که به نگاه‌های جدید در حوزه‌ی ترجمه نیازمندیم.