امیدواریم روزی طراحان، دست از کپی بردارند/افت ۴۰ درصدی کیفیت آثار

به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری دومین دوسالانه‌ی طراحی بسته‌بندی کشور، روز دوشنبه، ۲۷ شهریور ماه در سالن امیر خانی خانه هنرمندان با حضور امرالله فرهادی (‌مشاور- پسشکسوت در زمینه طراحی و آموزش گرافیک)، (‌ایمان آل مظفر - دبیر دوسالانه و گرافیست)، علیرضا مصطفی‌زاده (عضو شورای تخصصی بسته‌ها) و مهرداد ذوالنور (گرافیست و عضو هیات مشاوران) برگزار شد.

در ابتدای این نشست، ایمان آل مظفر مؤسس و مدیرمسئول دوسالانه گفت: ما از سال 1392 براساس دغدغه‌های شخصی این دوسالانه را شروع کردیم. سپس وب‌سایت‌مان را راه‌اندازی کردیم. بعد از سومین سال برگزاری این دو سالانه، سال گذشته از نمایشگاه اوراسیای ترکیه بازدیدی داشتیم. هم‌چنین چند دوره‌ آموزشی در «مدرسه ویژه» برگزار شد.

او در خصوص دوسالانه امسال و تعداد آثار ارسالی گفت: 343 اثر از 88 طراح به این دوسالانه ارسال شد که در نهایت با وسواس زیاد 88 اثر از 51 طراح انتخاب شد. ما فراخوان را در چهار بخش مختلف منتشر کردیم. 1) بخش حرفه‌ای 2) بخش خلاقیت‌های حرفه‌ای و دانشجویی 3) بخش نگاه ویژه 4) بخش استودیوی برتر سال.

وی ادامه داد: در بخش فعالیت‌های حرفه‌ای و دانشجویی معرفی استعدادهای دانشجویی مدنظرمان است. در بخش نگاه ویژه اتفاقات فوق‌العاده‌ای که در زمینه طراحی و بسته‌بندی اتفاق می‌افتد را مورد توجه قرار دادیم.

مدیر مسئول این دوسالانه اعلام کرد: این نمایشگاه از 14 تا 25 مهر در نگارخانه مرتضی ممیز در خانه هنرمندان برپا خواهد شد. همچنین در روز جمعه 28 مهرماه مراسم احیای جوایز را خواهیم داشت. امسال یک غافلگیری هم خواهیم داشت. از یک استودیوی دیزاین بسته‌بندی بین‌المللی که در ارمنستان فعالیت می‌کند دعوت کردیم که برای سخنرانی و ورک‌شاپ‌های مختلف با ما همکاری داشته باشد.

آل مظفر افزود: خیلی‌ها از ما می‌پرسند که آیا این کار برای شما منفعت و درآمد دارد. من در جواب می‌گویم که آیا تولید ایرانی برای ما مهم است یا خیر؟ ما شاهد این هستیم که روز به روز تولیدکنندگان ایرانی در فضای رقابتی کالاهای خارجی ناچار از دور خارج می‌شوند. یکی از دلایل این امر، بی‌توجهی در امر بسته‌بندی و. دیزاین کالاهاست. ما با برگزاری این دوسالانه شروع کردیم به آموزش و اینکه پایه‌های کار را در این زمینه استوار کنیم. ما سعی کرده‌ایم کلاس‌هایی را در این زمینه برگزار کنیم، کتاب ترجمه کنیم، منابع تولید کنیم و ... تا ایران هم در این زمینه روز به روز رشد کند.

او به عدمِ حمایت مراکز دولتی از این رویدادها اشاره کرد و گفت: مسأله اصلی در خصوص چنین رویدادهایی، ادامه‌ یافتنِ آنهاست. ما این قول را به شما می‌دهیم که با تمام سختی‌ها برای برگزاری این رویداد پافشاری کنیم تا بتواند در شأن صنعت ایران تأثیرگذار باشد. ما سال‌های پیش با اتاق بازرگانی، سازمان توسعه تجارت و سازمان میراث فرهنگی برای برگزاری این رویداد رایزنی‌هایی را انجام دادیم. اما متأسفانه این همکاری‌ها به جایی نرسید. ما حتی از آن‌ها خواستیم که اگر خواستند، ما بدون هزینه، می‌توانیم به آن‌ها مشاوره دهیم. ولی متأسفانه هیچ توجهی نکردند و مستقلانه برای خودشان فعالیت‌هایی را انجام می‌دهند. از طرفی، ما یک تیم هستیم با نگاه تخصصی و حرفه‌ای خود و آن‌ها باید نگاهِ دیگری به این قضیه نگاه می‌کنند. در واقع مشکل اصلی بر سر همین است. خروجی‌های ارگان‌های دولتی با توجه به بودجه‌های کلان آن اصلاً چیز جالب توجهی نیست.

آل مظفر، با بیان اینکه داوری‌ بخش‌های مختلف این دوسالانه به صورت مجزا بوده، گفت: هیئت داوران هر بخش به صورت جداگانه به شرح زیر است:

در بخش حرفه‌ای: آقایان جناب، فرهادی، رشیدی و عباسی.

در بخش خلاقیت‌های حرفه‌ای و دانشجویی: آقایان کرکه‌آبادی، کهنود و دیرین.

در بخش نگاه ویژه: آقایان، پژمانفر، نورایی و نجات.

و در نهایت، در بخش استودیوی برتر سال: آقای جناب، فرهادی و خانم میترا شاهسون داوری آن را برعهده داشتند.

وی در پایان گفت: توقع ما این بود که در بخش خلاقیت‌های دانشجویی متقاضیان بیشتری داشته باشیم ولی ما در این بخش در کل 43 اثر دریافت کردیم و سعی کردیم از این بخش آثار کمتر وارد نمایشگاه شود، چون دانشگاه جایی است که دانشجو الزاماً باید خلاق باشد و آثاری هم که ما برای این بخش برگزیدیم سعی کردیم خیلی عنصر خلاقیت در آن وارد باشد. در بخش نگاه ویژه در قسمت متریال و مواد خاص کلاً 10 اثر ارسال شد. قرار بود کلاً این بخش را حذف کنیم اما به خواست داوران برای ادامه این بخش در دوره‌های بعدی، یک اثر را نگه داشتیم تا از آن تقدیر شود.

سپس امرالله فرهادی گفت: آقای آل مظفر با دردسرها و هزینه‌های زیاد تقریباً سه تا چهار ماه است که یک آتلیه را برای این کار بسیج کرده‌اند و در طول سال با فعالیت‌های مختلفشان در این زمینه مدام کار می‌کنند. استودیویی که ایشان از ارمنستان دعوت کرده‌اند استودیوی پیشرفته‌ای است که شانه به شانه استودیوهای اروپایی فعالیت می‌کند.

او ادامه داد: طبق برآوردهایی که شده بین 120 تا 150 میلیون تومان هزینه‌های این رویداد برآورد شده است. اما سؤالی که پیش می‌آید این است که چرا این همه دردسر و هزینه برای این رویداد صرف شده است؟ پاسخ این است که همه کسانی که فعال مایشا هستند و در زمینه تولید فعالیت می‌کنند بالاخره روزی برسد که دست از طرح‌های کپی و کارهای بزن دررویی بردارند. بحث مارکتینگ بخش عمده‌اش به بسته‌بندی بر می‌گردد. بسیاری از کشورهای دنیا این گونه فعالیت‌ها را از دانشگاه‌ها شروع می‌کنند و حتی بورسیه تحصیلی برای این موضوع درنظر می‌گیرند.

وی در خصوص داوری این دوسالانه گفت: در مقایسه با پارسال کیفیت آثار 40 درصد افت داشته است. در بخش عمده‌ای از کارهایی که فرستاده شده من چیز خیلی خلاقانه‌ای را پیدا نکردم اما ما سعی کردیم که با حساسیت‌های خاصی کارها را انتخاب کنیم. امیدوارم این سخت‌گیری‌ها روز به روز بیشتر شود. متأسفانه بخش‌های مختلفی که پیش‌بینی می‌کردیم به صورت فعال شرکت کنند، بعضاً آن طور که فکر می‌کردیم نبود. برای مثال فکر می‌کردیم در بخش  مواد و متریال طراحی و بسته‌بندی با کارهای خاصی روبرو بشویم ولی این اتفاق نیفتاد. استودیوهایی که شرکت کرده بودند تعدادشان زیاد نبود. این رویداد فقط یک امر نمایشی نیست بلکه یک امر آموزشی هم است.

فرهادی، ضمن گله از سازمان‌های دولتی به دلیل بی‌توجهی و نداشتن برنامه‌ی مشخصی برای برگزاری چنین رویدادهایی گفت: ما از هیچ سازمان و ارگان دولتی انتظار نداریم که برای برگزاری چنین رویدادی به ما پول بدهد، چون به محض اینکه چنین شود دولت آن رویداد را مال خودش می‌کند و خط و مشی‌های خود را به آن می‌دهد. اما سازمان‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری می‌توانند چنین حمایت‌هایی را صورت دهند. 

در ادامه این نشست علیرضا مصطفی زاده (عضو شورای تخصصی بسته‌ها) عنوان کرد: این رویداد یک حرکت خودجوش است. از این حرکت‌های خودجوش زیاد اتفاق می‌افتد، چون سازمان‌ها و نهادهایی که مسئول برگزاری چنین رویدادهایی هستند یا کارشان را انجام نمی‌دهند یا بلد نیستند چطور انجام دهند. پس افراد دیگر باید دست به کار شوند تا این خلاءها را پرکنند. به هر حال جامعه باید حرکت ارگانیک خودش را پیش ببرد. فرهنگ و اقتصاد ما به این حرکت‌ها وابسته است. صد در صد که آقای آل مظفر یک‌تنه نمی‌تواند به طور کامل چنین رویدادی را پوشش دهد ولی در سطح خودش بسیار اقدام شایسته‌ای است.

 وی عنوان کرد: در خصوص کپی‌هایی که در زمینه‌ی طراحی بسته‌ها صورت می‌گیرد، اشکال اصلی از سفارش‌ دهنده‌ها است نه طراحان. بسته بندی هم تابعی است از مردم، نیاز بازار، تولید و ... .

وی ادامه ادامه داد: در خصوص تأثیر فرهنگی بسته‌بندی کالاها،  شما در نظر بگیرید که یک کتاب نهایتاً با دو هزار نسخه منتشر می‌شود؛ اما یک کالای مصرفی تعدادش به چند صد هزار می‌رسد. آیا تاثیر فرهنگی این امر کم است؟ قطعاً اگر برگزارکننده این اتفاق یک سازمان و نهاد بزرگ بود می‌توانست افراد بیشتری را به خود جذب کند. امیدوارم بالاخره یک روزی برسد که سازمان‌های دولتی به فکر برگزاری چنین دوسالانه‌هایی بیفتند و کمک‌های جدی‌ای را در این زمینه صورت دهند.

وی افزود: در حال حاضر در رشته طراحی گرافیک در دانشگاه در مقطع لیسانس شش واحد طراحی را دانشجو باید پاس کند. این شش واحد با عنوان «بسته‌بندی و تبلیغات» تدریس می‌شود. این مقدار واحد درسی در یک مدت زمان معدود واقعاً کم است ولی به هر حال به دلیل شاخه‌های مختلفی که این رشته تحصیلی دارد بیش از این هم امکان و فرصت بیشتری برای آن وجود ندارد. آموزش‌های ما در دانشگاه بیشتر جنبه تئوری دارد تا عملی.