جلسه شورای هنری و داوران جشنواره هنرهای تجسمی بدون عذرخواهی پایان یافت؛
نگرانیم آقای گوکچه‌باء شکایت کند و خبر در سراسر جهان منتشر شود+عکس
جلسه بررسی اثر کاظم خراسانی با حضور اعضای شورای هنری و داوران نهمین جشنواره هنرهای تجسمی شب گذشته در دفتر توسعه هنرهای تجسمی برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در ادامه حواشی ایجاد شده درباره اثر کاظم خراسانی، شب گذشته (15 اسفند) جلسه‌ای با حضور کاظم خراسانی؛ اعضای شورای هنری و شورای داوری نهمین جشنواره هنرهای تجسمی برگزار شد و خراسانی توضیحات خود را درباره اثرش ارائه کرد.
کاظم خراسانی در ابتدای جلسه بدون اینکه ستاد برگزاری جشنواره از او خواسته باشد؛ جوایزش را تا مشخص شدن نتیجه شورا به ستاد جشنواره تحویل داد.
در این جلسه بهروز دارش، جمشید حقیقت‌شناس، مهنوش مشیری، مجتبی آقایی، علی شیرازی، کامبیز درمبخش، عبدالرحیم سیاهکارزاده، نظام‌الدین امامی‌فر، مهدی وجدانی، ساناز ساسانی‌نیا، اصغر کفشچیان مقدم و رضا یساولی حضور داشتند.
در ابتدای این جلسه مجبتی آقایی با بیان توضیحاتی درباره نهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر اظهار کرد: بعد از اتمام جشنواره بحث‌هایی درباره اثر آقای خراسانی مطرح شد. البته جای تعجب است که تا مراسم اختتامیه با وجود اینکه این نمایشگاه حدود یک ماه ادامه داشت؛ خیلی این مسایل طرح مطرح نشد.
او ادامه داد: یکی از ضعف‌های کشور ما در بخش هنر این است که آنقدر که به وجه نمایشی اثر توجه می‌شود در بخش‌های نظری و نقد و بررسی اصلا توجهی نداریم و ضعیف عمل می‌کنیم.
دبیر نهمین جشنواره هنرهای تجسمی افزود: امیدوارم منتقدین و انجمن‌های تخصصی هنر نقد به معنای واقعی داشته باشند تا دست‌اندرکاران و مسئولان بتوانند از لابه‌لای این نقدها کاستی‌ها را برطرف کنند چراکه این اطمینان را من دارم که حتی آن کسی که ادبیات نامتوازن و نا شایستی را اتخاذ می‌کند در پس زمینه ذهنش دلسوز است اما خوب ادبیات و قالب بیان مناسب را اتخاذ نکرده است.
آقایی با بیان اینکه گاهی اوقات احساس می‌شود در این نقد و نظرها بدیهیات هم دیده نمی‌شوند، گفت: شائبه‌ای درباره خانم ریحانه مقدم مطرح شد اما کسی به این موضوع توجه نکرد که ما در بیانیه اعلام کردیم آقای مقدم از اعضای داوران نبوده‌اند در حقیقت ما از ابتدا پذیرفتیم که آقای مقدم جزو داوران نباشند.
تاکید جشنواره نهم بر استیتمنت یا شرح اثر بود
او ادامه داد: با توجه به اینکه جریان جشنواره تجسمی به سمت گرایش‌های بینا رشته‌ای پیش رفته بود سبک‌ها و کارها در این حوزه به یکدیگر تنه می‌زنند و معلوم نیست که چه کاری اصیل است و چه کاری برگرفته و چه کاری وام دهنده و چه کاری وام‌گیرنده است. از طرفی یکی از مسائلی که در جشنواره سال گذشته داشتیم و شورای هنری امسال روی آن تاکید داشت ارائه آثار مبتنی بر استیتمنت و شرح اثر است. گاهی اوقات شرح اثر کمک می‌کند به رمزگشایی اثر و گاهی اوقات کمک می‌کند به اینکه مخاطب را به درک درستی از اثر راهنمایی کند.
دبیر نهمین جشنواره خاطرنشان کرد: معتقدم در جشنواره امسال از ایده تا تبدیل به اثر و رفت و برگشت آن یک تعامل بین هنرمند و شورای هنری است و در ادامه همین روند می‌طلبید که اگر مشکلی پیش آمده در یک فضای گفت و شنود و تعاملی مطرح شود تا حرمتی از حوزه فرهنگ و هنر کشور، جامعه هنرمندان و جشنواره و هنرمندی که سوال‌هایی درباره او مطرح می‌شود؛ شکسته نشود و حرمت حفظ شود و در یک فضای متین و منطقی که لازمه حوزه فرهنگ و هنر است مشکل‌گشایی شود تا با یک عقل و خردجمعی بتوانیم ضعف‌ها را برطرف کنیم.
آقایی با تاکید براینکه از روز اختتامیه تا امروز 23 مورد را از بین نقدهای تند و گزنده یادداشت کرده است؛ گفت: براساس این 23 مورد اصلاحاتی در بدنه فراخوان، اجرایی و ... در جشنواره دهم باید صورت بگیرد و اگر من نبودم به آقای سیاهکارزاده آن را تحویل می‌دهم تا در دبیرخانه دائمی جشنواره ثبت شود تا در دوره دهم که مقطع بسیار مهمی قطعا خواهد بود؛ استفاده شود. قطعا این بحث‌ها کمک زیادی به بهتر برگزار شدن جشنواره تجسمی فجر به عنوان میان‌رشته‌ای‌ترین جشنواره می‌کند.
او با بیان اینکه ما به دوسالانه‌ها و هنر کلاسیک احترام می‌گذاریم، گفت: امیدواریم که جشنواره تجسمی فجر فصل‌الخطابی باشد برای تمامی این‌ها چراکه برگزاری آن منظم است و بدون وقفه برگزار شده است ان‌شاء الله بتواند یک هم‌افزایی جدی در حوزه هنرهای تجسمی موجب شود. قطعا تصمیم شورا مورد احترام ستاد برگزاری و جامعه هنری کشور قابل احترام خواهد بود.
در ادامه حقیقت‌شناس با بیان اینکه یکسری سوالات در حوزه اثر آقای خراسانی مطرح و قرار بود برای جشنواره نمونه اثر و توضیحات آقای خراسانی نیز قبل از داوری بیاید که متاسفانه نیامد؛ گفت: ما آقای خراسانی را پذیرفتیم چراکه ایده خوبی بود. اما امروز یکسری سوالات ایجاد شده از جمله اینکه شما قبلا اثر را دیده بودید؟ کی این اثر را دیدید؟ در پیش طرح شما آیا از تصویر هنرمند استفاده کردید؟ مکانیزم تغییر روند اثر اززمانی که الهام گرفتید تا زمان پیشرفت اثر را توضیح دهید؟
خراسانی در پاسخ به سوالات حقیقت‌شناس گفت: سعی کردم در هیچ فضای مجازی صحبت نکنم. 22 سال است کارمند دولت هستم و 17 سال سابقه تدریس در دانشگاه‌ها را دارم و رشته اصلی‌ام لیسانس و فوق‌لیسانس گرافیک و دکترای پژوهش هنر دارم.
او با اشاره به پیشینه و سابقه خانوادگی‌اش در فرش گفت: دغدغه اصلی من براساس خوانش متن فرش بود و از همان ابتدا گفتم دو کار فرش با همسرم ارائه دادیم یک کار برمبنای ساختار این هنرمند بود و از آنجا که گرافیست هستم فاصله‌ای را در کار ایجاد کردم و تصویر چهارپایان را به این اثر اضافه کردم و ایده و کانسپت کار بر مبنای آن بود در صورتی که در کار بعدی ریشه‌های فرش در حقیقت موهای زنی بود که در واقع زندگی این فرش زندگی یک زن بود که موهای آن بافته شده بود و ما فرش دستبافی را درمنزل‌مان آویزان کردیم و از آن عکاسی کردیم.
این هنرمند ادامه داد: ساختار اصلی کار ما در لایه اول کوچ یا گذار بود یعنی کوچ چهارپایان که در حقیقت آن چهارپایان که در اثر دیده می‌شود به اضافه گلیم مربوط به منطقه سیستان و بلوچ است که بافت‌های بلوچی به سمت پاکستان رنگ‌های تیره استفاده می‌کنند و بافت‌های سیستان به سمت ترکمن رنگ‌های روشن را استفاده می‌کنند و این گلیم‌ها ترکی بافت و فارسی بافت هستند که متاسفانه گلیم‌ها و فرش‌ها در آن منطقه در حال انقراضند و از طرف دیگر ما چهارپایانی داریم که نماد باران‌خواهی هستند و برای تغییر فصل از زمستان به بهار از نقش چهارپایانی که به شکل مثلثی هستند استفاده می‌شود که در این کتاب که برگرفته از پایان نامه همسرم است نیز می‌توانید تصویر را ببینید.
خراسانی اظهار کرد: موضوعیت اثر بر مبنای چهارپایان بود و تاکید ما هم بر همین بود و با تحقیقاتی که انجام دادم بیشترین گلیم‌هایی که نقش چهارپا را نشان می‌داد گلیم‌های آن منطقه بودند چراکه چهارپایان از دل خود همین گلیم بیرون می‌آیند و گرنه ما می‌توانستیم در این اثر یک فرشی بگذاریم که و چند چهارپا اما در و تخته در این اثر به هم خورده بودند و با توجه به اینکه من قبلا هم این اثر را دیده بودم تصمیم گرفتم در ساختار آن فرش را بگذارم و چهارپا را نیز قرار دهم. این کار به لحاظ فیزیکی فرم و تصویرش با کار هنرمند ترک متفاوت است و مربوط به پایان‌نامه همسرم در سال 90 است و من در این اثر چهارپایان را در خط افق نگه داشتم تا خروج و حرکت را بیشتر نشان دهم و در موقع نصب هم تمایل داشتم تا حرکت این‌ها را بیشتر نشان دهم.
این هنرمند خاطرنشان کرد: وقتی مخاطب در نگاه اول اثر را می‌بیند چشمش به سمت چهارپایان می‌رود در صورتی که فرش یک ساختار منسجم و بدون حرکت است و همچنین هنرمند فرش برای هنرمند ترک اهمیتی ندارد و خوانش فرش برایش مهم نیست. این موضوع باعث شد تا دیگر کارهای این هنرمند را ببینم و متوجه شوم تنها چیزی که برایش اهمیت دارد برش‌های منظم است و فرش و مبانی نظری فرش برایش اهمیتی ندارد درحالی‌که ایده و کانسپت کار من بر مبنای فرش بود.
فکر نمی‌کردم اثرم رای بیاورد
خراسانی با تاکید براینکه از ابتدا چندین بار درباره این اثر به آقای محمدپور و آقای کفشچیان توضیحاتی را پیامک کرده بوده، گفت: در هنگام ثبت‌نام کادری را دیدم که درباره استیتمنت بود و من به سرعت در آن چند جمله استیتمنت را درباره کوچ نوشتم و سپس آن را کامل کردم وگفتم که در لایه اول کوچ برایم مهم بود اما در لایه دوم عبور از سنت به مدرنیته بود و این استمتینت را کامل کردم تا اگر قرار است در کتابی چاپ شود کامل باشد و حتی یک درصد فکر نمی‌کردم این اثر رای بیاورد و جایزه برایم مهم نبود.
او با ارائه ماکتی از پایان‌نامه همسرش توضیح داد: به لحاظ فرمی تصویر چهارپایان را می‌توانید در پایان‌نامه همسرم ببینید این فرم در ذهن من بوده و در سال 90 آن را کار کردم. در این کار نیز تاکیدم هم به لحاظ فرمی و هم به لحاظ مفهومی بر چهارپایان بوده و قرار بوده در بالای فرش آیینه‌ای قرار دهیم که آقای کفشچیان گفتند نیازی نیست تا علاوه بر مواردی که گفته شد خودبینی انسانی را نیز در آن نشان دهم که باز فکر کردم ممکن است فضای بیرونی اثر را تحت تاثیر قرار دهد و چهارپایان زیاد دیده نشوند.
او افزود: یکسری افراد برای مصاحبه از سوی ستاد جشنواره دعوت شدند که ای کاش مرا هم دعوت می‌کردید البته من در تاریخ 12 دسامبر به آقای کفشچیان مقدم پیام دادم و توضیح داده بودم که این فرم آماده است اما من ایده‌ام را بر آن پیاده می‌کنم و این ایده برای خودم است که به کار اضافه کردم و البته آقای کفشچیان گفتند ندیدند کار را و من مجددا برای‌شان ارسال کردم. می‌دانید. این فرش را خودم طراحی کردم و وجود خارجی ندارد و حتی پرسیدم اگر زمان است ما این فرش را ببافیم.
حقیقت‌شناس با بیان اینکه من در این روزها از شما دفاع کردم از خراسانی خواست تا درباره اثرش توضیح دهد و از او پرسید چقدر زمان از فاصله دیدن اثر هنرمند ترک تا آماده کردن اثر شما گذشته است؟
خراسانی گفت: زمانی که این اثر را دیدم قصد این را نداشتم که از آن استفاده کنم. بیش از یک ماه قبل از تولید این اثر کار هنرمند ترک را دیده بودم.
حقیقت‌شناس با بیان اینکه عجله آقای خراسانی برای آماده‌سازی اثر به کار آسیب‌زده گفت: یکی از مشکلات ما در جشنواره این بود که هنرمندان یکی دو روز مانده بود به پایان فراخوان می‌خواهند کارشان را برساند.
خراسانی تاکید کرد: در فراخوانی که روی سایت جشنواره قرار داده بودید گزینه‌ای برای اینکه مشخص شود اثر گرته‌برداری یا کپی شده وجود نداشت.
حقیقت‌شناس در پاسخ گفت: شباهت این دو اثر به قدری زیاد است و این شباهت مشکل‌ساز شده درحالی‌که کانسپت و موضوع شما چیز دیگری است و برای همین کانسپت بود که در هیات داوران رای آوردید اما ظاهرا زمان کافی برای پرزنت کردن اثر وجود نداشته.
او خطاب به خراسانی ادامه داد: اگر شما با همین روش به هنرجویان درس می‌دهید که بسیار فاجعه‌آمیز است چراکه ما قبل از اینکه چیزی را منتقل کنیم باید یک پروسه شخصی‌کردن اثر را نیز بگذرانیم اما شما به عنوان یک استاد تمام این مراحل را نادیده گرفتید حال اگر استاد نبودید و یک دانشجو بودید از شما پذیرفته می‌شد. لطفا دقیق بگویید به چه میزان از اثر هنرمند ترک استفاده کردید.
خراسانی نیز پاسخ داد: باتوجه به ایده‌ای که داشتم وقتی اثر را دیدم احساس کردم در و تخته بهم می‌آیند و از فضایی که می‌خواستم برای این ایده استفاده کنم احساس کردم ساختار فرم این اثر برای این ایده مناسب است چراکه از کادر خارج شدن آن مفهوم کوچ را نشان می‌دهد.
آقایی در ادامه این مبحث افزود: نکته‌ای که بسیار آسیب وارد کرده این است که این اثر تشابه بسیار زیادی در حالت چیدمان و زوایا دارد. از طرفی ما آثار گرته‌برداری شده در این جشنواره زیاد داشتیم اما در دیگر آثار این حساسیت ایجاد نشد چراکه آن‌ها به اثرشان را به اصل کار ارجاع داده بودند و از همین‌رو جامعه هنری حساسیتی روی آن نداشت اما یکی از مشکلات بزرگ شما این بود که ارجاعی داده نشده بود طبیعتا هیچکدام از داوران نمی‌توانند ادعا کنند که آثار هنری را در سراسر دنیا رصد کرده‌اند و امکان این تطابق را داریم.
او ادامه داد: به دلیل گسترش فضای مجازی در جشنواره‌ها این گونه است که قبل از اکران آثار را روی سایت می‌گذارند و فراخوانی داده می‌شود تا اگر مشابه آثار وجود دارد ارائه شود در برخی از رشته‌ها چندین سال است که این اتفاق می‌افتد. تطابق عین به عین اثری که شما از آن وام گرفتید برای ما شبه ایجاد کرده.
درمبخش با بیان اینکه ما توضیحات شما را درباره اثر می‌دانیم؛ گفت: وقتی این اثر به نمایش درمی‌آید مخاطب هیچکدام از این توضیحاتی را که شما گفتید نمی‌داند و تنها چیزی که می‌بیند شباهت این اثر با اثر هنرمند ترک است اگر شما از یک اثر یک هنرمند معروف وام گرفته بودید مانند وام‌گیری از اثر مونالیزا مشخص بود که کار شما عمدی است اما الان این شبه برای مخاطب ایجاد شده که شما از اثر یک هنرمند نه چندان مطرح ترک کپی کردید اما به هر حال همانطور که عرض کردم ما شما را مقصر بدانیم چراکه خیلی از این اتفاقات در بسیاری از نمایشگاه‌ها می‌افتد.
او ادامه داد: طبق گفته‌های شما این کار با تعمد صورت گرفته اما مخاطب نمی‌تواند دلیل این تعمد شما را متوجه شود چراکه اگر هنرمند ترکی معروف بود می‌شود این را گفت که شما با کار آن هنرمند بازی کردید.
نگران شکایت گوکچه باء هستیم
یساولی در ادامه گفت: آقای خراسانی گفتند در فرم ثبت‌نام جشنواره گزینه‌ای برای اقتباس یا گرته‌برداری از اثر وجود نداشته آیا شما فکر نمی‌کنید جشنواره‌ای که به صورت بین‌المللی برگزار می‌شود ممکن است افراد دیگری خارج از این کشور آن را رصد کنند و این توجیه منطقی نیست کمااینکه اگر به طورمثال جلوی پارکینگ منزل من تابلوی پارک ممنوع ثبت نشده باشد آیا شما بازهم پارک می‌کنید مبرهن و واضح است که جلوی در یک پارکینگ نباید پارک شود، الان هم همینطور است و توجیه شما قابل قبول نیست و به نظرم بی‌احترامی به کسانی که در این شورا حضور داشتند.
او ادامه داد: بیشترین نگرانی ما از این است که آقای گوکچه‌باء شکایت کند و این در سراسر جهان منتشر شود که در نمایشگاه بین‌المللی در ایران اثری از یک هنرمند دیگر کپی شده و شکایتی مطرح شده اما رسیدگی به آن نمی‌شود چراکه اصلا در ایران قانونی برای این موضوع وجود ندارد ما نگران تبعات آن هستیم و مطمئن باشید در خارج از کشور به این مسائل دقیق رسیدگی می‌شود.
مشیری با بیان اینکه به همان اندازه که آقای خراسانی مورد اتهام قرار گرفته در جوامع هنری داخل ما هم با یک سابقه طولانی در مظان اتهام هستیم، ادامه داد: فرش به طور کلی از حاشیه و متن تشکیل شده ما فقط درگبه‌ها یک کف‌پوشی داریم که حاشیه ندارد. ما به این مقوله از این زاویه نگاه کنیم که شما یک حاشیه دارید و یک متن از متن برخی از اتفاقات داخل آن به بیرون می‌افتد البته این کار خیلی عجیبی نیست. استفاده از فرش هندسی در اثر شما تفاوت آشکاری است که با اثر هنرمند ترک دارد چراکه فرش آن هندسی نیست. موتیفای هنرمند ترک شهری است.
او ادامه داد: در حقیقت فرشی که هنرمند ترک در اثرش استفاده کرده تخته قاپو شده است و نشسته اما فرش شما فرشی است که کوچ را بیان می‌کند بی‌شک حاشیه می‌شکند و موجوداتی از آن بیرون می‌آیند. سوال من از آقای خراسانی این است که اگر به یکی از شاگردان‌تان موضوعی درباره فرش و کوچ را می‌دادید و آن شاگرد عینا کار شما را انجام می‌داد و اجرا می‌کرد شما با او چه می‌کردید همچنین اگر شاگرد بجای چهارپا درخت را از تصویر خارج می‌کرد شما به او چه می‌گفتید اجازه می‌دادید تا رمه را بکوچاند یا درختان را؟
مشیری ادامه داد: شما می‌توانید بگویید دیالوگی را انجام دادید بین ایران و ترکیه اما بعد سوال من این است که چرا با او مطرح نکردید.
خراسانی در پاسخ گفت: یکی از روش‌هایی که ما به دانشجویان یاد می‌دهیم روش ایده‌یابی است و تعمیمپذیری است و به اندازه افراد یک کلاس می‌تواند تعمیمپذیری از یک تصویر وجود داشته باشد و این از روش‌های خلاقیت است. قابلیت تعمیمپذیری خلاقیت را افزایش می‌دهد. نمی‌توانیم بگوییم یک چیزی به طور مطلق وجود نداشته و من آن را ابداع کردم هر چیزی به قبل از خود می‌رسد.
او ادامه داد: هر کسی می‌خواهد در نقاشی خط از زیر و رو کردن حروف استفاده کند استاد احصایی اجازه نمی‌دهد و می‌گوید این روش اوست در حالیکه این موضوع به دوره صفویه باز می‌گردد و این مربوط به موضوع بینامتنیت است و کدهایی مخصوص به خود را دارد. اگر کسی اثری را با همان کانسپت قبلی ارائه دهد نمی‌توان گفت تعمیم صورت گرفته اما وقتی کانسپت تغییر می‌کند تعمیم صورت گرفته و من دقیقا همان اثر را ارائه نکردم و این کار یک چیدمان است و در چیدمان تمام رسانه‌ها فضایی را ایجاد می‌کنند تا به یک مفهوم برسید و مفهوم برای من بسیار مهم بود که فرم و فضا برایم اهمیت نداشت.
خراسانی درباره آثاری که در گذشته ارائه داده بود؛ گفت: تاکنون بیش المان‌های شهری بسیاری ساخته‌ام در کیش نیز سه اثر ثابت دارم و آثار حجمی بسیاری در شهر مشهد دارم.
امامی‌فر در ادامه این بحث گفت: چرا درباره یک نفر اینقدر هیاهو شده و حواشی ایجاد شده که این مشکلات در حول و هوش این حواشی صورت گرفته است و سوال واضح من این است که آیا شما مشکلی با آقای جهرمی دارید؟ درصد میزان تاثیرپذیری شما از هنرمند ترک چقدر بوده است؟
خراسانی در پاسخ گفت: این ماجرا از گروه هنر مشهد شروع شد و من پاسخ آن را دادم و این 24 ساعت قبل از این بود که آقای پرورش بخواهد آن را در فضای مجازی مطرح کند. اولین کسی که به هنرمند ترک پیام داده است خود را رییس انجمن علمی نقاشی دانشگاه فردوسی مشهد معرفی کرده است. من به مدت نه سال مدیر گروه هنر دانشگاه فردوسی بودم و در این زمان یکسری از اساتید از طریق حراست حذف می‌شدند که همیشه من را مقصر اخراج خود می‌دانستند. در حقیقت یک سری خصومت‌های شخصی وجود داشت که همچنان ادامه دارد.آ نها این مدارک را در اختیار آقای جهرمی قراردادند
او درباره تاثیر‌پذیری‌اش از اثر هنرمند ترک گفت: به نظرم تاثیر‌پذیری‌ام از این اثر 50 درصد به 50 درصد است باتوجه به تاکیدی که روی کانسپت کار دارم.
او ادامه داد: من کارشناس دادگستری هستم و در موارد مشابه نظر می‌دهم اما می‌توانم درباره این اثر با توجه به استیتمنت بگویم که از نظر فرم 50 درصد شبیه اثر هنرمند ترک است.
هنر مملکت و هنر دنیا از این اتفاق استفاده می‌کند!
در ادامه بهروز دارش با تبریک به آقای خراسانی گفت: من به شما تبریک می‌گویم چراکه شما و هنرمند ترک ما را به جای دیگری بردید. هنرمند ترک یک کاری را انجام داد و شما روی آن کار کردید و با این کار به هنرمند ترک گفتید که اگر این کار را انجام می‌داد اثرش کامل‌تر می‌شد.
او ادامه داد: کاری که شما کردید از نظر من بسیار عالی بود تکامل در این صورت است که انجام می‌شود و تکامل از روی هوا سبز نمی‌شود. اول یک نفر باید کاری را انجام دهد و من روی آن کار کنم البته درباره اینکه این اثر باید در بخش مسابقه شرکت می‌کرد یا نه نظری ندارم. اما من کار شما را تایید می‌کنم. شما کاری را کردید که هیچکس انجام نداده و به هنرمند ترک گفتید که تو اثری را ارائه دادی که من آن را کامل کردم قطعا بعد از شما یک نفر دیگر هم این کار را خواهد کرد و هنر مملکت و هنر دنیا از این موضوع استفاده می‌کند دنیا پر از این کارهاست.
این هنرمند افزود: شما با کاروانی که در این اثر قراردادید حرکت را ایجاد کردید در حالیکه اثر هنرمند ترک حرکتی نداشت و این به نظر من دگرگون کننده است. ما مسئولیت اجتماعی داریم و به نظر من باید به مسئولیت اجتماعی‌مان توجه کنیم. شاید در این کار اشکالاتی وجود داشته باشد اما این اخلاق جامعه است و یک عده وقتی کاری را می‌بینند می‌گویند تقلید است و با این کار هنرمند را بیچاره کرده‌اند. مردم باید تقلید کنند و کار کنند و جلو بروند ما نمی‌توانیم جلوی آن را بگیریم.
دارش خاطرنشان کرد: آقای خراسانی این کار را کامل کرد و ما هم در هیات انتخاب آن را انتخاب کردیم اما نظر داوری به ما ربطی ندارد اما بازهم می‌گویم از نظر من برای این کار مشکلی نیست.
در ادامه جلسه حقیقت‌شناس از خراسانی درخواست کرد تا عکس نمونه آثار چیدمانی را که در گذشته داشته‌اند را برای حاضران نمایش دهند و یساولی نسبت به این درخواست واکنش نشان دادند.
خراسانی نیز در ادامه گفت: سال‌هاست در رابطه با هنر بینارشته‌ای فعالیت می‌کنم. این جشنواره هم بر این عقیده بود که هنرمند خود را معطوف به یک رشته نکند. من در دوازده دسامبر به آقای کفشچیان مقدم پیامکی را ارسال کردم و در آن پیام اشاره کردم که یک طرحی دارم که ساختار آن آماده است و اما ایده‌اش برای خودم است. و صادقانه گفتم من دقیقا عین اثر را آوردم.
در ادامه اصغر کفشچیان مقدم بیان کرد: از مهمترین مسائلی که متاسفانه رعایت نشده و امروز ما را با این مشکل مواجه کرده این است که ما قبل از جشنواره با هنرمند گفتگو و تعاملی نداشتیم. اتفاقی که برای بسیاری از هنرمندان در جشنواره انجام دادیم و با تعامل و گفتگو مشکلات اثر را برطرف کردیم.
یساولی در ادامه گفت: من گوکچه‌باء را ندیدم اما من هم به این اعتقاد دارم که آقای گوکچه‌باء کاری را انجام می‌دهد و آقای خراسانی آن را کامل می‌کند و قطعا دوسال دیگر هنرمند دیگری این اثر را کامل‌تر می‌کند اما ما نمی‌توانیم درباره اثر گوکچه‌باء‌نظر بدهیم شاید اگر خود او در این جلسه حضور می‌داشت دلایلی برای عدم استفاده از آنچه آقای خراسانی در اثر وارد کرده‌اند؛ داشت.
او بیان کرد: واقعیت این است که ما در سابقه کاری آقای خراسانی حرفی نداریم اما بحث مهمی که وجود دارد این است که شما به عنوان یک معلم با این عمل این موضوع را باب می‌کنید که اگر اثری را در جایی دیدید و آن را بدون آدرس ارائه کردید ممکن است کسی متوجه شود در حالیکه فضای مجازی بسیار خطرناک است و افرادی هستند که این‌ها را رصد می‌کنند. من معتقدم با عدم منبع اثر باعث شدید که این حاشیه اتفاق بیفتد و البته معتقدم که این کار اثر گوکچه‌باء را کامل‌تر کرده اما موافق نیستم که این اثر جز اثرات برگزیده انتخاب شود چراکه بسیاری از مسائل را زیرسوال می‌برد البته من توانایی شما را منکر نمی‌شود اما نگرانم که این امر باب شود و این اعتبار ما را زیرسوال می‌برد.
خراسانی پاسخ داد: بازهم تاکید می‌کنم در سایت بخشی برای اینکه در آنجا ذکر شود که اثر گرته‌برداری است یا نه وجود نداشت و من هم برای مصاحبه دعوت نشدم. من معلم کنکور هستم و به شاگردانم روش تعمیمپذیری را یاد داده‌ام و این با آنچه که شما می‌گویید متفاوت است و من اگر می‌دانستم اثرم انتخاب می‌شود از ابتدا می‌گفتم و نمی‌خواهم اعتبارم را از به این راحتی زیر سوال ببرم.
نمی‌دانم چه پاسخی بدهم
او ادامه داد: به دلیل اینکه رشته‌ام گرافیک است باید به روز باشم و برای همین اثرهای زیادی را می‌بینم.
امامی‌فر در ادامه خطاب به خراسانی گفت: شما اگر جای ما بودید چه تصمیمی می‌گرفتید؟
خراسانی در پاسخ گفت: اگر اثر من انتخاب نمی‌شد اصلا شرکت نمی‌کردم نمی‌دانم چه پاسخی بدهم.
کفشچیان مقدم خطاب به دیگر اعضا گفت؛ سوالاتی نپرسید که باعث شود مسئولیت از خود ما سلب شود. وی ادامه داد: من پیام آقای خراسانی را ندیدم و این هیچ چیز را توجیه نمی‌کند اما سوال من این است که وقتی اثر گوکچه‌باء را انتخاب کردید چند درصد احتمال می‌دادید شورا متوجه این موضوع نباشد.
خراسانی پاسخ داد: من هنگامی که اثر را دیدم اصلا اسم هنرمند را متوجه نشدم.
شورای هنری در جریان هنر معاصر نیست
کفشچیان مقدم ادامه داد: ما نمی‌توانیم این مسئولیت را از خودمان سلب کنیم که باید در انتخاب اثر بیشتر دقت می‌کردیم درست است که ما علم غیب نداریم. مشکل این است که ما در جریان هنر معاصر نیستیم و این بسیار بد است. من به عنوان عضو شورای هنری باید این تقصیر را بپذیرم که نسبت به هنر معاصر بی‌اطلاعم.
او افزود: وقتی در حوزه هنر چیدمان کار می‌کنید اصالت برای شما چه معنایی دارد و به ساختار اصالت می‌دهید یا به مفهوم اثر؟
مفهوم برایم مهم است
خراسانی در پاسخ گفت: مفهوم برایم مهم است.
کفشچیان مقدم ادامه داد: پس چرا می‌گویید این اثر 50 درصد مشابهت دارد. اثر شما ایده‌گرا است در یک اثر ایده‌گرا اصالت بر مفهوم است و تکنولوژی اهمیتی ندارد. این گفته شما یعنی اینکه کارتان را باور ندارید. سوال من این است که اگر شما اثر مفهومی کار می‌کنید آیا اصالت آن را باور دارید؟ اگر اصالت را باور دارید کارتان را انجام دهید حتی اگر همه آن را مصداق کپی بدانند.
او افزود: گوکچه‌باء فرمالیستی کار کرده است در حالیکه کار شما با مفهوم بوده است و اصالت شما فرش است حال شکل ظاهری‌اش این باشد و این اصلا مهم نیست و حال سوال من این است که شما اثرتان را در چه حوزه‌ای تعریف می‌کنید؟ سنتی، مدرنیته یا پسا مدرن؟
خراسانی گفت: می‌تواند پسامدرن باشد.
کفشچیان مقدم ادامه داد: اصالت آثار در حوزه‌های مختلف تغییر می‌کند. اگر اثر شما در حوزه مدرنیته است پس ویژگی‌های دیگری بر آن مترتب است اگر در حوزه پیش از مدرن است ویژگی‌های دیگری دارد. شما باید تصمیم بگیرید اثرتان در چه حوزه‌ای است و پاسخگوی ما باشید.
او خاطرنشان کرد: اشتباه تاریخی من به عنوان یکی از اعضای هیات انتخاب این است که اطلاعاتم نسبت به هنر معاصر کم است و باید در جریان هنر معاصر هنرمندان دیگر کشورها طی برنامه‌‌هایی که دولت باید آن را تدارک می‌دید یا تلاش خودم قرار می‌گرفتم که این اتفاق نیفتاد و من در این بخش مقصر هستم و معتقدم دبیر خانه نیز به شدت مقصر است چراکه ما فرصتی برای هنرمندان قرار ندادیم تا درباره اثرشان اطلاعات بدهند البته این چیزی را توجیه نمی‌کند اما یک جشنواره باید آیین‌نامه‌های محکم و منسجمی داشته باشد تا جایی برای این مباحث وجود نداشته باشد. بعد از انتخاب آثار دبیرخانه باید جستجو می‌کرد و مواردی را که دارای مشکل بود مشخص می‌شد. ما هم بعد از داوری 15 روز وقت داشتیم باید آن‌ها را بررسی می‌کردیم.
مباحث حقوقی را از مباحث هنری جدا کنید
عضو شورای جشنواره هنرهای تجسمی ادامه داد: من معتقدم شما به عنوان یک معلم در کارتان کم نگذاشته‌اید اما معتقدم جامعه ما درک درستی از هنر معاصر خود ندارد و در یک چاله گیر افتاده و خود را در آن نگه داشته است و این اتفاقی است که در دوره سقاخانه رخ داده بود ما همیشه با تاخیر و کند حرکت می‌کنیم می‌ترسیم از اینکه یک تصمیم قطعی بگیریم برای همین همیشه با مشکل روبرو هستیم. به نظرم شما همانطور که امروز جایزه‌تان را بدون اینکه از شما خواسته شود برگرداندین باید از ابتدا با شجاعت این موضوع را بیان می‌کردید.
او ادامه داد: معتقدم این جلسه گفت و شنود و نقد و بررسی یک اتفاق بزرگ در جامعه هنری کشور است و ما تاکنون چنین چیزی را نداشتیم و هیچ گاه تعاملی بین شورای هنری و هنرمندی که به او تهمت زده شده وجود نداشت. معتقدم بحث حقوقی را باید از بحث هنری جدا کرد. ورود بحث حقوقی به هنر سم است و اگر حقی برای گوکچه‌باء باید رعایت شود و باید خسارت هم داده شود اما بحث آرت و هنر این را نمی‌پذیرد و چه ذکر شود و چه نشود می‌توان از یک اثر استفاده کرد.
کفشچیان مقدم تاکید کرد: به قطع یقین می‌گویم این کار اصلا کپی نیست گرچه نشانه‌های ساخت آن 85 درصد شبیه اثر اصلی است. باور شما باید قدرتمند باشد و معتقد باشید که اثرتان در حوزه پسامدرن خلق شده و نباید با خط کش مدرن و سنت اندازه‌گیری شود.
اثر نمی‌تواند مطلق بصری یا مطلق مفهومی باشد
بهروز دارش در ادامه گفت: شما چگونه مفهوم را می‌فهمید؟ برای فهم یک مفهوم باید از بصریت عبور کرد. کار آقای خراسانی مفهومی و بصری است. اگر بصری نگاه کنیم مشابه کار هنرمند ترک است اما اگر مفهومی نگاه کنیم بسیار متفاوت است. من در دنیا هیچ کاری را نمی‌شناسم که مفهومی مطلق یا بصری مطلق باشد.
به زودی نتیجه را اعلام می‌کنیم
آقایی ادامه داد: یک جریان عقلانیتی از لابلای این اتفاقات بیرون می‌آید ما در این جلسه به پیشینه‌های بومی و غیربومی اشاره می‌کنیم و امشب مباحث مهمی مطرح شد. ما در هر دو بیانیه پذیرفتیم ساختار این دو اثر به هم شباهت دارد، معقتدم بحث‌های تئوریک در حوزه هنر همپای این جشنواره رشد نکرده است. البته من به این معترض هستم که باید اثر به کار هنرمند ترکیه‌ای ارجاع داده می‌شد.
او ادامه داد: آقای خراسانی به عنوان استاد دانشگاه هیچ مقاله‌ای را بدون ارجاع نمی‌پذیرد و هرچه ارجاعات بالاتر باشد آن مقاله اعتبار بیشتری دارد اما اینجا محکمه نیست اما مشخص است در همین جلسه هر کدام از اعضای شورای هنری نماینده یک نحله فکری هستند. من ممکن است نظر کسی را قبول نداشته باشم اما حق ندارم به آن نظر احترام نگذارم.
دبیر جشنواره هنری با بیان اینکه حتی اثبات دوپینگ در یک جدال ورزشی سال‌ها طول می‌کشد تا نظر نهایی اعلام شود، گفت: به تازگی بعد از ۱۵ سال مدرک دکترای یک فرد هندی را ابطال کردند چون مشخص شد سرقت علمی صورت گرفته است. امروز هم ما بیش از دو ساعت بحث کردیم و حتی نکته‌های جدیدی مطرح شد. ما این جلسات را بدون حضور هنرمند در شورای هنری ادامه می‌دهیم و به زودی نتیجه را به افکار عمومی جامعه اعلام می‌کنیم.
در پایان این نشست دو ساعته هیچ نتیجه مشخصی اعلام نشد و اظهارنظر در این باره به جلسات بعدی موکول شد.
