مسئولان شجاعت اعلام مطالبات مردم را ندارند/ منتقدان به خدمت برای دشمن متهم می‌شوند
شب گذشته مناظره‌ای میان محمدمهدی عسگرپور و مسعود ده‌نمکی برگزار شد و این دو سینماگر هریک از منظری محدودیت‌های سینمای امروز ایران را برشمردند و دلایل عدم مطالبه‌گری سینمای امروز را شرح دادند.
محمدمهدی عسگرپور (کارگردان سینما) با اشاره به وضعیت سینما قبل و بعد از انقلاب گفت: سینما قبل از انقلاب شکل متفاوتی با سینمای بعد از انقلاب دارد. امروز ما شاهد بک تحول بزرگ بعد از انقلاب در سینما هستیم و به نوعی وضعیت سینما بازسازی می‌شود.
وی ادامه داد: بعد از انقلاب سینما حتی در دوره دفاع مقدس رشد کرد و از آن زمان تا امروز کاری که سینمای ایران انجام داد در خارج از کشور بسیار مهم بود.
عسگرپور که جمعه 7 اسفند در برنامه 180 درجه شبکه افق حضور پیدا کرده بود؛ در پاسخ به این سوال که آیا سینمای ایران توانسته رابطه خوبی با انقلاب داشته باشد؛ گفت: زمانی که انقلاب اسلامی به پیروزی رسید انقلاب در همه شئون آن اتفاق افتاده است. حال باید پرسید که انقلاب در رابطه با شهرسازی، اقتصاد چگونه بوده است و بعد بپرسیم که وضعیت سینما چگونه بوده است.
وی ادامه داد: اگر ما یک صد هزارم بودجه‌ای که برای خودروسازی در شرکت‌های لوس و پرتوقع خودروسازی داخل هزینه کردیم را هزینه نمی‌کردیم و یک هزارم آن را در سینما هزینه می‌کردیم؛ بسیار جلو‌تر از امروز بودیم.
مدیرعامل سابق خانه سینما افزود: نگاه استراتژیک به سینما در کشور وجود ندارد و بوجود نیز نیامده است درحالیکه در کشورهای دیگر که صاحب صنعت سینما هستند این نگاه استراتژیک کاملا وجود دارد اثرات آنرا نیز می‌بینیم.
عسگرپور افزود: اگر اندکی سرمایه گذاری در سینما همراه با یک نگاه استراتژیک افزایش پیدا کند قطعا خروجی آن نسبت به حوزه‌های دیگر بهتر و بیشتر می‌شود.
وی با اشاره به اینکه تمامی سیستم‌های مدیریتی در طول سال‌های گذشته به شکلی بوده است که ما به عنوان سینماگران همیشه ناراضی بوده‌ایم؛ گفت: این چه نوع سیستمی است که هر مدیر و فردی که وارد سینما و تلویزیون می‌شود بازهم همه ناراضی هستند. ما هیچ وقت راضی نمی‌شویم و زمانی می‌گوییم مدیر سینما خوب است که وی سمتش را ترک کرده باشد و مدیر بعدی آمده باشد.
وی با اشاره به اهمیت انجام مطالعات برای رسیدن به یک راهکار و مدل مدیریتی برای سینما گفت: یکی از مسائلی که باید مورد توجه قرار گیرد نهادسازی صحیح و تمرکزگرایی درست است و خصوصی سازی یکی از بخش‌های اصلی این مرحله است.
عسگرپور ادامه داد: دائم سوال می‌شود که چرا در سینما خصوصی سازی نداریم؟ مگر معادلات و بستر خصوصی سازی بوجود آمده است که ما توقع خصوصی سازی داریم؟ یکی از دلایل اصلی که مدیران از خصوصی سازی حمایت نمی‌کنند ترس از تبعات آن است.
کارگردان فیلم مهمان داریم با تاکید بر اینکه تفاوتی بین مطالبات انقلاب و مردم انقلابی از سینما وجود ندارد؛ گفت: اینکه بگوییم مطالبات انقلاب از سینما چه شد؟ گذاره غلطی است و انگار که انقلاب را در گوشه‌ای گذاشته‌ایم و او از ما مطالبه‌گری می‌کند.
عسگرپور ادامه داد: مطالبات انقلاب یعنی مطالبات مردم انقلابی و این دو موضوع از هم جدا نیست اما تعریف مطالبات مردم انقلابی از منظر هر فردی متفاوت است.
کارگردان قدمگاه با تاکید بر اینکه باید بر روی مطالبات مردم در سینما پژوهش کرد؛ گفت: سوالی که ایجاد می‌شود این است که آیا امروز اگر یک مرکز معتبر پژوهشی مطالبات مردم از سینما را استخراج کند و بگوید مردم از سینما چه می‌خواهند، شجاعت اعلام آن از سوی مسئولان وجود دارد؟
عسگرپور با تاکید بر اینکه سینما ریشه در رفتارهای جزئی دارد؛ گفت: پایه بررسی سینما و فیلم‌ها بررسی رفتارهای کلی یک جامعه است. مثلا ما امروز نظم در کار‌هایمان نداریم اما دارای جامعه‌ای شده‌ایم که برای جاهای دیگر شعار اهمیت نظم می‌دهد.
وی با انتقاد از ساختارهای مدیریتی در بخش فرهنگ گفت: اصولا ما در کشور از هر چیزی چندتا داریم و این مساله درباره وزارت ارشاد هم درست است.
عسگرپور بر بالابردن سعه صدر در سینما تاکید کرد و افزود: متاسفانه سینمای امروز به دلیل نوعی محافظه کاری اخته شده است و تحمل شنیدن بسیاری از موضوعات در سینما و حتی تلویزیون وجود ندارد و این موضوعات کارکرد خود را از دست داده‌اند البته در این میان برخی فیلم‌ها استثنا هستند.
مسعود ده نمکی نیز طی سخنانی گفت: وقتی یک پدیده جدیدی بوجود می‌آید باید سایر پدیده‌ها نیز براساس آن بازتعریف شوند و این مساله درباره سینما و انقلاب اسلامی نیز کاملا درست است. حال این سوال مطرح می‌شود که آیا آداب انقلاب اسلامی در سینما تعریف شده است؟
وی با انتقاد از وضعیت بودجه در سینمای ایران بعد از انقلاب گفت: در بخش‌هایی همچون سرمایه گذاری و حتی جنگ نرم هیچ وقت بودجه‌ها متناسب نبوده است و همیشه کل بودجه سینمای ایران به اندازه تولید یک فیلم ۳۰۰ است.
ده نمکی با اشاره به اینکه طرح مطالبات در سینما همیشه هزینه داشته است؛ گفت: به طور مثال، من برای ساختن فیلم فقر و فحشا هزینه‌های زیادی کردم و برای آن دادگاه رفتم. دلیل ان این بود که گفتن حرف‌های انقلابی هزینه دارد هرچند امروز بسیاری از مدیران حرف‌های فیلم فقر و فحشا را تایید می‌کنند.
کارگردان فیلم رسوایی ادامه داد: از سویی دیگر نگاهی در سینما بوجود آمد که افرادی را که فیلم انتقادی می‌سازند؛ متهم کرد که به دشمن خدمت می‌کنند.
ده نمکی افزود: امروز سینمای ایران در عیان‌ترین مساله که همان روایت دلایل پیروزی انقلاب اسلامی است، مانده است و متاسفانه برخی از شبکه‌های آن طرف آب توانسته‌اند با ساخت یک مستند افکار مردم را درباره پیش از انقلاب جهت بدهند.
وی با تاکید بر اینکه براساس تعریف حضرت امام از سینما، سینمای انقلابی یعنی سینمای مطالبه گر گفت: باید این سوال را از مسئولان پرسید که چرا سینمای ایران از دهه ۶۰ تا به امروز از یک سینمای مطالبه گر به یک سینمای خنثی تبدیل شده و حتی در بسیاری از موارد و مضمون‌ها تلویزیون از سینما جلو‌تر رفته است؟
ده نمکی با اشاره به اینکه سینماگران معتقدند که طرح بسیاری از مسائل برای آن‌ها هزینه دارد لذا از بیان آن منصرف می‌شوند؛ گفت: متاسفانه در حوزه مدیریتی و بخش‌های دیگر آنقدر سینما درگیر مسائل روزمره می‌شود که فرصت اندیشه پیدا نمی‌کند و این امر دلایل بسیاری دارد.
وی با اشاره به تاثیر سینما و تلویزیون بر زندگی افراد جامعه گفت: باید سوال کنیم که چرا عملکرد در حوزه‌های مختلف در دهه‌های گذشته ما را به جاهایی رسانده که امروز شاهد چندین میلیون معتاد هستیم و از هر ۴ ازدواج ۲ تای آن‌ها به طلاق کشیده می‌شود؟
کارگردان اخراجی‌ها ریشه بخشی از مشکلات را در فرهنگ سازی توسط تلویزیون و سینما دانست و افزود: وقتی شما در تلویزیون دائم یک دستگاه کباب‌پز گرانقیمت را برای بیننده‌ای تبلیغ می‌کنید که حتی شاید نان برای خوردن ندارد، آن بیننده برای بدست آوردن آن کباب‌پز هر کاری می‌کند.