دشت‌ها و کویرهای جلال شباهنگى روی دیوار رفت
«دشت‌ها و کویرها» جلال شباهنگى در گالرى آریانا به نمایش درآمد. آثارى نوستالژیک و شاعرانه از نقاش ٨٠ ساله‌اى که عمرش را براى القاى آرامش به مردم و خلق نقاشى‌هایى جذاب از کویرهاى ایران صرف کرد.
جلال شباهنگی در حاشیه افتتاح نمایشگاه دشت‌ها و کویرها در سخنانى کوتاه گفت: آثاری که در آریانا ارائه داده‌ام مروری بر شش سال کار من است. این مجموعه شامل نقاشی‌هایی از دشت و کویرهای نطنز و کاشان است، من مدت‌ها در این فضا‌ها سیر کردم و اتودهای بسیار از آن‌ها زدم. برداشتم از این فضا‌ها بیشتر سکوت و آرامش است، بنابراین سعی کردم در این کار‌ها که از منظر نقاشانه بسیار خلاصه شده‌اند هدف اصلى‌ام، القاى آرامش را به تصویر بکشم، گمانم این است اگر توانسته باشم سکوت و آرامش خاص کویر را در آثارم بازتاب دهم، روح و هویت واقعى این فضا را نشان مخاطب داده‌ام. بدیهى‌ست در این آثار سعی کردم از رنگ‌های آرامش بخش بهره بگیرم و بر همین اساس با آنکه رنگ‌ها پر قدرت‌اند و شدت دارند اما وقتی کنار هم می‌نشینند بیننده را آرام می‌کنند.
به گزارش ایلنا؛ او درباره تکنیک خلق این آثار گفت: در این نمایشگاه ٣١ اثر با تکنیک رنگ روغن روى بوم و رنگهاى تینرى ماشین روى مقواى سخت شده و بوم ارائه داده‌ام، در آثار رنگ روغن که ابعادى بزرگ دارند بدون استفاده از هیچ گونه وسیله و ابزارى تنها با دست اجرا شده‌اند، اما در آثار دیگر که بر روى مقواى سخت کار شده ابتدا روى مقوا ماده اى به نام وهیکل را زده‌ام تا صاف شود و پس از مدتى رنگ را روى آن اپلاى کرده‌ام.
شباهنگى ضمن اشاره به اینکه مدت‌هاست روی آثاری با این تم متمرکز است؛ گفت: در حدود ٢٠ سال پیش این تم را با مجموعه کوچکی در دانشگاه تهران شروع کردم البته آن آثار، تفاوت‌های زیادی با کارهای این نمایشگاه داشت، آن‌ها تنیده شده در هم بودند و رنگ‌ها و کمپوزیسیون‌ها با هم گرفتاری داشتند. به نظرم خوب است هنرمند در یک تم معناى تازه بیافریند و البته مهم است که جلو برود، البته تکرار بی‌جهت اشتباه است؛ اما درعین حال تکراری که اشکالات گذشته را حل کند و شما را به یافته‌هاى نو درباره کارتان برساند، ایرادى ندارد حتى چنین روندى بسیار زمان‌بر است و نمی‌توان خلق الساعه بنشینید و کار کنید و آن اثر سالم و درست دربیاید. بنابراین من تمام این آثار را با صبر و حوصله‌ای که در کارهای اجرایی دارم کار کردم تا ذهنیت کویر را در بیننده بوجود آورم.
تابلوهای «دشت و کویرها» خالى از فیگور و حضور انسانى است، شباهنگی معتقد است: وقتى در سکوت مطلق هستید حتى یک علف هم مى تواند نقش یک انسان را بازى کند، هیچ ایرادى ندارد که تجمعى از درختچه‌ها را به عنوان سمبل هایى از انسان‌ها متصور شوید.
علیرضا سمیع آذر(مدیر اسبق موزه هنرهاى معاصر تهران و مدرس تاریخ هنر) در حاشیه این نمایشگاه در اظهارنظرى کوتاه نقاشی‌های جلال شباهنگى را با منحنى هاى شاخصش از مناطق کویرى و کوهستانى ایران، استعاره اى از نگاه آکنده از عشق به وطن ارزیابى کرد؛ سمیع آذر گفت: بالغ بر ٢٠ سال است که جناب شباهنگى، نقاشى‌هاى کویر را با کیفیتى کم و بیش مشابه کار مى‌کند، او در این آثار نگاهش به هستى را از منظرى طبیعت گرایانه با ترکیب منحنى‌هایى که ما بطور کلى در مناطق کویرى ایران مى‌بینیم به تصویر مى‌کشد. در همه این آثار تلاش هنرمند براى ارائه نگاه خلاصه شده و کمینه‌گرا وضوح دارد آنسان که این نقاشى‌ها بعضى اوقات به چند منحنى خلاصه مى‌شود و گاهى تک درخت‌ها و در آثار متاخر، ابر‌ها نیزدیده مى‌شوند اما در مینى‌مالیستى‌ترین حالت، معمولا چند منحنى‌اند که به شکل عجیبى از رنگهاى متنوعى برخوردارند، رنگهایى که خیلى واقع گرایانه نیستند بلکه بیشتر کیفیت گرافیکى را نشان مى‌دهند. بیش از هر چیزى این آثار نوعى نگاه آرام بخش به طبیعت را القا مى‌کنند. لحظه‌اى مراقبه‌گونه سرشار از تمرکز که انسان به نقطه‌اى از طبیعت خیره مى‌شود و از انرژى روحى و روانى طبیعت در جهت نیل به آرامش یا مدیتیشن بهره مى‌گیرد.
او اضافه کرد: این منحنى‌ها که تا اندازه زیادى یادآور مناطق کویرى و کوهستانى ایران است را مى‌توان از منظر استعاره‌اى نگاه به وطن هم قلمداد کرد؛ نگاهى سعادتمند، خوش بین و آکنده از عشق به وطن را در همین منحنى‌هاى خیلى ساده مى‌توان رصد کرد. نقاش، یک کشور کهن را با همه تلاطم، تحولات و مسائل گوناگونش به شکلى خیلى ساده، آرام و عمیق مى‌بیند مثل پیرى خاموش که جلوه‌هایى ژرف را همچنان در خودش حفظ کرده است.
سمیع آذر ضمن اشاره به این نکته که آثار شباهنگی جزو شناخته شده‌ترین کارهایى است که احتمالا در تمام این سال‌ها دیده شده، این مهم را تا حد زیادى مرهون پایدارى هنرمند به شیوه خاصش دانست و گفت: او هیچ وقت فکر نکرد که آثارش مى‌تواند دستخوش تحولات جدى قرار بگیرد. در حدود سه دهه است که این کار را انجام مى‌دهد. هنرمندان مطرحى در دنیا مى‌شناسم که در مدت زمانى‌گاه بیشتر از این، یک الگوى ثابت را مرتبا تکرار کردند و گونه‌هاى کم و بیش مشابهى از آن را پدید آوردند که اکنون در طول تاریخ هنر هم خیلى مورد اشاره قرار مى‌گیرند؛ در همین راستا، بدون شک در ۵٠ سال اخیر هنر ایران هم این طبیعت‌هاى شباهنگى جزو به یادمانده‌ترین آثار محسوب مى‌شود.
جلال شباهنگی، گرافیست، نقاش و مجسمه‌ساز، متولد ١٣١۴ در تهران است. او دارای درجه کار‌شناسی ارشد طراحی گرافیک از دانشگاه سن هوزه ایالت کالیفرنیا است. وی پس از پایان تحصیلات به عضویت هیئت علمی دانشگاه تهران درآمد و از سال ۱۳۴۷ به مدت سی سال به تدریس در حوزه‌های مختلف هنرهای تجسمی مشغول بوده است. شباهنگی در کنار تدریس به ساخت احجام شیشه‌ای نیز پرداخته است. گستردگی نمایشگاه آثار او در داخل و خارج از کشور نشانگر حضور فعال وی در حوزه هنرهای معاصر ایران است.
نمایشگاه «دشت‌ها و کویرها» تا ١۶ بهمن‌ماه از ساعت ١٧ تا ٢١ در گالری «آریانا» واقع در الهیه، انتهای خیابان مریم شرقی، ابتدای خیابان فرشته(شهید فیاضی)، شماره ٩ دایر است.
