قوانین آزاردهنده صادرات فلزات، مهمترین مشکل رشد قلمزنی در ایران است/دولتمردان جلوی مافیای نقره را نمی‌گیرند

به  گزارش خبرنگار ایلنا، گالری نقره پولادخان، به همتِ آرش پولادخان با هدف احیای مجدد هنر قلم‌زنی و زنده کردن این سنت اقدام به فعالیت کرده است. این گالری، گردآوری مجموعه‌ی هنرمندان قلمزن و تکریم هنرمندان این صنعت را در خط مشی کاری خود قرار داده است.

این گالری با حضور عباس شیردلی (رئیس اتحادیه‌ صنایع‌ دستی اصفهان)، جعفر جعفر صالحی (معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان)، پویا محمودیان (مدیرکل صادرات صنایع‌دستی کشور)، علیرضا زارع (مدیر حراست سازمان صنایع دستی استان اصفهان) و عده‌ای از بازیگران سینما ازجمله نیوشا ضیغمی، داریوش ارجمند، مریم امیرجلالی، الهام حمیدی، پرستو صالحی، علی ضیا و... طی مراسمی افتتاح شد.

در این مراسم از دو نفر از استادانِ حوزه‌ قلم‌زنی تجلیل به عمل آمد: حمزه شفیعی‌مهر دارای نشان درجه یک‌هنری- قلم‌زن فاخر و استاد صاحب سبک قلم‌زنی سه بعدی که آثارش در مجموعه و موزه‌های بین‌المللی به نمایش گذاشته می‌شود و علی داوری با سابقه ۴۰ سال در عرصه ساخت ظروف نقره که به عنوان بهترین استاد دوات‌گری شناخته می‌شود و حدود ۳۰ سال زیرساخت‌های بهترین قلم‌زن‌های ایران را ساخته است‌.

رئیس اتحادیه‌ی صنایع‌ دستی اصفهان درحاشیه‌ این مراسم در گفتگو با خبرنگار ایلنا گفت: صنایع دستی و خصوصاً قلم‌زنی روی فلزات، به خاطر کمبود قانون و نقص قانون در این زمینه با بحران‌های بسیار جدی‌ای روبه‌روست. در آینده اگر قوانین مربوطه را اصلاح نکنند قطع به یقین باعث می‌شود که این هنر از کشور ما خارج شود.

عباس شیردلی ادامه داد: چون معدن نقره در ایران وجود ندارد، نقره‌های داخل کشور اکثراً از خارج از کشور می‌آیند و بعضاً بسیاری از این نقره‌ها به‌صورت قاچاق وارد می‌شوند. دولت‌مردان و نمایندگاه مجلس ما، تعرفه‌ی ورود نقره را به‌صورت منطقی سامان نمی‌دهند و سعی نمی‌کنند جلوی آن را در دایره مافیا بگیرند. باید تعرفه‌ای شکل بگیرد که نقره به راحتی وارد کشور شود و در دست هنرمندان ما باشد.

وی با اشاره به قوانین محدودکننده‌ی صادرات نقره در ایران اظهار داشت: خروج نقره از کشور بسیار پروسه‌ی دردسرداری است و اجازه‌ی خروج انبوه داده نمی‌شود‌ و این بزرگترین ضربه به هنرمندان ما می‌زند. اگر کسی بخواهد ظرفی را از کشور خارج کند، اگر بیش از 3 یا 5 کیلوگرم باشد اصلاً نمی‌تواند آن را خارج کند؛ همین است که هنرمندان ما می‌بینند که کالا‌هایشان در اینجا به صورت انبوه مانده؛ پس مجبور به مهاجرت می‌شوند. در حال حاضر این‌ افراد در بسیاری از کشورها به سر می‌برند و این هنر به تدریج از کشور ما رخت برمی‌بنند.

وی همچنین گفت: تا این هنر نابود نشود، مسئولان اقتصادی کشور، مجلس و بانک مرکزی به فکر نجات آن نمی‌افتند. باید صادرات و خروج نقره در ایران بلامانع شود. یعنی هرکسی به هر اندازه که می‌خواهد بتواند از کشور آن را خارج کند. در اقتصاد تمام دنیا این یک مقوله‌ معمول است ولی متأسفانه در کشور ما هنوز ما به روز فکر نمی‌کنیم. این‌گونه استدلال می‌کنند که چون نقره سرمایه‌ کشور است نباید آن را از کشور خارج کرد. ما تنها مصرف نقره‌مان در اصفهان و در صنایع مختلفی که با نقره کار می‌کنیم الان راکد است. مصرف این بازار تقریباً هفته‌ای 1 تن است ولی اگر بازار خوب باشد ما قطعاً هفته‌ای 2 تا 3 تن صادرات داریم. ایران جزو سه کشور مطرح جهان در زمینه‌ تولید صنایع دستی است؛ مثل چین و هند ولی متأسفانه چون قوانین ما در زمینه‌ صادرات اصلاح نشده، ما 39مین کشور صادرکننده‌ی صنایع‌دستی هستیم و این فقط به دلیل نقض قانون است.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان نیز در گفتگو با ایلنا در واکنش به گفته‌ی شیردلی گفت: قوانینی که از قبل وجود داشته، در طی این سال‌ها بسیار تعدیل شده. مثلاً بحث بارِ همراه که قبلاً تا 3 کیلوگرم بود لان تا چند کیلوگرم افزایش پیدا کرده است. بحث ارزش‌افزوده‌ای که به یک اثر قلم‌زنی یا فلزات گران‌بها تعلق می‌گیرد آن را از بحث ماده خام و اولیه‌اش جدا می‌کند و این خیلی می‌تواند به هنرمندان کمک کند. مثلاً اگر ارزش اثری را 100 میلیون فرض کنیم؛ اگر 10 میلیون ماده‌ی اولیه‌ باشد و 90 درصد ارزش افزوده، آن ارزش‌افزوده تقریباً حذف شده و آن ماده‌ی اولیه فقط معیار سنجش قرار می‌گیرد. این از راه‌هایی است که می‌تواند خیلی به رونق این بخش کمک کند.

جعفر جعفرصالحی ادامه داد: این‌ها شاید بخشی‌اش متوجه ارگان‌های دولتی باشد. چون نگاه دولت به این موضوع مثبت است و ما بحث اشتغال را در صنایع دستی داریم و باید از حرکت‌های پویا استقبال کرد. دولت فقط با خروج ماده‌ اولیه و خام مخالف است وگرنه درمقابل خروج آثار هنری نگاه این‌گونه است که باید در عوض ماده‌ اولیه یا ارز مجدداً وارد شود. اشتغال پایدار و بحث صادرات در صنایع دستی از اولویت‌های مهم دولت است. اشتغال بدون صادرات و اشتغال بدون عرضه و فروش معنا ندارد. به هر حال تداوم یک شغل منوط به این است که خروجی‌هایش درست طراحی شود و یکی از بهترین حربه‌ها این است که موانع صادراتی را برداریم و نگاه دولت هم نسبت به فلزات گران‌بها همین است.

در این مراسم، مدیرکل صادرات صنایع‌دستی کشور گفت: تشکر می‌کنم از آقای پولادخان و خانم ضیغمی برای اقدام بسیار ارزنده‌ای که انجام دادند، که من به شخصه می‌دانم انجام چنین کارهایی چقدر زحمت دارد و اینکه وجود چنین گالری‌هایی همیشه در مارکت خارجی و داخلی برای صنایع دستی فاخر و نفیس کشور ما خالی بوده و من این را به فال نیک می‌گیرم.

پویا محمودیان افزود: ما از شهریور ماه امسال در نمایشگاه بیست و هشتم ملی صنایع دستی، طرحی با نام «خانه ایرانی» راه اندازی کردیم؛ خانه‌ای که می‌تواند با تمامی کالاهای صنایع دستی تزئین شود و در این نمایشگاه خانه‌ای که ما در معرض دید عموم قرار دادیم. اکنون بحث خانه ایرانی را به شدت دنبال می‌کنیم و این طرح را اسفند ماه امسال در پاریس نیز به معرض نمایش خواهیم گذاشت.

وی هم‌چنین درخصوص صادرات فلزات گران‌بها اظهار داشت: غیر از طرح خانه ایرانی، طی صحبت‌هایی که با بانک مرکزی درباره مباحث پیمان ارزی، پیمان سپاری و مشکلاتی که برای صادرات وجود دارد، اقدامات خوب و نویدبخشی در شرف وقوع است که تا پایان سال 96 به نظر همگی خواهد رسید. در نهایت ضمن تشکر از همه کسانی که باعث شدند این گالری در بخش هنرهای نفیس صنایع دستی افتتاح شود، اعلام می‌کنم که دفتر صادرات و بازرگانی صنایع دستی همیشه اعلام آمادگی برای حمایت از هنرمندان کرده و اکنون نیز ما مسئولین در هر زمینه‌ای اعم از بازار داخلی و خارجی اعلام آمادگی می‌کنیم و وظیفه‌ای جز خدمت به هنرمندان و صنعتگران نداریم.

آرش پولادخان (کارآفرین و صاحب گالری پولادخان) نیز به ایلنا گفت: هر کدام از ظروف نفیس نقره‌، بالغ بر 8 تا 9 ماه زمان می‌برد تا ساخته شود. متأسفانه صادرات خوبی در زمینه‌ صنایع قلم‌زنیِ ما صورت نمی‌گیرد. چون فلز نقره، یک فلز گران‌بهاست، دولتمردانِ ما نسبت به این موضوع دید بدی دارند. این‌گونه استدلال می‌شود که چون نقره یک فلز گرانبهاست، پس خروجِ آن از کشور پشتوانه‌ ممکلت را خالی می‌کند اما این مسئله راه‌حل منطقی دارد و آن این است که یک وارداتِ اصولی در کنار آن وجود داشته باشد.

حمزه شفیعی‌مهر (استاد قلمزن) در گفتگو با ایلنا به مسئله‌ی متریال و مواد اولیه قلم‌زنی اشاره کرد که روزبه‌روز قیمت آن بالا می‌رود و آن را از مشکلات عمده این حرفه دانست. او این افزایش نرخ قیمت را از دلایلی می‌داند که طیف زیادی از مردم را از چرخه‌ی خرید این دست از آثار خارج می‌کند.