قوانین نظارتی بر تئاتر تغییر می‌کند

رحمت امینی به خبرنگار ایلنا گفت: خوشبختانه من عضو کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی هستم و در تلاشم کاری کنیم تا قوانین شورای ارزشیابی و نظارت بر تئاتر به‌روز شوند.

امینی یکی از مشکلاتی که در حال حاضر شورای ارزشیابی و نظارت با آن دست به گریبان است را کم بودن تعداد کارشناسان در این حوزه خواند و گفت: با افزایش تعداد سالن‌های خصوصی نمایش، محدودیت‌های شورا در زمینه کارشناسان ارزشیابی و نیز محدودیت‌های قانونی بیشتر شده است.

او ماحصل ایده به‌روز شدن قوانین را در ورود کارشناسان زبده‌تر به شورای ارزشیابی و نظارت خواند و گفت: از همکاران دانشگاهی دعوت می‌کنم به تیم کارشناسان این شورا اضافه شوند؛ نه الزاماً برای نظارت بلکه برای بالا بردن کیفیت آثار به ما کمک کنند.

سرپرست شورای ارزشیابی و نظارت، ارزیابی‌های این شورا را در سه جهت «خوب و ارزشمند بودن نمایش‌ها- استاندارد بودن سالن‌های نمایشی و سازوکار برخورد مناسب با مخاطبان عنوان کرد.

سالن‌های خصوصی رتبه‌بندی می‌شوند

رحمت امینی با تاکید بر اینکه این سه آیتم باید باهمدیگر باشند، گفت: یکی از ایده‌هایی که امیدوارم به‌زودی تصویب شود این است که بتوانیم در پایان سال بر مبنای این ارزش‌گذاری‌ها سالن‌های خوب را به مخاطبان معرفی کنیم.

او با اشاره به رتبه‌بندی سالن‌های نمایشی براساس این طرح، گفت: با این شیوه می‌توان به سالن‌ها امتیازات خاصی داد؛ مثلاً اگر قرار است وام بی‌بهره یا کم‌بهره‌ای داده شود یا دولت اگر تصمیم بگیرد تسهیلاتی به گروه‌های تئاتری بدهد تا سالن بسازند، این‌ها در اولویت قرار می‌گیرند.

امینی خاطرنشان کرد: در مقابل این اقدامات حمایتی، توقعات ما هم بیشتر می‌شود. در واقع متوقع هستیم که دیگر هرکاری با هر کیفیتی در آن سالن آنجا اجرا نرود. ما می‌گوییم حمایت می‌کنیم و در عوض تو تلاش کن کار قدرتمندی آورده و سه ماه هم اجرا بدهی.

اولویت با ارزشیابی است و بعد نظارت

رحمت امینی که پیش از این نیز در سال 90 یک دوره کوتاه چند ماهه را در ریاست شورای ارزشیابی و نظارت بر تئاتر به عهده داشته، گفت: در آن دوره، اولین کارم اقدام به ظاهر ساده اما مهمی بود؛ مهر این نهاد به‌عنوان «شورای نظارت و ارزشیابی» بود اما قانون را که نگاه کردم؛ دیدم ارزشیابی قبل از نظارت است و مهری را که دو دهه کار می‌کرد را عوض کردم. چون اولویت اینجا با ارزشیابی است و بعد نظارت.

سرپرست شورای ارزشیابی و نظارت بر نمایش، در توضیح این اقدام خود، گفت: اگر یک کار تئاتری هنرمندانه بوده و ارزش‌های هنری‌اش بالا باشد، نظارتش کم‌تر است و من با همین ایده آن موقع سمت دوستان و همکاران دانشگاهی رفتم.

امینی ادامه داد: همان سال در خواندن متن‌ها و نحوه برخورد گروه‌های ارزشیابی و نظارت با کارها شیوه تعاملی‌تری در پیش گرفتیم و اتفاقات خوبی افتاد؛ مثلاً کارهایی به بن‌بست عجیبی خورده بود که ما با تعاملاتی که جامعه دانشگاهی با شورا برقرار کردیم، مسائل‌شان را حل کردیم.

او با بیان اینکه حالا که دوباره آمده‌ام شرایط نسبت به آن موقع کمی عوض شده است، گفت: سالن‌ها چندبرابر شده‌اند و سالن‌های خصوصی هم که تقریباً نبودند؛ البته این خوب است و آن را به فال نیک می‌گیرم اما تبعات و عوارضی دارد ازجمله غیرقابل استاندارد بودن مکان‌های نمایشی.

شورای ارزشیابی و نظارت کنار تئاتر است نه مقابلش

سرپرست شورای ارزشیابی و نظارت با اشاره به تاکید مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی مبنی بر صیانت این شورا از تئاترها به‌جای دخالت در کارشان، گفت: این نکته مهمی است و تلاشم برای تحقق همین موضوع است؛ خوشبختانه تئاتری‌ها من را می‌شناسند چون در طول این سال‌ها مدیریت و دانشگاه و کار هنری سعی کرده‌ام یک وجه دوستانه با اهالی نمایش برقرار کنم.

رحمت امینی تاکید کرد: امروز، بیشتر از هر زمان دیگری باید حس شود که شورای ارزشیابی و نظارت کنار تئاتر است نه مقابلش و اگر این حس هنوز وجود دارد باید از بین برود.  

او برطرف شدن این حس تقابل را بسته به نوع برخوردها و رفتارهای شورای ارزشیابی و نظارت با تئاتر دانست و گفت: نوع پاسخ‌ها و واکنش‌های اهالی تئاتر هم مهم است؛ من هنرمندم و کارم خلق کردن است، کارم را نشان دوستان شورا می‌دهم و آنها احتمالاً نکته‌ای را گوشزد می‌کنند که من ندیده بودم.

شورای ارزشیابی و نظارت چشم سوم تئاتر است

سرپرست شورای ارزشیابی و نظارت این شورا را چشم سوم نمایش خواند و گفت: کارگردان معمولاً باید چشم سومی داشته باشد؛ یعنی کسی که مخلوط کار نیست و در درون کار استحاله نشده و از بیرون یک چیزهایی را می‌بیند که اعضای گروه نمی‌بیند.

رحمت امینی این ارزیابی و نظارت را به معنای دخالت در کار کارگردان ندانست و گفت: یکی از ایراداتی که گاهی به این شورا وارد می‌شد این بود که مثلاً یک کارشناس تصور می‌کند کارگردان کار است و می‌گوید میزانس‌ات را این‌گونه تغییر بده؛ اگر هم چنین اتفاقی بیفتد باید بعد از اتمام کار قانونی و به عنوان یک دوست و همکار مطرح شود.

او با بیان اینکه بهترین لحظات ما در شورا وقتی است که به هنرمندی مجوز می‌دهیم، گفت: اگر کاری واقعاً نشانه‌هایی دارد و تصاویری را القا می‌کند که از دید کارگردان هم دور مانده است، آنجا کارشناس باید بگوید «این را به این دلیل بهتر است انجام ندهی.» این واژه‌ها باید همین‌گونه توصیه‌ای بیان شوند نه دستوری.

امینی تصریح کرد: اگر خود شورای ارزشیابی و نظارت و هنرمندان با همدیگر تعامل داشته باشند، دیگر لزومی به دخالت نیروهای خارج از مرکز هنرهای نمایشی نخواهد بود.

سرپرست شورای ارزشیابی و نظارت با ارزیابی دوره مدیریت خود در این شورا، گفت: من کار سختی در پیش دارم؛ چون وقتی امینی‌ای می‌آید مسئول می‌شود که خودش تئاتری است، انتظارها بالاتر می‌رود. چه بسا آن آدم کمتر شناخته شده مشکلاتش کمتر است. اما از من انتظار بیشتر است؛ هم از سوی هنرمندان و هم مسئولان، که می‌گویند حالا که امینی به ارزشیابی و نظارت رفته پس کیفیت کارها باید بالاتر برود، احترام به مخاطبان بیشتر شود و امور نظم بیشتری بگیرد.