تئاتر قومی می‌تواند باعث نشاط اجتماعی و اقتصادی شود/ترمیم زخم‌های مناطق جنگ‌زده با توسعه کارآفرینی از طریق تئاتر

اسماعیل فیروزی، نمایشنامه‌نویس و کارگردان «بلوط‌های سوخته» در گفتگو با خبرنگار ایلنا، خاطرنشان کرد: پرداختن به نمایش‌های بومی، قومی و ملی نقش بسیار موثری در نشاط فرهنگی جامعه می‌تواند ایفا کند. نشاطی که به دنبالش توسعه گردشگری، توسعه کار و کارآفرینی داشته باشد و در همین راستا، «بلوط‌های سوخته» گرایش زیادی به برنامه‌های آئینی و بومی دارد.

فیروزی گفت: این اثر یک نمایشنامه آئینی است. مجموع 5-6 ترانه نوین زاگرس را آماده کردیم با یک گروه و ارکستر بسیار خوب بومی همراه طراحی حرکات بومی که آن هم نوآوری شده. اگر به این نمایش خارج از مساله جنگ به عنوان یک کار ترویجی و قومی نگاه شود و بنیانی قرار گیرد برای تبلیغ یک قومیت و منطقه، من فکر می‌کنم می‌تواند بسترهای نشاط اجتماعی و به دنبالش نشاط اقتصادی را ایجاد کند.

او ادامه داد: این نوع کارها و تئاترها می‌تواند باعث جلب نظر گردشگران و سرمایه‌گذاران شود که بیایند در این زمینه‌ها برنامه‌ریزی کنند و در مناطق آزاد فرهنگی و گردشگری به خصوص مناطقی که بعد از جنگ آسیب دیده‌اند،  سرمایه‌گذاری شود. سرمایه‌های این مناطق هم آئین‌هایشان است. بعد از جنگ تنها چیزی که می‌توانست به این مردم کمک کند تا به روال عادی زندگی و اقتصادی‌شان برگردند این بود که بتوانیم از آئین، دست‌سازه‌ها و مجموع آنچه که فرهنگ‌شان محسوب می‌شود، حمایتی کنیم تا نظرها را جلب کند.

این نمایشنامه‌نویس و کارگردان درباره مساله‌ای که در «بلوط‌های سوخته» به آن پرداخته است، گفت: همیشه از قدیم شنیده‌ایم که سه موضوع هیچ وقت کهنه نمی‌شود: عشق، جنگ و آزادی. سه موضوعی که درهم تنیده‌اند. تا زمانی که عشقی نباشد جنگی برای رسیدن به آن درنمی‌گیرد و تا زمانی که جنگ نباشد به آزادی نمی‌توان رسید. اما موضوعی که برای نمایش انتخاب کردیم بازهم بافته و یافته‌ای از این سه موضوع است. آدم‌هایی که بعد از جنگ، دنبال عشق می‌گردند. و هرچه می‌گردند کمتر پیدا می‌کنند و تلاش و جنگ‌شان برای رسیدن به عشق، نه منجر به آزادی که منجر به رهایی می‌شود و این رهایی ممکن است مرگ باشد.

فیروزی خاطرنشان کرد: «بلوط‌های سوخته» به زندگی آدم‌ها در مناطقی می‌پردازد که درگیر جنگ شدند به خصوص مناطقی که حدفاصل مناطق صلح و جنگ بودند یعنی همیشه عقبه جنگ بوده و سعی می‌کردند در همه زمان‌ها برای رویارویی آماده باشند.

او ادامه داد: می‌دانید که جنگ سه منطقه دارد؛ یک منطقه‌ای هست که کاملا درگیر است و ساکنانش آن را تخلیه می‌کنند مانند خرمشهر و آبادان. منطقه دوم در ایران «زاگرس» بود که دائم در معرض جنگ بوده و به عنوان مسیر، ایستگاه و خط دوم جنگ محسوب می‌شده و مردم همچنان با ضررها و ضربات جنگ در آن درگیر بودند. نمایش بلوط‌های سوخته به آدم‌هایی نگاه می‌کند که در منطقه دوم رویارویی با جنگ هستند؛ آسیب‌هایش را دیده و شهید داده‌اند و شاهد بمباران‌ها بوده‌اند. کما اینکه یکی از شخصیت‌های نمایش روایت می‌کند که شاهد یک ساعت و نیم بمباران اندیمشک با 54 هواپیما بوده است.

این کارگردان و نمایشنامه‌نویس تصریح کرد: از این منظر بعد از اینکه جنگ تمام می‌شود این آدم‌ها با آسیب‌ها و عصبیت‌های جنگ باقی می‌مانند و تلاش می‌کنند دوباره زندگی کنند اما نمی‌شود و دوباره نمی‌توانند به آن روال سابق قبل از جنگ برگردند. درواقع نمایش «بلوط‌های سوخته» از این جایگاه با مردم حرف می‌زند.

فیروزی با اشاره به دغدغه‌اش برای نوشتن و کارگردانی چنین متنی گفت: شرایط امروز جامعه شاید از آن مقطع دور شده و نسل‌های بعدی نمی‌توانند درک دقیقی درباره جنگ تحمیلی ایران داشته باشند اما نسلی مثل من که در خود منطقه بزرگ شده و با آن درگیر بودیم؛ این دغدغه را داریم. ما آن روزها را به خاطر می‌آوریم و همیشه ترس از آینده دغدغه‌ای است که در میان آدم‌هایی که جنگ را دیده‌اند وجود دارد. این ترس از آینده شاید باعث شده سراغ این موضوع برویم و مفاهیمی که خودم از نزدیک لمس کرده‌ام را دستمایه قرار داده‌ام.

لیلی صبری، متین ضرابی، شادی صیادی، نازنین بهرامی، سمیرا مهدوی شکیبا، محمد گرگین، علیرضا دهقانی، مصطفی سیاوش، الهام تونتابی و ستایش فیروزی بازیگران نمایش «بلوط‌های سوخته» هستند که به نویسندگی و کارگردانی اسماعیل فیروزی در سالن اصلی تالار محراب اجرا می‌شود.